Меридиан

Меридиан (лат. meridianus — төшкө, төш уртаһындағы; Ҡалып:Lang-lat2 — урта + Ҡалып:Lang-lat2) — ике полюс аша үтеп, Ер шарын уратып алған фарази һыҙыҡ[1].

Географик меридиан
Меридиан һары, Экватор — зәңгәр, Параллель пунктир һыҙыҡтар менән күрһәтелгән

Меридиа́н— Ер шарын әйләнеү күсәре буйынса киҫеп үткән яҫылыҡтағы ярым әйләнәләр[2] . Һәр меридиан башҡа меридиандар менән Төньяҡ ҡотопТөньяҡ һәм Көньяҡ ҡотопта киҫешә. Хәҙерге мәғлүмәттәр буйынса, Ерҙең һәм меридианы оҙонлоғо 20 004 275 метрға тиң. Меридианда бөтә нөктәләр ҙә бер оҙонлоҡта, төрлө киңлектә яталар.

Нуленсе меридиан

Хәҙерге ваҡытта башланғыс меридиан итеп Гринвич меридианы алына[3]. Гринвич — Темза йылғаһының уң яҡ ярында, Лондондың көньяҡ-көнсығышанда урынлашҡан административ округ. Гринвич меридианынан иҫәпләү Халыҡ-ара меридианаль комиссия ҡарары буйынса 1884 йылдан иҫәпләнә.

Ҡарағыҙ

Иҫкәрмәләр
  1. Толковый словарь современного башкирского литературного языка. (под. ред З. Г. Ураксина, 2005)
  2. Меридиан земной // БСЭ
  3. International Conference Held at Washington for the Purpose of Fixing a Prime Meridian and a Universal Day. October, 1884. Protocols of the proceedings. Project Gutenberg (1884). Дата обращения: 30 ноябрь 2012.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.