PAL
PAL (qısaca Phase Alternating Line), dünyanın ən çox istifadə edilən rəng kodlaşdırma sistemidir. PAL analoq bir format olub televiziya yayım sistemlərində istifadə edilir. Bir çox fərqli versiyası olan PAL-ın versiyalarının ortaq xüsusiyyəti 625 üfiqi xət, 25 fps görüntü/saniyə, 50i (interlaced layer) olmasıdır.
Sistem Valter Bruch tərəfindən, Almaniyada təkmilləşdirilib və ilk dəfə 1963-cü ildə nümayiş etdirilib.
Texniki xüsusiyyətlər
Rəngli televiziyanın qalan sistemləri kimi, PAL-da ağ-qara televiziya yayımıyla birləşib. Alternativ olaraq yaradılmış keyfiyyətli NTSC sistemi, PAL sisteminin uğurlu müasirləşdirilməsidir. Ağ-qara televiziyalarda əsas rənglərin bilavasitə ötürülməsinin yerinə sistem Y parlaqlığının siqnalının ötürür. Onda müvafiq olaraq qırmızı və göy rəngləri ötürülməsi R-Y, B-Y-ın iki fərqli siqnalı vasitəsilə ötürülür. G- yaşıl rəngi ötürən siqnalı çatmayan informasiya qəbuledicidə parlaqlıq fərqli rəngli siqnalların çıxılmasıyla bərpa olunur. Ağ-qara televizorda proqrama baxış halında yalnız parlaqlıq siqnalı istifadə olunur. Ağ-qara televiziya rəng ötürən siqnalları qəbul edə bilmir.
Coğrafi mövqe
PAL sistemi Avropa, (Fransa, Rusiya, Belorusiyadan başqa) Asiya, Avstraliya və bir sıra Afrika və Cənubi Amerika ölkələrində rəngli televiziyaların əsas sistemidir.
Kəskin müzakirələr sonra Qərbi Avropanın aparıcı ölkələrində rəngli televiziyanın sistemləri seçimi PAL sisteminin xeyrinə bitdi — bu qələbə nəticəsində on beş illik yayım və NTSC sistemi üzrə ABŞ-də, Yaponiyada, Kanadada və başqa ölkələrdə aparatura və televizorların istehsal olunur. Əlbəttə,burada xüsusi siyasət (bu sistem zarafatyana "NATO sistemi" adlandırılır) vardır [1].
Mənbə
- Andreas Fickers. "The Techno-politics of Colour: Britain and the European Struggle for a Colour Television Standard" (PDF) (ingilis). Maastricht University. 2013-02-11 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-02-08.