Mixail Bulqakov
Mixail Afanasyeviç Bulqkov (rus. Михаи́л Афана́сьевич Булга́ков; 3 (15) may 1891[2], Kiyev[3][4][…] – 10 mart 1940[3][5][…], Moskva[3][6]) — rus yazıçı, dramaturq, teatr rejissoru və aktyor.
Mixail Bulqakov | |
---|---|
rus. Михаил Афанасьевич Булгаков | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Rusiya imperiyası, Kiyev |
Vəfat tarixi | (48 yaşında) |
Vəfat yeri | SSRİ, Moskva |
Vəfat səbəbi | böyrək çatışmazlığı[d][1] |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı |
Rusiya imperiyası→ SSRİ |
Həyat yoldaşları | Tatiana Lappa (1913–1924) , Lubov Belozerskaya (1925–1931), Yelena Şilovskaya (1932–1940) |
Fəaliyyəti | 1919 — 1940 |
Fəaliyyət illəri | 1919–1940 |
Əsərlərinin dili | rus |
İstiqamət | nəsr |
Janr | müasir roman |
Tanınmış əsərləri | |
Üzvlüyü | |
bulgakov.ru | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Mixail Bulqakov 1891-ci ilin 15 may tarixində Kiyev şəhərində Kiyev Ruhani Akademiyasının dosenti Afanasi İvanoviç Bulqakov (1859-1907) və onun həyat yoldaşı Varvara Mixaylovna Bulqakovanın (Pokrovskayanın) (1869-1922) ailəsində dünyaya göz açmışdır. Ailədə yeddi uşaq var idi: Mixail (1891-1940), Vera (1892-1972), Nadejda (1893-1971), Varvara (1895-1954), Nikolay (1898-1966), İvan (1900-1969) və Yelena (1902-1954).
1909-cu ildə Mixail Bulqakov Kiyev Birinci Gimnaziyasını bitirib Kiyev Universitetinin tibb fakültəsinə daxil olur. 1916-cı ilin 31 oktyabrında həmin fakültəni əla qiymətlərlə bitirib həkimlik diplomunu əldə edir.
Təyinata əsasən Smolensk quberniyasının Nikolskoye kəndinə işləməyə gedir. Daha sonra o, Vyazmada həkim kimi çalışır. 1913-cü ildə Tatyana Nikolayevna Lappa (1892-1982) ilə ailə qurur.
Birinci Dünya müharibəsi dövründə Bulqakov əvvəllər həkim kimi müharibə zonasında, sonralar isə ehtiyatda fəaliyyət göstərir. 1917-ci ildən mütəmadi olaraq morfi işlətməyə başlayır. Bunu kiçik qıza göstərdiyi tibbi yardım nəticəsində yoluxduğu xəstəliyin ağrılarından can qurtarmaq üçün edir. 1917-ci ilin dekabrında ilk dəfə Moskvaya gəlir və tanınmış Moskva həkimi, dayısı N.M.Pokrovskinin mənzilində qalır. Sonralar "İt ürəyi" povestindəki professor Preobrajenski məhz Pokrovskinin timsalında yaradılır. 1918-ci ilin yazında Bulqakov Kiyevə qayıdır və orada özəl praktika açaraq veneroloq kimi fəaliyyət göstərir.
Yaradıcılığı
Öz etirafına əsasən ilk hekayəsini 1919-cu ildə yazıb.
1922—1923-cü illərdə — "Zapiski na manjetax" nəşr olunur.
1924-cü ildə "Ağ qvardiya" romanı nəşr olunur. Romanda 1918-ci ildə Ukraynada müxtəlif siyasi qüvvələrin hakimiyyət uğrunda apardığları mübarizənin faciəli hadisələri vəsf olunur.
1925-ci ildə "Dyavoliada" (İblisnamə?) adlı satirik hekayələr toplusu işıq üzü görür. Həmin ildə "Rokoviye yaytsa" (Fəlakətli yumurtalar?) adlı povest, (Polad boğaz?) ("Zapiski yunogo vraça" (Gənc həkimin qeydləri?) silsiləsindən birinci hekayə olan) "Stalnoye qorlo" hekayəsi də nəşr olunur. Yazıçı "İt ürəyi" povesti, "Ağ qvardiya" və "Zoykanın mənzili" pyesləri üzərində çalışır.
1926-cı ildə Moskva Bədii Akademik Teatrında "Turbinlər ailəsinin günləri" pyesi səhnəyə qoyulur,
1927-ci ildə Mixail Bulqakov "Qaçış" faciəsi üzərində işi başa çatdırır.
1926-cı ildən 1929-cu ilədək Yevgeni Vaxtanqovun Teatr-studiyasında Bulqakovun "Zoykanın mənzili", 1928-1929-cu ildə Moskva Kamera teatrında "Tünd qırmızı ada" (1928) səhnəyə qoyulur.
1932-ci ildə Moskva Bədii Akademik Teatrında "Turbinlər ailəsinin günləri" pyesi yenidən səhnəyə qaytarılır.
1934-cü ildə "Master və Marqarita" romanının 37 hissədən ibarət ilk tam versiyası hazırlanıb başa çatdırılır.
Əsərləri
- İtin Ürəyi (1925)
- Şeytanlıqlar (1925)
- Ağ Mühafizəçi (1925)
- Ölümcül Yumurtalar (1925)
- Turbinlər Günü (1926)
- Qaçış (1928)
- Master və Marqarita (1940)
- Moliere Əfəndi (1962)
- Bir Ölünün Dəftəri (1967)
- Gənc həkimin qeydləri (1975)
Filmoqrafiya
- Qaçış (film, 1970)
- İvan Vasilyeviç peşəsini dəyişir (film, 1973)
- İt ürəyi (film, 1976)
- Master və Marqarita (film, 1994)
- Master və Marqarita (teleserial, 2005)
- Morfi (film, 2008)
İstinadlar
- Л.И. Дворецкий Болезнь и смерть Мастера (о болезни Михаила Булгакова) (rus.).
- parish register.
- Лакшин В. Я. Булгаков Михаил Афанасьевич (rus.). // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1971. Т. 4 : Брасос — Веш. С. 104–105.
- http://www.theguardian.com/world/2014/feb/21/ukraine-peace-deal-brokered-protesters-barricades-remain.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Лакшин В. Я. Булгаков Михаил Афанасьевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1971. Т. 4 : Брасос — Веш. С. 104–105.
Xarici keçidlər
- Master və Marqarita. Mixail Bulqakov (az.) (yüklə)
- Bulqakov Mixail Afanasyeviç. Master və Marqarita /Rus dilindən tərc. S. Budaqlı.- B: Şərq-Qərb, 2006. -376 s