Rus-Amerika şirkəti
Rus-Amerika şirkəti[1] (rus orf. rus. Россійско-Американская компанія), RAŞ — Qriqori Şelixov və Nikolay Rezanov tərəfindən qurulan və İmperator I Pavelin 8 (19) 1799 tarixli fərmanı ilə təsdiqlənmiş yarı dövlət müstəmləkə ticarət şirkəti. 1867-ci ildə Alyaskanın ABŞ-yə satılmasından sonra fəaliyyətini rəsmən dayandırdı, lakin 1881-ci ilə qədər mövcud oldu və 1888-ci ilə qədər dividend verdi[2].
| Rus-Amerika şirkəti | |
|---|---|
| Ümumi məlumatlar | |
| Təsis tarixi | 8 (19) iyul 1799 |
| Bağlanma tarixi | 1881 |
| Baş qərargahın yeri | |
| Rəhbərlik | |
| Təsisçilər | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Adı
Müəssisənin tam rəsmi adı İmperator Əlahəzrətinin, Rusiya Amerika Şirkətinin himayəsindədir (Подъ Высочайшимъ Его Императорскаго Величества покровительствомъ Россійская Американская компанія).
Amerikalılar və tarixçilər doğru qısaltmanın Rus-Amerikan Şirkəti olduğunu israr edirlər[3][4]. Bu, arxiv məlumatları ilə təsdiqlənir və ən əsası, tamamilə rus olan şirkətin mahiyyətini əks etdirir - heç vaxt Amerika kapitalı olmayıb və məqsəd və vəzifələr yalnız Rusiya maraqlarına cavab verirdi[5].
İstinadlar
- http://bigenc.ru/domestic_history/text/1816860 Arxivləşdirilib 2018-03-16 at the Wayback Machine статья «Аляска» БРЭ
- Отв. ред. акад. Н. Н. Болховитинов. Глава 11. Продажа Аляски (1867). — § 3. Передача Русской Америки Соединённым Штатам // История Русской Америки (1732—1867). III. Основание Русской Америки (1732—1799). М.: Международные отношения. 1997. ISBN 5-7133-0883-9.
- "Экстракт Российско-американской компании о <…> промысле 1803-го года". 2011-09-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-27.
- "Обороты Российско-американской компании". 2021-06-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-27.
- Иванян Э. А. История США: учебное пособие для студентов вузов, обучающихся по специальности «история». — М.: Дрофа, 2004. — 576 с. — (Высшее образование). — 5000 экз. — ISBN 5-7107-6077-3.
Ədəbiyyat
- ДО. // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- Тихменев П. А. Историческое обозрение образования Российско-американской компании и действий её до настоящего времени. Ч. 1-2. — СПб., 1861—1863.
- Окунь С. Б. Российско-американская компания: исторический очерк. — М.; Л.: Гос. соц.-экон. изд-во, 1939. — 258 с.: ил.
- 22. // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- Ермолаев А. Н. Российско-американская компания в Сибири и на Дальнем Востоке (1799—1871 гг.). Кемерово: Издательство «ИНТ», 2013. — 620 с.
- Потапова Н. В. Правовое регулирование деятельности Российско-американской компании на Курильских островах (1799—1867 гг.) / Н. В. Потапова // «Знание беспредельно…» : материалы XXXV Крашенинниковских чтений. — Петропавловск-Камчатский : ККНБ им. С. П. Крашенинникова, 2018. — С. 156—160.