Иван-Ҡыуалат

Иван-Ҡыуалат (рус. Ивано-Кувалат) — Башҡортостан Республикаһының Йылайыр районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә халыҡ һаны 430 кеше булған[4]. ОКАТО коды — 80227819001.

Иван-Ҡыуалат
Иван-Ҡыуалат[1]
Нигеҙләү датаһы 1911[1]
Рәсми тел башҡортса‎[1] һәм урыҫ теле[1]
Дәүләт  Рәсәй[1]
Административ үҙәге Иван-Ҡыуалат ауыл советы[d][2]
Административ-территориаль берәмек Иван-Ҡыуалат ауыл советы[d][1]
Сәғәт бүлкәте UTC+05:00[d]
Халыҡ һаны 430 кеше (2010)[3][1]
Почта индексы 453682


Халыҡ һаны

Милли составы

Бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу (2002) мәғлүмәттәре буйынса милләттең күпселеген урыҫтар (74 процент) тәшкил итә[5]

Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)

Иҫәп алыу йылы һәм көнө Бөтә халыҡ Ир-егеттәр Ҡатын-ҡыҙҙар Ир-егеттәр өлөшө (%) Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%)
1897 йыл 9 февраль (26 ғинуар)
1920 йыл 26 август543
1926 йыл 17 декабрь
1939 йыл 17 ғинуар71832539345,354,7
1959 йыл 15 ғинуар48821827044,755,3
1970 йыл 15 ғинуар50523227345,954,1
1979 йыл 17 ғинуар40520520050,649,4
1989 йыл 12 ғинуар48424224250,050,0
2002 йыл 9 октябрь49924325648,751,3
2010 йыл 14 октябрь43020522547,752,3

Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.

1939 йыл — бар булған халыҡ һаны.
1989, 2002, 2010 йылдарҙа — даими йәшәгән урыны булып иҫәпләнгән халыҡ һаны

Географик урыны

  • Район үҙәгенә тиклем (Йылайыр): 57 км
  • Яҡындағы тимер юл станцияһы (Сибай): 100 км

Урамдары

  • Ҙур урам (рус. Большая (улица))
  • Йылайыр урамы (рус. Зилаирская (улица))
  • Йәштәр урамы (рус. Молодежная (улица))
  • Яңы урам (рус. Новая (улица))
  • Сәнәғәт урамы (рус. Промышленная (улица))
  • Баҡса урамы (рус. Садовая (улица))
  • Мәктәп урамы (рус. Школьная (улица))[6]

Тарихы

Ауылға 1911 йылда Ырымбур урман сауҙа һәм сәнәғәт йәмғиәте хужаһы Пименовтан һатып алынған ерҙәрҙә И. Т. Иванов нигеҙ һала. Ырымбур губернаһының Орск өйәҙенә ҡараған[7][8].

Видеофильмдар

  • Иван-Ҡыуалат — тыуған ауылым[9]
  • «Бергәләп бәхетлеләр» проекты — Волковтар ғаиләһе. Иван-Ҡыуалат ауылыYouTube сайтында Видео
  • Иван-Ҡыуалат. Тормош миҙгелдәре. 24 декабрь 2013 йылYouTube сайтында Видео

Сайтта

  • Хыялдар тормошҡа аша. 26 июль 2018 йыл[10]

Билдәле шәхестәре

  • Корнилов Геннадий Емельянович (1936), ғалим-тел белгесе. 1968 йылдан Сыуаш дәүләт университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 1991 йылдан дөйөм һәм сағыштырма-тарихи тел ғилеме кафедраһы мөдире, бер үк ваҡытта 1996 йылдан филология факультеты деканы. Сыуаш Республикаһы Фәндәр Академияһы академигы (2008), филология фәндәре докторы (1990), профессор (1992). Сыуаш Республикаһының атҡаҙанған фән эшмәкәре (1997), Рәсәй Федерацияһы юғары мәктәбенең атҡаҙанған (2011) һәм почётлы (1997) хеҙмәткәре[11].
  • Беглова Елена Ивановна (1961), ғалим-тел белгесе. 1983 йылдан Стәрлетамаҡ дәүләт педагогия институты һәм Башҡорт дәүләт университетының Стәрлетамаҡ филиалы уҡытыусыһы. Филология фәндәре докторы (2008). Башҡортостан Республикаһының мәғариф алдынғыһы (2005), Рәсәй Федерацияһы почётлы юғары һөнәри белем биреү хеҙмәткәре (2010)[12].

Иҫкәрмәләр

  1. Башкирская энциклопедия (урыҫ)Башкирская энциклопедия, 2005. — 4344 с. — ISBN 978-5-88185-053-1
  2. ОКТМО (урыҫ)
  3. https://www.webcitation.org/6Rxi3K6iw?url=http://bashstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/bashstat/resources/2f055a804e303140ba45fe3bf8d20d64/%D0%A7%D0%B8%D1%81%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82%D1%8C+%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F+%D0%BF%D0%BE+%D0%BD%D0%B0%D1%81
  4. Численность и размещение населения Республики Башкортостан по данным Всероссийской переписи населения 2010 года. Статистический сборник.  (рус.)
  5. Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — приложение в формате Excel 2016 йыл 4 март архивланған..
  6. Межрайонная инспекция Федеральной налоговой службы № 37 по Республике Башкортостан
  7. ЧУВАШСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ 2020 йыл 1 октябрь архивланған.
  8. К вопросу расселения чувашского населения в Башкирском Зауралье в начале ХХ в.
  9. село мое Ивано-Кувалат
  10. Муниципальный район Зилаирский район Республики Башкортостан 2021 йыл 29 декабрь архивланған.
  11. Башҡорт энциклопедияһы — Корнилов Геннадий Емельянович (Тикшерелеү көнө: 18 март 2021)
  12. Башҡорт энциклопедияһы — Беглова Елена Ивановна (Тикшерелеү көнө: 18 март 2021)

Әҙәбиәт

Һылтанмалар

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.