Kamandar Şərifov
Kamandar Şərifov — Azərbaycan alimi, tekstoloq, filologiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun ərəb əlyazmalarının tədqiqatı şöbəsinin müdiri[1].
Kamandar Şərifov | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Qərbi Azərbaycan, Ləmbəli |
Elmi dərəcəsi | filologiya elmləri doktoru |
Elmi adı | professor |
Həyatı
Kamandar Şərifov 20 yanvar 1940-cı il Qərbi Azərbaycanın Ləmbəli kəndində anadan olmuşdur. 1959-cu il Ləmbəli 2 saylı orta məktəbini bitirmişdir. 1959-1962-ci illər Ordu sıralarında hərbi xidmətdə olmuşdur.
1963-1968-ci illər Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Şərqşünaslıq fakültəsində təhsil almışdır. 1966-1967-ci illər Misir Ərəb Respublikasının Qahirə Universitetinin filologiya fakültəsində təhsil almışdır. 1968-1970-ci illər Misir Ərəb Respublikasında uzunmüddətli ezamiyyətdə olmuşdur. 1971-1972-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Respublika Əlyazmalar Fondunda kiçik elmi işçi vəzifəsində işləmişdir. 1973-1977-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Respublika Əlyazmalar Fondunda elmi katib vəzifəsində çalışmışdır. 1977-1981-ci illər İraq Respublikasında uzunmüddətli ezamiyyətdə olmuşdur. 1981-1986-cı illər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Əlyazmalar İnstitutunda kiçik elmi işçi vəzifəsində işləmişdir. 1984-cü il“Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə və onun ədəbi-mətnşünaslıq fəaliyyəti” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. 1986-2012-ci illər Bakı Dövlət Universiteti Şərqşünaslıq fakültəsində “Mətnşünaslıq” fənnindən dərs demişdir.
1986-1987-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Əlyazmalar İnstitutunda “Ərəb əlyazmaları” şöbəsinin müdiri vəzifəsində işləmişdir. 1987-1990-cı illər Yəmən Demokrativ Respublikasında uzunmüddətli ezamiyyətdə olmuşdur. 1990-1991-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Əlyazmalar İnstitutunda böyük elmi işçi vəzifəsində işləmişdir.
1992-ci ildən indiyədək Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu “Ərəbdilli əlyazmaların təddiqi” şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışır.
Əsərləri
Yazdığı, tərtib və tərcümə etdiyi kitablar
- Каталог арабских рукописей. Iт. Bakı, “Elm”, 1984, 24,8 ç.v. (ответственный за выпуск Р.М.Алиев. Авторы Алиев А.Г., Шарифов К.К., Абдуллаев Т.А., Агаева Н.А., Алиев В.С., Манафов Т.М., Примова М.А, Халилова Н.З.).
- Абд ал-Гани Нухави Халисакарызаде и его литературно-текстологическая деятельность. – Автореф. дисс. к.филол.наук. Баку, 1984, 23с.
- Mir Möhsün Nəvvab. 1905-1906-cı illərdə erməni-müsəlman davası”. Bakı, “Azərnəşr”, 1993, 7,8 ç.v. (Nəşrə hazırlayanlar K.K.Şərifli və A.Ramazanzadə).
- Azərbaycan mətnşünaslığının təşəkkülü və inkişafı. Bakı, “Örnək”, 1996, 8 ç.v.
- İsa. Mehri və Vəfa. Bakı, “Örnək”, 2000. 4 ç.v.
- Каталог арабских рукописей. IIт. Баку, «Элм», 2000, 22,75 ç.v. (составитель и редактор, К.К.Шарифов; авторы: К.К.Шарифов, Н.Агаева, Т.Абдуллаев, М.Примова, С.Байрамов, М.Пайызов, Х.Савыхова).
- Mətnşünaslıq. Bakı, “Tural-Ə Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi”, 2001, 15,7 ç.v.
