Qiyamət

Yəhudilikdə Qiyamət günü hamının dirilməsindən sonra Allahın məhkəməsidir, bunun ardınca əməlisalehlərin əbədi səadəti və günahkarların isə əbədi əzabı gələcəkdir. Hamının dirilməsi o deməkdir ki, müəyyən bir zamanda bütün ölülər cismani olaraq diriləcəklər. Yeşaya, Yezekel, Daniel və başqaları kimi yəhudi peyğəmbərləri ölülərin dirilməsi haqqında danışmışlar. Belə ki, Daniel peyğəmbər bu barədə belə deyir:

Torpağın altında uyuyanların bir çoxu oyanacaq, bəziləri əbədi həyata, bəziləri isə əbədi təhqir və rüsvayçılığa düçar olacaq.

— Дан. 12:2

"Qiyamət günü" ikonası (XVIII əsr, Lvov Din Muzeyi)

Xristianlıqda ümumi dirilmə, Qiyamət günü və intiqam doqması əsas olanlardan biridir.

İncildə deyilir: “Ata heç kəsi mühakimə etmir, lakin bütün hökmü Oğula verib... hökmü ona icra etmək səlahiyyəti verib, çünki O, Bəşər Oğludur » ( Ин 5:22, Ин 5:27 ). Bu səbəbdən xristianlar inanırlar ki, İsa Məsih “özü və bütün müqəddəs mələklər Onunla birlikdə gələndə ” bütün xalqları mühakimə edəcək ( Мф 25:31).

Bundan əlavə, İsa Məsih məhkəmə səlahiyyətlərinin bir hissəsini salehlərə, xüsusən də İsrailin 12 qəbiləsini mühakimə etmək üçün 12 taxtda oturacağını vəd etdiyi həvarilərə həvalə edəcəkdir ( Лк 22:30, Мф 19:28 ). Həvari Pavel əmin idi ki, bütün müqəddəslər (xristianlar) dünyanı mühakimə edəcəklər: “Məgər bilmirsiniz ki, müqəddəslər dünyanı mühakimə edəcəklər? Əgər dünya sizin tərəfinizdən mühakimə olunacaqsa, əhəmiyyətsiz məsələlərdə hökm verməyə layiq deyilsiniz? Məgər bilmirsənmi ki, biz mələkləri mühakimə edəcəyik, nəinki dünya həyatının əməlləri? "( 1Кор 6:2).

Əhdi-Cədiddə qiyamət və qiyamətin mənzərəsi belə təsvir edilmişdir.

Həm böyük itkilər verən, həm də eyni inancda olan iki böyük ordu vuruşmayana qədər qiyamət qopmayacaq; Otuza yaxın yalançı zühur edənə qədər ki, hər biri özünü Allahın elçisi adlandırır; Allah insanlardan dini elmi qaldırana qədər; zəlzələlər tez-tez baş verənə qədər; vaxt sürətlənənə qədər; çətinliklər (sınaqlar) görünənə qədər; qətllər daha tez-tez baş verənə qədər; sən dəbdəbə içində boğulmağa başlayana qədər, çünki var-dövlətin o qədər çox olacaq ki, heç kim onun ianəsini qəbul etmədiyi üçün mal sahibi narahat olacaq və sədəqə vermək istəyəndə ona belə cavab verəcəklər: “Mənə lazım deyil”; insanlar hündür evlər tikmək üçün yarışana qədər; qəbrin yanından keçən şəxs: “Onun yerində mən olsaydım daha yaxşı olardı” deyənə qədər; və günəş qərbdən çıxana qədər qiyamət qopmayacaqdır. Qiyamət qopan zaman insanlar onu görüb iman gətirəcəklər, lakin bu iman onlara kömək etməyəcək.

— Məhəmməd peyğəmbər

Qiyamət (ərəb. يوم القيامة‎ — durma, dayanma günü‎) islam esxatologiyasında bütün insanların öz əməllərinin cəzasını alacağı ilahi məhkəmə günüdür. Qiyamət gününə iman İslam inancının ayrılmaz elementlərindən biridir.

Qiyamət İsrafil adlı mələk tərəfindən üfrülən iki şeypur səsi (sur) ilə başlayacaq. Birincisi, Allahın bütün yaratdıqlarının məhvi barədə, ikincisi isə bəşəriyyətin dirilməsi və Allahın məhkəməsinin başlanğıcı barədə xəbər verəcək. Qiyamət günü bütün məxluqat Allahın hüzuruna çıxacaq və etdikləri əməllərə görə cavab verəcəklər. Quranda və Məhəmməd peyğəmbərin sünnəsində qiyamətdən çox bəhs edilir.

Qiyamətin dəqiq vaxtı Allahdan başqa heç kəsə məlum deyil. Müsəlmanlar hesab edirlər ki, Allah-Təalanın dəqiq vaxtı gizlətməsinin hikməti (hükmü) insanların ona daim hazırlıq görməsi ilə bağlıdır[1]. Bir çox insanlar peyğəmbərlərdən bu günün gəlişi haqqında soruşmuş, lakin heç kim onlara dəqiq tarixi deməmişdir. Quranda bu haqda buyrulur: "Səndən o Saat barəsində soruşurlar ki, nə vaxt qopacaq? De: “Bu haqda bilgi ancaq Rəbbimə aiddir. (Qopacağı) vaxtı yalnız O, aşkara çıxara bilər. (Bu bilgi) göylərə və yerə də ağır gəlir. O sizə qəflətən gələcəkdir”. Sanki onu bilirmişsən kimi səndən soruşurlar. De: “Bu haqda bilgi ancaq Allaha aiddir. Lakin insanların çoxu (bunu) bilmir".[2]

1. "Признаки Судного дня". islamdag.ru. 2009-07-03. 2013-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-09.
2. "7. əl-Əraf surəsi, 187-ci ayə". 2024-01-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.