Sibir yupikcəsi

Sibir yupikləri tərəfindən danışılan dil.

Sibir yupikcəsi
Orijinal adı Akuzipigestun[1]
Ölkələr Amerika Birləşmiş Ştatları (Alyaska ştatı), Rusiya Federasiyası Çukotka Muxtar Dairəsi.
Danışanların ümumi sayı
  • 1.800 nəf. (1997)[2]
Təsnifatı
Eskimos-aleut dilləri
Yupik dilləri
Sibir yupikcəsi
Yazı latın əlifbası, kiril əlifbası
Dil kodları
ISO 639-1 —
ISO 639-2 —
ISO 639-3 ess
Dilin strukturlarının dünya atlası yus
Atlas of the World’s Languages in Danger 482, 147
Ethnologue ess
Linguasphere 60-ABA-ba
ELCat 1683
IETF ess
Glottolog cent2128

Sibir yupikcəsindən Azərbaycan dilində bəzi sözlərin tərcüməsi
Sibir yupikcəsi (Sibir şivəsi)Azərbaycan dili
йугытinsan
анаqadın
атаata
насӄуӄbaş
ӄытӈилъӄўаӄayaqqabı
ука́зиdovşan

Əlifbası

Amerika Birləşmiş Ştatlarının Alyaska ştatında yerləşən Müqqədəs Lourens adasında Latın əlifbası, Rusiya Federasiyasının Çukotka Muxtar Dairəsində isə Kiril əlifbasında istifadə edilir.

Rusiya Federasiyasında istifadə edilən kiril əifbası əsasında tətbiq edilmiş Eskimo əlifbası :[3]

А аБ б*В вГ гӶ ӷ²Д д*Е еЁ ёЖ ж*З з
a b v g ǧ d e ë ž z
И иЙ йК кӃ ӄ²Л лЛъ лъМ мН нӇ ӈ²Нъ нъ
i j k q l ł m n ŋ �
О оП пР рС сТ тУ уЎ ў²Ф фХ хӼ ӽ²
o p r s t u w f h x
Ц ц*Ч ч*Ш шЩ щ*Ъ ъЫ ыЬ ьЭ эЮ юЯ я
c č š šč " y ' è ju ja

Qeydlər:

  1. Saitlər uzun və qısa formada olurlar. Lakin bəzi hallarda yazıda əks edilmir. / ӈъ = ŋ
  2. İstifadə edilən əlavə şərti işarələr: ӷ = г’ , ӄ = к’ , ӈ = н’ , ў = w , ӽ = х’
  3. * Eskimo dilində istifadə edilmir.

Müqqədəs Lourens adasında yaşayan Sibir yupikləri üçün Latın əlifbası əsasında yeni bir əlifbanın yaradılması işinə 1970-ci ildə başlanılmışdır. Feyirbanks Alyaska Universitetinin dil mərkəzində Maykl Krausun rəhbərliyi ilə hazırlanmağa başlanan əlifba 4 aya tam hazır olmuşdur. Əlifbanın hazırlanmasında Maykl Krausa, Linda Aghnaghaghpik Badten, Sharon Pungoviyi Orr və digər Sibir yupikcəsini bilən şəxslər kömək etmişdilər.

İstinadlar
  1. https://www.commerce.alaska.gov/web/dcra/AKNativeLanguagePreservationAdvisoryCouncil/Languages.aspx.
  2. Menovshchikov G. Азиатских эскимосов язык // Языки мира. Палеоазиатские языки. ISBN 978-5-857-59046-1
  3. "Eskimo / Юпигыт" (PDF). 2011-05-14 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-05.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.