Klapan
Klapan – maşın və boru kəmərlərində qaz, buxar və ya maye axınını tənzimləmək məqsədi ilə axın kəsiyinin sahəsini dəyişən hissə, yaxud yığım). Maşınlarda (nasos, kompressor, daxili yanma mühərriki və s.
Texnikada
Klapan boru armaturlarında, kranlarda və diskli qapayıcılarda tətbiq tapır. Onlardan fərqli olaraq şiberlərdə klapanın tənzimləyici elementi işçi mühitin hərktinin oxuna paralel olaraq hərkət edir.
İşləmə prinsipinə görə bölünürlr:
- Bağlayıcı klapan
- Tənzimlətici klapan
- Əksəlaqə klapanı
- Qoruyucu klapan
- Azaldıcı klapan
- İmpuls-qoruyucu klapan
- Birbaşa təsir klapanı
- Bilavasitə təsir klapanı
- Hidroklapan
Tibbdə
- Ürək klapanı
- Trikuspidal klapan
- Aorta klapanı
- Mitral klapanı
- İloesekal klapanı
Musiqi alətlərində
Musiqi alətlərində tətbiq olunan klapanalar: müxtəlif tenor və basa malik blokfleytalar, rauşpfayfa və s. - əl barmaqları ilə bağlanması çətilik yaradan, bir-birindən uzaq yerləşən çalğı deşiklərinin bağlanmasında istifadə olunur. Digr çalğı alətlərində - fleyta, klarnet, saksofon, qaboy və s.-lərdə səslənmə diapazonunu genişləndirmək və applikasiyanı rasionallaşdırmaq (barmaqların işlməsini asanlaşdırmaq) üçün tətbiq olunur.
Mənbə
- Клапан, в технике // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.