Yunan güyəməsi

Yunan güyəməsi
Yunan güyəməsi
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Lamiids Dəstə: Acıçiçəklilər Fəsilə: Kəndirkimilər Yarımfəsilə: Periplocoideae Cins: Güyəmə ???: Yunan güyəməsi
Beynəlxalq elmi adı
	Periploca graeca L., 1753[1];
ITIS	30399
NCBI	63485
EOL	581114

Yunan güyəməsi (lat. Periploca graeca)[2] — Periploca cinsinə aid bitki növü.[3]

Periploca graeca L.

Hündürlüyü 15–25 m olan, dırmaşan kol liandır. Gövdə digər ağaclara sarmaşaraq hündürə qalxır. Qabığı çəhrayımtıl-boz rəngdədir, ziyilli mərciməklidir.[4]

Yarpaq

Yarpaqları qarşı-qarşıyadır, qalın dərilidir, yumurtaşəkilli, yumurtaşəkilli-neştərvari və yaxud neştərvaridir, orta damarı seçiləndir,

çılpaq və qısa saplaqdadır; aşağı yarpaqlar adətən küt, yuxarı yarpaqlar isə sivridir.[4]

Çiçək

Çiçəklər 2–7 sayda çiçəkdən ibarət seyrək yarımçətirlərdə toplanmış və budağın sonunda yerləşir. Çiçək altlığı və saplağı seyrək

tüklüdür. Tac qonurtəhər-yaşılımtıldır, diametri 1,5–2 sm-dir, hissələri uzunsovdur, kütdür, kənarları və qaidə hissəsi ağ tüklüdür; bölümləri qısa sapşəkillidir, tacın payları ilə növbələşir. Toxumları tünd-qonur rəngli, milşəkilli və uzunluğu 10–12 mm-dir, bir tərəfində uzun fır vardır, sonunda parlaq, ağ ipəyəoxşar kəkili vardır.[4]

Çiçəkləməsi

May-İyul[4]

Meyvə verməsi

İyul-Oktyabr[4]

Azərbaycanda yayılması

Samur-Şabran oval., BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, KQ şimal, KQ cənub, Lənk. dağ., Alazan-Əyriçay, Kür-Araz oval., Kür düz., Lənk. oval. Aşağı dağ qurşağına qədər.[4]

Yaşayış mühiti

Çayın aşağı tərəflərində, çay sahilində, kolluqlar arasında rast gəlinir; ağac və kollara dırmaşaraq onların gövdəsinin yuxarısına

qədər qalxır.[4]

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Zəhərli bitkidir. Şirəsində kauçuq və qatran vardır. Qabığı bir neçə ürək xəstəliklərində əhəmiyyətli sayılır. Dekorativ bitkidir.[4]

İstinadlar

Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh

Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 211.
Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Eldar Şükürov. İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı, Bakı 2016

Həmçinin bax

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[_d0dd5bbafce80c52-1] Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 211.

[2] Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.

[3] Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.

[:0-4] Eldar Şükürov. İsmayıllı rayonu meşə bitkilərinin bələdçi kitabı, Bakı 2016