Raziyə Şabani

Raziyə Şabani 21 aprel 1925-ci ildə Təbriz şəhərində anadan olub. Gələcək həyat yoldaşı Tudə Partiyasının fəalı Rza İbrahimzadə ilə tanış olduqdan sonra siyasi fəaliyyətə başlayır. Sonradan o özü də Tudə Partiyasının üzvü olur[1]. Öz yazdıqlarına görə, o Tudə Partiyası və onun rəhbərliyi ilə problemlər yaşayırdı və Azərbaycan xalqının qiyamına şahid olunca, onlara qatılmışdı. Azərbaycan Demokrat Firqəsinə üzv olduqdan sonra Azərbaycan Milli Hökumətinin fəallarından olur. O günlərdə, 20 yaşında gənc bir qız olan Raziyə xanım əyninə hərbi forma geyərək belində Kolt tapançası gəzdirirdi[2]. Azərbaycan Milli Hökümətinin süqutundan iki ay sonra 1947-ci ilin fevralında Tehranda Pəhləvi rejiminin məmurları tərəfindən həbs edilir. Həbs olunduğu zaman hamilə olur. Bir müddət Tehranda saxlanıldıqdan sonra Təbrizə köçürülür. Hökm oxunduqda isə artıq oğlu dünyaya gəlmişdi. 6 illik həbsindən sonra bir müddət ölkədə qaldıqdan sonra 1955-ci ildə SSRİ ərazisinə keçir burada o çoxdan mühacirətdə olan həyat yoldaşına qovuşur. 1979-cu ildə baş vermiş İslam inqilabından sonra İrana geri dönür. 8 il də orada yaşadıqdan sonra Azərbaycana keçdikdən sonra Almaniyaya mühacirət edir. Mühacirətdə olduğu dövrdə öz xatirələrini qələmə alıb kitab nəşr etdirir.[3]

Mühacirətdə olduğu zaman yazdığı kitabında öz xatirələrinə də yer vermişdir. Xatirələrində 1947-ci ildə həbs edilməsi ilə bağlı yazırdı:[1][4]

Mən o vaxt Tehran şəhərində idim. Azərbaycana hücum etdikləri və xalqı qırıb öldürdüklərində gizlənməyə məcbur qaldım. Ancaq sonra tutularaq 1947 fevralında iki aylıq uşağım qarnımda ikən zindana göndərildim. O zamanlar, qadınlara məxsus zindan yox idi. General Rəzmaranın binalarından birini icarə edib, zindana çevirmişdilər. Daha sonralar, məni Tehrandan Azərbaycandakı Ordu Prokurorluğuna təslim etdilər. Birinci hərbi məhkəməyə aparıldığım zaman oğlum 12 günlük idi.

Raziyə Şabani İbrahimzadə yanvarın 28-də mühacirətdə yaşadığı Almaniyanın Köln şəhərində 87 yaşında dünyasını dəyişib.[5]

• Azərbaycan Demokrat Firqəsi
• İran Tudə Partiyası