Məkkə şərifliyi

Məkkə şərifliyi (ərəb. شريف مكة‎) və yaxud Hicaz şərifliyi[1] — 968-ci ildən 1813-cü ilə qədər Ərəbistan yarımadasında mövcud olmuş dövlət. 1517-ci ildən etibarən Osmanlı İmperiyasının tərkibinə daxil olmuş,[2] ancaq müstəqilliyini tam itirməmişdi.[2] Osmanlı imperiyasının tərkibində olan Osmanlı Ərəbistanı torpaqlarında öz muxtariyyətlərini qoruyub saxlamışdılar. Məkkə şərifliyi bir qayda olaraq Məhəmməd Peyğəmbərin nəvəsi Həsən bin Əlinin nəsli[3] tərəfindən idarə edilirdi.

Şəriflik
Məkkə şərifliyi
ərəb. شريف مكة‎
Bayraq
Bayraq
Osmanlı İmperiyası tərkibində muxtar Məkkə şərifliyi
Osmanlı İmperiyası tərkibində muxtar Məkkə şərifliyi
← 
 →
968 — 1925
Paytaxt Məkkə
Dövlət dini Zeydi (Şiə) İslam
Sünni İslam (sonra)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

1517-ci ildə bölgə Osmanlılar tərəfindən işğal edilir[2]. Ancaq, Osmanlılar şəriflərin hakimiyyətinə toxunmadılar. Osmanlı İmperiyasının zəifləməsi ilə Hicaz, Nəcd və Ərəbistanın digər bölgələrində Vəhhabilər müstəqilləşməyə meyl göstərdilər. Misir hakimi Qavalalı Mehmed Ali Paşanın oğlu Əhməd Tosun Paşa 1813-cü ildə Hicaza təşkil etdiyi hücumda vəhhabiləri məğlub edir və bölgəni Osmanlılar adına idarə edir. 1845-ci ildə Osmanlı hökuməti Hicaz şərifliyini ləğv etdirir. Yerinə Hicaz vilayəti təşkil edilir. 1916-cı ildə Hüseyn bin Əlinin başçılığında ərəblərin üsyanı nəticəsində bölgə müstəqillik qazandı[4] və Hicaz krallığı yaradılır[4].

Məkkə şərifləri
  • 1517–1566 -Şərif Əli
  • 1566–1601 — Şərif Qalib
  • 1797–1803 — Qavalalı Mehmet Əli Paşa
  • 1908–1916 — şərif Hüseyin ibn Əli

Həmçinin bax

Qeydlər

    İstinadlar
    1. Randall Baker (1979). King Husain and the Kingdom of Hejaz. The Oleander Press. p. 2.
    2. "Hejaz (region, Saudi Arabia) -- Britannica Online Encyclopedia". 2015-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-18.
    3. Gerhard Böwering; Patricia Crone; Mahan Mirza (2011). The Princeton Encyclopedia of Islamic Political Thought. Princeton University Press. p. 190.
    4. Francis E. Peters (1994). Mecca: A Literary History of the Muslim Holy Land. Princeton University Press. p. 397
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.