Yuxarı Şorca

Yuxarı Şorca — Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunda kənd.

Yuxarı Şorca
40°06′ şm. e. 45°48′ ş. u.
Ölkə
Region Geğarkunik mərzi
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 2.347 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 23 nəf. (2011)[1]
Rəsmi dili
Yuxarı Şorca xəritədə
Yuxarı Şorca
Yuxarı Şorca
Yuxarı Şorca xəritədə
Yuxarı Şorca
Yuxarı Şorca

Tarixi

Yuxarı Şorca İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Basarkeçər (Vardenis) rayonunda kənd. Kəndin digər adları Tatar Şorcası, Başkeyti, Şorcalı Keyti olmuşdur[2]. İ.Şopenin əsərində Baş Keyti adı formasında qeyd edilmişdir[3]. Kəndin ilkin adı məhz Baş keyti olmuşdur. XIX əsrin 80-cı illərində kəndin adı artıq Şorca formasında öz əksini tapmışdır[4]. Rayonun ərazisindəki Aşağı Keyti, Təzə (Yeni) Keyti kəndi XIX əsrin 80-cı illərində Şorcalı[5], XX əsrin əvəllərində Aşağı Şorca kəndi adlarıdırıldıqdan sonra, Şorca kəndi də Yuxarı Şorca adlandırılmışdır.

Rayon mərkəzindən 15 km cənub-şərqdə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.[6]

Toponim fərqləndirici əlamət bildirən yuxarı sözünün və "duzluq, şoranlıq" mənasında işlənən şor sözünə sifətin çoxaltma dərəcəsinin morfoloji əlamətini bildirən -ca şəkilçisinin artırılması ilə düzəlib. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir.

Əhalisi

Kənddə 1831-ci ildə 75 nəfər, 1873-cü ildə 123 nəfər, 1886-cı ildə 158 nəfər, 1897-ci üdə 218 nəfər, 1908-ci ildə 248 nəfər, 1914-cü ildə 283 nəfər, 1916-cı ildə 269 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[7]. 1919-cu ilin aprelində azərbaycanlılar ermənilər tərəfindən törədilən qırğınlarla öz doğma kəndlərindən qovulmuşlar[8]. 1920-ci ildə indiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulandan sonra müəyyən sakitlik yaranmış və sağ qalan azərbaycanlılar kəndlərinə dönə bilmişlər. 1922-ci ildə 204 nəfər, 1926-cı ildə 253 nəfər, 1931-ci ildə 295 nəfər[7], 1959 - cu ildə 1252 nəfər,1987-ci ildə 1440 nəfər[9] azərbaycanlı yaşamışdır.

1988-ci ildə azərbaycanlılar bir daha Ermənistan dövləti tərəfindən tarixi-etnik torpaqlarından zorla qovulmuşlar. İndi burada ermənilər məskunlaşıb.

İlSayı
1831 75 [10]
1873 123 [11]
1897 218 [10]
İlSayı
1926 253 [10]
1939 402 [10]
1959 390 [10]
İlSayı
1970 592 [10]
1979 710 [10]
1989 0 [12]
İlSayı
2001 31 [10]
2011 23 [1]

Görkəmli şəxsiyyətləri
  • Əli Vəkil - şair, tərcüməçi, 1972-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, 1968-ci ildən Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü, "Araz" ali ədəbi mükafatı laureatı (1998).
  • Sahib Alıyev - millət vəkili

İstinadlar
  1. Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
  2. Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.26
  3. Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ея присоединения к Российской империи, СПб, Типография императорский Академии Наук, 1852. s.599
  4. Свод статистических данных о населении Закавказского края, Тифлис, 1893, №628
  5. Свод статистических данных о населении Закавказского края,Тифлис, 1893, №619
  6. Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданiя Кавказскаго Военно–Топографическaго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913, стр. 297
  7. Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, (erməni dilində). İrəvan, «Melkonyan fond», 1932. s.26-27, 112-113
  8. История Азербайджана по документам и публикациям, Баку, «Элм», 1990. s.305
  9. Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, «Gənclik», 1995. ISBN 5-8020-0852-0 s.288-289
  10. Հայաստանի Հանրապետության բնակավայրերի բառարան (erm.). Երևան: 2008. S. 193. 184 s.
  11. Կորկոտյան Զ. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931) (erm.). Երևան: 1932. 185 s.
  12. Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան (erm.). Երևանի պետական համալսարան, 1986. C. 4. S. 151.

Mənbə
  • 1. Əziz Ələkbərli, "Qədim türk-оğuz yurdu "Еrmənistаn"", Bаkı, "Sаbаh", 1994.
  • 2. Xasay Zeynalov, "Göyçəsiz günlərim", Bаkı, "Nurlаn", 2006.
  • 3. Cəfər Qiyаsi, İbrаhim Bоzyеl, "Еrməni mənəvi tеrrоru", Bаkı, "Kitаb klubu", 2007.
  • 4. Əlisаhib Ərоğul, "Еrməni-dаşnаq fаşizmi və Аzərbycаn", Bаkı, "Təhsil", 2007.
  • 5. Qəşəm Məhərrəmоv, İntiqаm Məhərrəmоv, "Bаşı dumаnlı Göyçə", Gəncə, 2007.
  • 6. Həbib Rəhimоğlu, "Silinməz аdlаr, sаğаlmаz yаrаlаr", Bаkı,
  • 7. www. Gоychе.infо, Intеrnеt sаytı.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.