Hacıyev kəklikotusu
Hacıyev kəklikotusu (lat. Thymus daghestanicus) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin kəklikotu cinsinə aid bitki növü.
Hacıyev kəklikotusu | ||||
---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Klad: Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Klad: Lamiids Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Hacıyev kəklikotusu |
||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
||||
|
Təbii yayılması
Qafqazda təbii halda geniş yayılmışdı.
Botaniki təsviri
Meyvəsiz sürünən zoğları olan yarımkolcuqdur. Çiçəkli zoğları düz dayanan, hündürlüyü 7-15 sm, sıx, qısa tükcüklüdür. Yarpaqların uzunluğu 6-10 mm, eni 2-3 mm, uzunsov-neştərvari və ya əks-yumurtavaridir. Çox cod, çılpaq, az bilinən nöqtəli vəzicikli, kənarları tükcüklüdür. Yan damarcıqları alt tərəfində üstə çıxandır. Çiçək qrupu başcıqlı, möhkəmdir. Kasacığın uzunluğu 4-5 mm, sıx və qısa tükcüklüdür; yuxarı dişcikləri üçkünc, kənarları tükcüklüdür. Çiçək tacının uzunluğu 7 mm, parlaq çəhrayıdır. İyul aylarında çiçəkləyir, avqust ayında meyvə verir. Təbiətdə əsasən toxum vasitəsi ilə çoxalır.
Ekologiyası
Orta dağ zolağında, çınqıllı yamaclarda bitir.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın nadir bitkisidir, arealı dardır. Şamaxı rayonunda - Kizildərə Astraxan kəndi yaxınlığında bitir. Azərbaycanın "Qırmızı kitab"ına daxil edilməsi tövsiyə edilir.
İstifadəsi
Dekorativ bitki kimi yaşıllaşdırmada, efir yağlılıq xüsusiyyətinə görə ətriyyatların hazırlanmasında və yeyinti sənayesində ədviyyat kimi geniş istifadə edilir.