Qızıləhməd alması
Qızıləhməd alması (lat. Malus niedzwetzkyana) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin alma cinsinə aid bitki növü.
Qızıləhməd alması | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Klad: Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Klad: Fabids Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Maleae Yarımtriba: Malinae Cins: Növ: Qızıləhməd alması |
||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
||||||
|
Təbii yayılması
Vətəni müəyyən edilməmişdir. Orta Asiyada yayılma ehtimalı var.
Botaniki təsviri
2-6 (8) m hündürlüyündə ağacdır. Çətiri çadırvarıdır. Yaşlı ağaclarda gövdə qabıqları az bükülmüş, qonurtəhər-boz rəngdə olur. Çoxillik budaqları və cavan ağacların gövdəsi qırmızımtıl-qonur rəngdədir. Budaqları tikansız olub, bir qədər yoğuntəhər, tünd qırmızı rəngdədir, illik zoğları qaradır. Yarpaqları tünd yaşıl və ya qırmızımtıldır, tərs yumurtavarı, ellipsvarı və ya uzunsov olub, ucu qaralmış, çox vaxt qaidəyə yaxın hissəsi pazşəkillidir, yarpaqlarının təpə hissəsi qısa, sivri ucludur. Çiçəkləri tünd qırmızı, nazik çiçək saplaqlarında oturmuşdur. Çiçək saplağı və kasacığı ağ keçətüklüdür. Kasayarpaqcıqları lansetvarı, sivridir. Meyvəsi bənövşəyi, tünd qırmızı rəngdə olub, əti çəhrayı, al qırmızıdır. Aprel-may aylarında çiçəkləyir, meyvəsi sentyabr-oktyabr aylarında yetişir.
Ekologiyası
Şaxtaya, zərərvericilərə qarşı davamlıdır, rütubətsevəndir, çöl-çəmən torpaqlarında yaxşı bitir.
Azərbaycanda yayılması
Lənkəran ovalığında, bağlarda, həyətyanı sahələrdə əkilib becərilir.
İstifadəsi
Xarratlıq məmulatlarının istehsalatında və oyma naxış işlərində istifadə olunur. Dekorativ və meyvə ağacı kimi əkilib yetişdirilir. Meyvələri öz ətri ilə fərqlənir.