Nazim Rzayev

Nazim Rzayev
Nazim Rzayev
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi	14 fevral 1925
Doğum yeri	Bakı, Bakı qəzası, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	2 may 2006 (81 yaşında)
Vəfat yeri	Əskişəhər, Türkiyə
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti	dirijor, konsertmeyster, pedaqoq
Janr	klassik musiqi
Musiqi aləti	skripka
Təhsili	Moskva Dövlət Konservatoriyası (1951)
Mükafatları	;

Nazim Əsədulla oğlu Rzayev (14 fevral 1925, Bakı – 2 may 2006, Əskişəhər) — Azərbaycan dirijoru, Azərbaycan televiziyası və radiosunun kamera orkestrinin rəhbəri, Azərbaycan SSR xalq artisti (1977), SSRİ (1980) və Azərbaycan (1974) Dövlət mükafatları laureatı, professor (1985).

Həyat və yaradıcılığı

Nazim Rzayev 14 fevral 1925-ci ildə Bakıda anadan olmuşdur.[1] 1951-ci ildə P. İ. Çaykovski adına Moskva Dövlət Konservatoriyasını skripka üzrə (professor Marina Kozolunovanın sinfi) bitirmişdir. Bakıya qayıtdıqdan sonra Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında orkestrin konsertmeysteri və Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında kamera sinfi üzrə müəllim vəzifəsində işləmişdir. 1958-ci ildə ifaçılıqdan dirijorluğa keçmişdir. Bir il sonra Moskvada keçirilən Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyünün hazırlanmasında fəal iştirak etmişdir.[2]

Nazim Rzayev 1961–1963-cü illərdə SSRİ xalq artisti Aleksandr Melik-Paşayevin rəhbərliyi ilə Moskvanın Böyük Teatrında dirijorluq təcrübəsi keçmişdir. Bakıya qayıtdıqdan sonra Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının opera studiyasına rəhbərlik etmişdir. Onun rəhbərliyi ilə studiyada Çimarozanın "Gizli nikah", Üzeyir Hacıbəyovun "Koroğlu" və Fikrət Əmirovun "Sevil" operaları tamaşaya qoyulmuşdur. Nazim Rzayev Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrinin fəaliyyətində də yaxından iştirak etmişdir. Onun dirijorluğu ilə Bethoven, Çaykovski, Brams, R. Ştraus, Qara Qarayev, Fikrət Əmirov və başqa bəstəkarların əsərləri ifa olunmuşdur.[2]

Nazim Rzayev 1964-cü ildə Azərbaycan televiziyası və radiosunun kamera orkestrinin bədii rəhbəri və baş dirijoru işləməyə başlamışdır.[1] Onun rəhbərlik etdiyi bu orkestrin Üzeyir Hacıbəyovun "Sənsiz" romansı, Qara Qarayevin "Yeddi gözəl" baletində Aişənin rəqsi və "İldırımlı yollarla" baletindən qızlar rəqsini ifa etmişdir. Sonralar dirijorun repertuarında Qara Qarayevin Üçüncü simfoniyası və Klassik süitası, Fikrət Əmirovun "Nizami" simfoniyası, "Gülüstan-Bayatı-Şiraz" muğamı və "Min bir gecə" baleti mühüm yer tutmuşdur.[2]

Nazim Rzayev rəhbərlik etdiyi kamera orkestri ilə SSRİ-nin bir sıra şəhərlərində, xarici ölkələrdə qastrolda olmuşdur.[1] O, 1984–1985-ci illər teatr mövsümündə Ankara Dövlət Opera və Balet Teatrında Üzeyir Hacıbəyovun "Arşın mal alan" musiqili komediyasının quruluşçu dirijoru olmuşdur. Fəaliyyətinin sonrakı illərində isə Türkiyədə işləmişdir.[3]

Dirijor pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olmuş, 1952-ci ildən Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında dərs demişdir.[4] 1968-ci ildə dosent,[1] 1985-ci ildə professor adlarını almışdır.[5]

Nazim Rzayev 2 may 2006-cı ildə Əskişəhərdə vəfat etmişdir.[5][6]

Təltif və mükafatları

"Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 29 iyun 1977
"Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 26 aprel 1958
SSRİ Dövlət mükafatı — 6 noyabr 1980 (M. F. Axundov adına AzDAOBT-da Fikrət Əmirovun "Min bir gecə" baletinə görə)
Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı — 26 aprel 1974 (M. F. Axundov adına AzDAOBT-da Fikrət Əmirovun "Nəsimi dastanı" xoreoqrafik poemasının tamaşasına görə)
"Şərəf nişanı" ordeni — 9 iyun 1959
Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı — 9 dekabr 1966, 7 iyul 1967, 24 fevral 1979, 14 iyun 1985

Filmoqrafiya

Dirijoru olduğu filmlər

İstinadlar

РЗАЈЕВ Назим Әсәдулла оғлу // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VIII ҹилд: Прадо—Спринт. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1984. С. 145.
Тофиг Бакыханов. Јүксәк сәвијјәли мусигичи // Коммунист. № 138 (19709). 16 ијун 1985-ҹи ил. С. 3.
Рзајев Назим Әсәдулла оғлу // Үзејир Һаҹыбәјов енсиклопедијасы. Бакы: «Азәрбајҹан» нәшријјаты. Елми-редаксија шурасынын сәдри: Н. С. Ибраһимов. 1996. сәһ. 154.
РЗА́ЕВ Назим Асадулла оглы // Музыкальный энциклопедический словарь. Москва: Советская энциклопедия. Гл. ред. Г. В. Келдыш. 1990. ст. 460. ISBN 5-85270-033-9. 150 000 экз.
RZAYEV Nazim Əsədulla oğlu // Üzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. 182. ISBN 978-9952-34-075-4.
"Tanınmış Azərbaycan dirijoru Nazim Rzayev Türkiyədə dünyasını dəyişib". trend.az. 2 may 2006. 27 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr 2020.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[ase-1] РЗАЈЕВ Назим Әсәдулла оғлу // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VIII ҹилд: Прадо—Спринт. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1984. С. 145.

[kom85-2] Тофиг Бакыханов. Јүксәк сәвијјәли мусигичи // Коммунист. № 138 (19709). 16 ијун 1985-ҹи ил. С. 3.

[ühe1-3] Рзајев Назим Әсәдулла оғлу // Үзејир Һаҹыбәјов енсиклопедијасы. Бакы: «Азәрбајҹан» нәшријјаты. Елми-редаксија шурасынын сәдри: Н. С. Ибраһимов. 1996. сәһ. 154.

[smel-4] РЗА́ЕВ Назим Асадулла оглы // Музыкальный энциклопедический словарь. Москва: Советская энциклопедия. Гл. ред. Г. В. Келдыш. 1990. ст. 460. ISBN 5-85270-033-9. 150 000 экз.

[ühe2-5] RZAYEV Nazim Əsədulla oğlu // Üzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. 182. ISBN 978-9952-34-075-4.

[6] "Tanınmış Azərbaycan dirijoru Nazim Rzayev Türkiyədə dünyasını dəyişib". trend.az. 2 may 2006. 27 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr 2020.