Kepler qanunları

1. Bütün Planetlər Günəş ətrafında fokuslarının birində Günəş yerləşən elliptik orbitlər boyunca dövr edirlər.
2. Planetlərin radius-vektorları bərabər zaman fasiləsində bərabər sahələr cızır.
3. Planetlərin Günəş ətrafında siderik dolanma dövrlərinin kvadratı onların böyük yarımoxlarının kubları ilə mütənasibdir.[1]Düsturla bu qanunu belə ifadə etmək olar:

${\displaystyle {\frac {T_{1}^{2}(m_{0}+m_{1})}{T_{2}^{2}(m_{0}+m_{2})}}={\frac {a_{1}^{3}}{a_{2}^{3}}}}$

-burada T₁ və T₂-iki planetin siderik periodları, m₁ və m₂-onların kütlələri, m₀-mərkəzi nöqtənin kütləsi, a₁ və a₂ orbitlərin böyük yarımoxlarıdır.

III qanun elliptik orbitlər üçündür. I və II qanunlar 1609-cu ildə, III qanun isə 1619-cu ildə kəşf edilmişdir.
Kepler qanunlarının doğruluğun şübhə Keplerin özündə də vardı. Lakin sonralar onun qanunlarını təkmilləşdirən Ptolomey və Brahe həmçinin Nyutonun cazibə qanunun köməyi ilə qanunlardakı çatışmazlıqları aradan götürdülər.

Kepler planetlərin hərəkət qanunlarını uzun illərin müşahidələrinin təhlili əsasında vermişdir. Bu qanunlar bütün göy cisimlərinə şamil oluna bilmir. Məsələn, Keplerin I qanunu yalnız Günəş ətrafında qapalı orbitə malik olan göy cisimləri üçün doğrudur. Belə göy cisimləri Günəş sisteminin böyük planetləri, bəzi kometlər və kiçik planetlər-asteroidlərdir. Kepler qanunları Nyuton tərəfindən ümumiləşdirilmiş və dəqiqləşdirilmişdir.[1]