Uvs vilayəti

Uvs aymakı (monq. Увс аймаг; ing. Uvs Province;rus. Увс) Monqolustanın 21 aymakından biridir. Şimal-Qərbi Monqolustanda, Paytaxt Ulan-Batordan 1336 km məsafədə yerləşir. Aymakın mərkəzi dəniz səviyyəsindən 936 m yüksəklikdə yerləşən Ulaangom şəhəridir. Aymak, ölkənin ən böyük gölü olan Uvs gölünün adını daşıyır.

Aymak
Uvs aymakı
monq. Увс аймаг
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb

49°30′ şm. e. 92°30′ ş. u.
Ölkə Monqolustan
İnzibati mərkəz Ulaangom
Qubernator Daşiyn Səndsürən (MDP)
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1931[Q 1]
Sahəsi 69 585 km2 km² (13-cü-ci yer)
Saat qurşağı (UTC+7, yayda
Əhalisi
Əhalisi 75 737 nəfər (2014)
Əhalinin sıxlığı 1,1 nəfər/km²
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu MN-046
Telefon kodu +976 (0)145
Poçt indeksi 85000
Avtomobil nömrəsi UV
Rəsmi sayt
Uvs aymakı xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası

Uvs aymakında Ümumdünya mədəni irsinə daxil edilmiş Ubsunur dərəsi yerləşir. Uvs aymakı şimaldan Rusiya Federasiyası ilə (640 km), şrəqdən Zavxan aymakı ilə (340 km) həmsərhəddir. Cənubdan və qərbdən isə Xovd və Bayan-Öygil aymakları ilə (200 km) həmsərhəddir. Aymak ərazisinin 60%-i dağlıq zona, 40%-i isə Qobi yarımsəhrasının payına düşür.

Tarixi

1921-ci il Monqolustan inqilabından sonra, 1925-ci il noyabrın 21-də Çandmani Uulyn aymakı təsis edilir. Bu aymak ölkənin qərbində, indiki Uvs, Xovd aymaklarını və Bayan-Ölgiy aymakının qərbini əhatə edirdi. 1931-ci ildə Çandmani Uulyn aymakı Xovd və Dörvöd aymaklarına bölündü. 1933-cü ildə Dörvöd aymakının adı dəyişdirilərək Uvs qoyuldu.

Əhalisi

2014-cü il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, Uvs aymakının əhali sayı 75 737 nəfərdir. Əhalinin 60% Dörbödlər, 15% bayadlar, 15%-i xalxalardır. Bundan başqa Tuvalar, Xotonlar və qazaxlarda əyalətdə yaşayırlar[1].

Rayonları[2]
Uvs aymakının siyasi xəritəsi

Uvs aymakı 19 rayondan ibarətdir. Ən çox əhalisi olan rayon aymakın mərkəzi sayılan Ulaangom rayonudur. Bu rayonun əhalisi 27 849 nəfərdir. Ən az əhalisi olan aymak isə əhalisi 1 570 nəfər olan Davst rayonudur.

Rayon adı (Sum)Monqol dilində adıƏhalisinin sayı (2014)[3]
BaruunturuunБаруунтуруун2 449
BöxmörönБөхмөрөн2 093
DavstДавст1 570
XovdХовд2 237
XyarqasХяргас2 314
MalçinМалчин2 351
NaranbulaqНаранбулаг4 021
ÖlgiyӨлгий2 147
ÖmnöqovӨмнөговь4 192
ÖndörxanqayӨндөрхангай3 031
SagiyСагил2 201
TaryalanТариалан3 714
TesТэс5 056
SagaanxayrxanЦагаанхайрхан2 011
TürgenТүргэн2 018
Ulaangom[Q 2]Улаангом27 849
ZavxanЗавхан1 734
ZüünqovЗүүнговь2 640
ZüünxanqayЗүүнхангай2 104

İstinadlar
  1. The National Statistical Office of Mongolia, Uvs Arxivləşdirilib 2015-07-15 at the Wayback Machine
  2. "Аймгийн БАГИЙН Хүн ам, өрх, малын тоо төрлөөр 2014 он" (PDF). 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2015-11-14.
  3. The National Statistical Office of Mongolia, www.uvs.nso.mn
  1. 1931-ci ildə Çandmani Uulyn aymakı Dörvöd aymakına və Xovd aymakına bölündü. 1933-cü ildə Dörvöd aymakının adı Uvs ilə dəyişdirildi. Bu səbəbdən aymakın yaranma tarixi 1931-ci il götürülür.
  2. Ulaangom rayonu Uvs aymakının mərkəzi rayonudur.

Həmçinin bax
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.