Reyhan

Reyhan (lat. Ocimum) — dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Reyhan
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptophyta
Klad:
Embryophytes
Klad:
Polysporangiophytes
Klad:
Tracheophytes
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Eudicots
Klad:
Core eudicots
Klad:
Superasterids
Klad:
Asterids
Klad:
Lamiids
Dəstə:
Dalamazçiçəklilər
Fəsilə:
Dalamazkimilər
Cins:
Reyhan
Beynəlxalq elmi adı
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  32626
NCBI  39173
EOL  60515

Birillik ədviyyat bitkisinin vətəni Seylon (Sərəndib) adası ilə Hindistandır.

Hazırda dünyanın əksər ölkələrində toxumları vasitəsilə reyhan bitkisi əkilib becərilir. Bitkinin hündürlüyü 30–50 sm olaraq yarpaqları yaşıl- mürəkkəb rəngli, xoş ətirli olur. Bitkidən müxtəlif ət xörəklərində ədviyyə kimi istifadə olunaraq süfrəyə salat kimi də gətirilir.

Bitkinin yarpaq və zoğunda 0,02–0,08% efir yağı, vitaminlər və aşılayıcı qatranlı maddələr də vardır.

Naxçıvan MR-da Babək rayonundakı təsərrüfatlarda reyhan, digər ədviyyat bitkiləri ilə bərabər becərilir. Bitki toxumları ilə əkilib çoxaldılır.

Növləri
  • Ocimum × africanum Lour.
  • Ocimum albostellatum (Verdc.) A.J.Paton
  • Ocimum americanum L.
  • Ocimum amicorum A.J.Paton
  • Ocimum angustifolium Benth.
  • Ocimum basilicum L.
  • Ocimum burchellianum Benth.
  • Ocimum campechianum Mill.
  • Ocimum canescens A.J.Paton
  • Ocimum carnosum (Spreng.) Link & Otto ex Benth.
  • Ocimum centraliafricanum R.E.Fr.
  • Ocimum circinatum A.J.Paton
  • Ocimum coddii (S.D.Williams & K.Balkwill) A.J.Paton
  • Ocimum cufodontii (Lanza) A.J.Paton
  • Ocimum dambicola A.J.Paton
  • Ocimum decumbens Gürke
  • Ocimum dhofarense (Sebald) A.J.Paton
  • Ocimum dolomiticola A.J.Paton
  • Ocimum ellenbeckii Gürke
  • Ocimum empetroides (P.A.Duvign.) ined.
  • Ocimum ericoides (P.A.Duvign. & Plancke) A.J.Paton
  • Ocimum filamentosum Forssk.
  • Ocimum fimbriatum Briq.
    • Ocimum fimbriatum var. angustilanceolatum (De Wild.) A.J.Paton
    • Ocimum fimbriatum var. bequaertii (De Wild.) A.J.Paton
    • Ocimum fimbriatum var. ctenodon (Gilli) A.J.Paton
    • Ocimum fimbriatum var. fimbriatum
    • Ocimum fimbriatum var. microphyllum (Sebald) A.J.Paton
  • Ocimum fischeri Gürke
  • Ocimum formosum Gürke
  • Ocimum forsskaolii Benth.
  • Ocimum fruticosum (Ryding) A.J.Paton
  • Ocimum grandiflorum Lam.
    • Ocimum grandiflorum subsp. densiflorum (A.J.Paton) A.J.Paton
    • Ocimum grandiflorum subsp. grandiflorum
    • Ocimum grandiflorum subsp. turkanaense (Sebald) A.J.Paton
  • Ocimum gratissimum L.
    • Ocimum gratissimum subsp. gratissimum
  • Ocimum heckmannianum Gürke
  • Ocimum hirsutissimum (P.A.Duvign.) A.J.Paton
  • Ocimum irvinei J.K.Morton
  • Ocimum jamesii Sebald
  • Ocimum kenyense Ayob. ex A.J.Paton
  • Ocimum kilimandscharicum Gürke
  • Ocimum labiatum (N.E.Br.) A.J.Paton
  • Ocimum lamiifolium Hochst. ex Benth.
  • Ocimum masaiense Ayob. ex A.J.Paton
  • Ocimum mearnsii (Ayob. ex Sebald) A.J.Paton
  • Ocimum menthifolium Hochst. ex Benth.
  • Ocimum metallorum (P.A.Duvign.) A.J.Paton
  • Ocimum minimum L.
  • Ocimum minutiflorum (Sebald) A.J.Paton
  • Ocimum mitwabense (Ayob.) A.J.Paton
  • Ocimum monocotyloides (Plancke ex Ayob.) A.J.Paton
  • Ocimum motjaneanum McCallum & K.Balkwill
  • Ocimum natalense Ayob. ex A.J.Paton
  • Ocimum nudicaule Benth.
  • Ocimum nummularia (S.Moore) A.J.Paton
  • Ocimum obovatum E.Mey. ex Benth.
    • Ocimum obovatum subsp. cordatum (A.J.Paton) A.J.Paton
    • Ocimum obovatum subsp. crystallinum (A.J.Paton) A.J.Paton
    • Ocimum obovatum var. galpinii (Gürke) A.J.Paton
    • Ocimum obovatum subsp. obovatum
  • Ocimum ovatum Benth.
  • Ocimum pseudoserratum (M.R.Ashby) A.J.Paton
  • Ocimum pyramidatum (A.J.Paton) A.J.Paton
  • Ocimum reclinatum (S.D.Williams & M.Balkwill) A.J.Paton
  • Ocimum serpyllifolium Forssk.
  • Ocimum serratum (Schltr.) A.J.Paton
  • Ocimum somaliense Briq.
  • Ocimum spectabile (Gürke) A.J.Paton
  • Ocimum spicatum Deflers
  • Ocimum tenuiflorum L.
  • Ocimum transamazonicum C.Pereira
  • Ocimum tubiforme (R.D.Good) A.J.Paton
  • Ocimum urundense Robyns & Lebrun
  • Ocimum vandenbrandei (P.A.Duvign. & Plancke ex Ayob.) A.J.Paton
  • Ocimum vanderystii (De Wild.) A.W.Hill
  • Ocimum verticillifolium Baker
  • Ocimum vihpyense A.J.Paton
  • Ocimum waterbergense (S.D.Williams & K.Balkwill) A.J.Paton

Dində

"Quran"da reyhan haqqında belə bir ifadə var:

"Yarpaqlı dənələr və xoş qoxulu reyhan vardır."[3]

— Rəhman surəsi, 12

Əvvəlki məlumat yanlışdır, Rahman surəsi, 12-ci ayətdə reyhan bitkisinin adı keçmir.

Saçaqlı dənli və xoş ətirli bitkilər var. (ər-Rahman, 12)

İstinadlar
  1. Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 259. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
  2. Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 597.
  3. Quranda adı çəkilən bitkilər Arxivləşdirilib 2013-07-29 at the Wayback Machine  (az.)

Xarici keçidlər

Reyhan:The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.