Messerschmitt Bf 109
Messerschmitt Bf (Me) 109, İkinci dünya müharibəsinin döyüş təyyarəsi . Willy Messerschmitt (Vili Mesırşimit) tərəfindən 1930-cu illərdə layihəsi hazırlanıb. Messerschmitt 109, ilk uçuşunu prototip Bf 109 V1 olaraq may 1935-ci il də etdiyi zaman dövrünün ən inkişaf etmiş tək nəfərlik ovçu təyyarəsi idi. 1937-ci ilin Fevralında istehsalına başlanan Jumo mühərrikli "B-1", Luftwaffedə xidmətə girdi. Jumo 210 mühərriyi, "B", "C" və "D" modellərində də istifadə edildi.1939-cu ilin Yanvarından 1942-ci ilin əvvələrinə qədər istehsalda qalan Bf 109 E modelində Daimler-Benz DB 601 mühərriki istifadə edilmişdir. "G" modelinin istehsalına 1942 Mayında başlanmışdır. Messerschmitt 109, təxminən 24,500 dənəsi Bf 109 G olmaq üzrə cəmi 35,000 ədəd emal edilmişdir.
| Messerschmitt Bf 109 | |
|---|---|
 Messerschmitt Bf 109G-6 | |
| Tipi | qırıcı |
| İstehsalçı |
Bayerische Flugzeugwerke Messerschmitt |
| Baş konstruktor | Villi Messerşmitt |
| Dizayner |
Villi Messerşmitt Robert Lusser |
| İlk uçuş | 29 may 1935 |
| İstismara verilmə tarixi | 1937 |
| İstimarının bitmə tarixi | 1945 |
| Status | xidmət xarici |
| İstismarçılar |
 1920-1945 |
| Buraxılış sayı | 33 984 |
| Hazırlanma dəyəri | 42 900 RM |
| Variantları | Avia S-99/S-199 Hispano Aviacion Ha 1112 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Adın Mənşəyi
Bf 109 Alman Hava Nazirliyinin (Reichsluftfahrtministerium, RLM) orijinal tərifinin. Bf qısaltması təyyarəsi emal edən firma olan Bayerische Flugzeugwerke 'nin baş hərflərindən ibarətdir. 1938-ci ildə firmanın adı baş dizayneri Willy Messerschmitt 'in firmanı almasıyla Messerschmitt AG olaraq dəyişmişdir. Bu səbəbdən bütün model kodları Bf yerinə Me olaraq dəyişdirildi. Ancaq bu dəyişikliyin nazirliyin bir çox addımında və Luftwaffe 'də tam qəbul olunmadığı rəsmi sənədləri araşdırıldığında görə bilərik. Ümumiyyətlə müttəfiqlər Me tərifini istifadə edərkən Almanlar hər iki tərifi də istifadə etmişlər.
Konstruksiya
BF109'un dizaynı 6 iyul 1933 tarixində yayınlanan Alman Hava Nazirliyi taktika ov təyyarəsi ehtiyacları təbliğinə istiqamətli edilmişdir . Bu evrakta təyin xüsusiyyətlər bunlardır:
- Gündüz üçüşlarına uyğun bir dizayn.
- Hər biri 500 mərmilik sursat daşıyacaq iki ədəd avtomatik tüfəng və 100 mərmili maqazin bir avtomatik top .
- Havadan havaya və yerə ünsiyyətin təmin edilə bilməsi məqsədiylə bir telsiz .
- Yüksək hündürlük uçuşları üçün oksigen sistemi və kokpit qızdırıcı.
- Paraşüt və lazımlı qaçış tərtibatı .
- 17 dəqiqədə 19.500 feet yüksəkliyə qalxa bilməli. Bu hündürlükdə 250 millik sürətlə 20 dəqiqə uça bilməli idi
- Maksimum uçuş hündürlüyü 33.000 feet olacaq.
- Manevrlərdə hündürlük fərqini itirməməli idi.
- Spin asanca çıkarılabilmelidir .
- Ortalama böyüklükdəki bir Alman əsgəri hava xəttdindən qalxa bilməli idi (430m. X 430m .)
- 9 təyyarəlik bir qrupla eniş və qalxa bilməli idi.
- Qatarla daşınmalı idi, bu səbəbdən relsli daşıma sistemlərinə uyğun ölçülərdə olmalıdır.