Porsuq (Məhəmməd Təpərin generalı)
Porsuq ibn Porsuq və ya Bursuk ibn Bursuk (ö. 1116) — Səlcuqlu generalı və Həmədan şəhərinin əmiri.
Porsuq | |
---|---|
Vəfat tarixi | 1116 |
Həyatı
Özü kimi Səlcuqlu generalı olan və onunla yeni adı daşıyan Porsuqun oğludur.[1] Səlcuqlu sultanı Məhəmməd Təpərə xidmət etmişdir.[2] Həmədan əmiri olaraq 110-cu illərdə Səlib yürüşlərinə qarşı reallaşan səfərlərə qatılmışdır.[2] Mardində olan Artuqlu bəyliyi hökmdarı İlqazi bəy Sultanın ordusunun ali komandanlarından olan Ağsunqur əl-Porsuqini 1114-c ildə məğlub etdi.[3][4] Məhəmməd Təpər Porsuqu Ağsunqurun yerinə təyin etdi və bundan əlavə, onu səlibçilərə qarşı cihad ilə vəzifələndirdi.[2][3] Mosul və Yuxarı Mesopotamiyada yeni bölmələri topladıqdan sonra Porsuq 1115-ci ildə əvvəllərində Suriyanı ələ keçirdi.[4][5][6] Qısa müddət sonra Urfanı mühasirəyə aldıqdan sonra hərbi qərərgahını qurmaq istədiyi Hələbə yola düşdü.[4][5] Hələbin xədim əmiri Lulu Porsuq qarşısında kömək istəyi ilə İlqazi bəy ilə Şam atabəyi Tuğtəkinə elçilər yolladı.[5] İlqazi bəy və Tuğtəkin Antioxiya knyazlığında naib olan Ruggero di Salerno ilə münasibət yaratdılar və qisa bir müddət sonra Ruggero digər səlibçi dövlətlərinin liderləri olan Qüds kralı I Baudouin, Tripoli hersoqu Pons və Urfa hersoqu Baudouinə yardım çağırışı etdi.[5]
Ruggero 14 sentyabr 1115-ci ildə Porsuqu Tell Danith döyüşündə məğlub etdi. Porsuqun məğlubiyyətindən sonra Mosul səlcuqluları səlibçi dövlətlərinə qarşı 10 il müddətinə hərbi yürüş həyata keçirməkdən çəkindilər.[6][7] Döyüşdəki məğlubiyyətdən keçən bir neçə aydan sonra Porsuq məğlubiyyətdən utandığına görə vəfat etdi. Qardaşı Zəngi də elə həmin il də vəfat etdi.[2]
Həmçinin bax
Ədəbiyyat
İstinadlar
- رحمتی, محسن. "خاندان برسقی و تحولات عصر سلجوقی" (PDF). پژوهش های تاریخی (fars). 10 (1). March 2018. doi:10.22108/jhr.2017.83577. 2018-03-24 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-12-24.
- Cahen, 1969. səh. 170
- Fink, 1969. səh. 403
- Lock, 2006. səh. 32
- Fink, 1969. səh. 404
- Barber, 2012. səh. 104
- Lock, 2006. səh. 33