Eranos
Eranos, Yeranos — İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indi Qaranlıq (Martuni) rayonunda kənd.[2][3][4]
kənd | |
Yeranos | |
---|---|
40°12′15″ şm. e. 45°11′18″ ş. u. | |
Ölkə | Ermənistan |
Region | Göyçə mahalı |
Rayon | Qaranlıq rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 2.007 ± 1 m |
Saat qurşağı | UTC+4 |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Eranos kəndi rayon mərkəzindən 16 km məsafədə, Göyçə gölünün yaxınlığında yerləşir. Erməni mənbələrində kəndin adı həm də Yaranos formasında qeyd edilmişdir[5].
Toponimi
Toponim aran (eran) etnoniminə[6][7] -os şəkilçisinin artırılması əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca düzəltmə toponimdir.1728-ci ilə aid mənbədə Qarni nahiyəsində kənd adı kimi göstərilmişdir[8][9]. 1918-ci ildə əhalisi qovulduqdan sonra kənd dağıdılmışdır. Azərbaycan xalqının atnogenezində mühüm rol oynamış qədim türk mənşəli Aran tayfasının [10] adını əks etdirir. Kəndin adı Aran tayfasının adından və yunan mənşəli "os" şəkilçisindən ibarətdir. Azərbaycanın qədim tarixində üç mə'nada "Aran" sözü iştirak еdir.
- Eranın İlk əsrlərindən başlayaraq türkmənşəli Aran tayfasının adı.
- Eranın əsrinin 60-cı illərində Alban çarı Aran (yaxud Ərən-"döyüşçü", "igid" və s.).
- Aran "qışlaq", "isti yer". XII əsrdə Albaniyada Aranrot, Mets-Arank, Arandjnak, XII əsrdə Dağlıq Qarabağda Aran, Yazı-Aran, Daş Aran, XIX əsrdə Gürcüstanda Aranisi, Еrmənistanda Hran (Еran adının təhrifi) toponimlərlə mənşəcə eynidir[11]
İstinadlar
- Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
- PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
- Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис, 1913.
- Дорн Б. Каспий. Спб., 1975.
- erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) Arxivləşdirilib 2016-02-29 at the Wayback Machine. Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s.66
- Qeybullayev Q.Ə. Qarabağ (etnik və siyasi tarixinə dair), Bakı, "Elm", 1990. s.90
- Глинка С.Н. Описание переселения армян азербайджанских в пределе России, Баку, "Элм", 1990. s.122
- İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1996
- Зелинской С.П. Экономический быт государственных крестьян в Бамбакском участии и в северной части Шорагялского участка Александропольского уезда Ериванской губернии. "Материалы для изучения экономического быта гос. крестьян Закавказского края", том III, М., 1886.
- Qeybullayev. Q.Ə. Qarabağ. Bakı, 1991
- Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Еранос // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. с. 243.