Nüvə strategiyası

İkinci dünya müharibəsindən sonra dünyada nüvə silahlarının sayı əhəmiyyətli dərəcədə azaldı: 1986-cı ildə təxminən 70,300 — dən 2020-ci ilin sonlarında təxminən 13,410 -a endi. Hökumət siyasətçiləri və dünya idarəçiləri bu müvəffəqiyyəti tez-tez mövcud, yaxud son silahlara nəzarət müqavilələri nəticəsində canlandırırlar, lakin azalmanın böyük hissəsi 1990-cı illərdə baş verdi. Bəziləri bugünkü rəqəmləri 1950-ci illərin rəqəmləri ilə müqayisə edirlər, amma bu alma və portağalları müqayisə etmək kimidir; bugünkü qüvvələr böyük ölçüdə daha bacarıqlıdır. Azalma tempi 1990-cı illərlə müqayisədə xeyli yavaşladı. Nüvə silahlı dövlətlər nüvə tərksilahını planlaşdırmaq əvəzinə, sonsuz gələcək üçün böyük arsenalları saxlamağı planlaşdırdıqları, yeni nüvə silahları əlavə etdikləri və bu cür silahların milli strategiyalarındakı rolunu artırdıqları görünür.

Döyüş nüvə silahları və dünyanın birləşdirilmiş nüvə arsenalları ehtiyatı çox yüksək səviyyədə qalır: 2020-ci ilin sonlarından təxminən 13,410 arsenal.. Bunlardan təqribən 9320 — i hərbi anbarlarda (qalanları demontajı gözləyir), təxminən 3720 — i isə döyüş əsaslı əməliyyat qüvvələri ilə yerləşdirilib ki, bunlardan da təqribən 1800 ABŞ, Rusiya, İngiltərə və Fransa döyüş üçün hazır vəziyyətdədir və istifadəyə hazırdır.

Bütün nüvə silahlarının təxminən yüzdə 91 -i hərbi anbarlarında, təxminən 4000 döyüş silahı olan Rusiya və ABŞ-yə məxsusdur; başqa heç bir nüvə silahlı dövlət, milli təhlükəsizlik üçün bir neçə yüz və ya min nüvə silahına ehtiyac görmür. Qlobal olaraq nüvə silahlarının sayı azalır, lakin son 30 ilə nisbətən azalma tempi yavaşlayır. ABŞ, Rusiya və İngiltərə ümumi döyüş silahı ehtiyatlarını azaldır, Fransa və İsrail nisbətən sabit, Çin, Pakistan, Hindistan və Şimali Koreya isə döyüş arsenallarını ehtiyatlarını artırırlar

Bütün nüvə silahlı dövlətlər qalan nüvə qüvvələrini modernləşdirməyə davam edir, yeni növlər əlavə edir, xidmət etdikləri rolu artırır və nüvə silahlarını gələcəkdə alternativ bir güc kimi qoruyub saxlamağa sadiqdirlər. Hər bir ölkənin sahib olduğu nüvə silahlarının dəqiq sayı möhkəm qorunan bir milli sirrdir. Yenə də məxfilik dərəcəsi ölkələrdən saymağa əhəmiyyətli dərəcədə dəyişir. 2010–2018-ci illər arasında ABŞ ümumi ehtiyatların həcmini açıqladı, lakin 2019-cu ildə Trump administrasiyası bu açıqlamanı dayandırdı. Bu cür məhdudiyyətlərə baxmayaraq, ictimaiyyətə açıq məlumatlar, tarixi qeydlərin diqqətlə təhlili və ara sıra sızmalar milli nüvə silahı ehtiyatlarının ölçüsü və tərkibi barədə təxminlər etməyə imkan verir

İstinadlar

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.