- İsa. Mehri və Vəfa (Ədəbiyyatımızın və dilimizin nadir abidəsi). Bakı, “İrşad”, 2001, 15,7 ç.v. (həmmüəllif A.K.Şərifli).
- Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə. Bakı, “Nurlan”, 2002. 11 ç.v.
- Nəsirəddin Tusi. Ədəbul-mutəəllimin (tərcümə). Bakı, “Nurlan”, 2002, 11 ç.v.
- Mətnşünaslığın əsasları. Bakı, “Nurlan”, 2003, 19,25 ç.v.
- Azərbaycan mətnşünaslığı. Filol. e.doktorunun avtoreferatı. Bakı, 2006, 44s.
- Alim, pedaqoq və kitabşünas. Bakı, “Nurlan” 2007, 16 ç.v.
- Каталог арабских рукописей. IIIт. Баку, «Нурлан» 2007. 20 ç.v. (автор, составитель и редактор: К.К.Шарифов. Сооавторы: Н.А.Агаева, Н.З.Халилова, М.А.Примова, В.С.Алиев).
- “Mətnşünaslığın nəzəri əsasları” fənninin proqramı. – Bakı Dövlət universiteti magistr hazırlığı üçün proqramlar. Bakı, 2007, səh.32-36.
- Əbdülqəni Əfəndi Nuxəvi Xalisəqarızadə. Qazıxana dəftəri. Bakı, “Nurlan”, 2008, 9,8 ç.v.
- Каталог арабских рукописей. Iт. (təkrar nəşr) Баку, «Нурлан» 2008, 24,9 ç.v. (Редактор, составитель: М.М.Адилов. Авторы: А.Г.Алиев, К.К.Шарифов, Т.А.Абдул¬лаев, Н.А.Агаева, В.С.Манафов, М.А.Примова, Н.З.Халилова).
- Azərbaycan əlyazma kitabı və kitabxanaları. Bakı, “Nurlan” 2009, 12 ç.v.
- Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə kitabxanasının kataloqu. Ic. Bakı, 2009, 35 ç.v.
- Əski çap kitablarının kataloqu. Ərəbdilli kitablar. IIIc. Bakı, 2010, 26 ç.v.
- Mətnşünaslığın nəzəri əsasları. Bakı, “Nurlan” 2011, 12,5 ç.v.
Elmi, ədəbi, kütləvi-publisistik məqalələri
- Əbdülqəni Nuxəvinin kolleksiyasında olan əlyazmaları haqqında. - “Əlyazmalar xəzinəsində” (məqalələr toplusu) IVc. Bakı, “Elm”, 1976, s.129-139
- XIX əsrin mətnşünas alimi Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə. – “Əlyazmalar xəzinəsində” (məqalələr toplusu) Vc. Bakı, “Elm”, 1979, s.66-73
- Əbdülqəni Nuxəvinin mətnşünaslıq metod və prinsipləri. – AMEA Xəbərlər”i. Ədəb., dil və inc.seriyası №1. Bakı, “Elm”, 1983, s.3-8
- Mənəvi sərvət xəzinəmiz zənginləşir. - “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzeti, 25 fevral 1983, 0,9 m.v.
- Qiymətli əlyazması.-“Kommunist” qəz., 21 avqust 1983. 0,3 m.v.
- Şairin yeni əlyazması.-“Kommunist” qəz., 10 aprel 1983, 0,3 m.v.
- İncilər qürbətdə şadiman olmaz. - “Azərb.gəncləri” qəz., 26 may 1983, 0,2 m.v.
- Maarifçi alim Əbdülqəni Nuxəvi və onun “Farsi təkəllüm risaləsi” əsəri haqqında “Azərb.məktəbi” jurnalı, №10, Bakı 1983, s.58-62.
- Aleksandr Düma “Kitabi-Dədə Qorqud”u aparmadı. - “Kitablar aləmində” jur., №4, Bakı 1983, s.53-54.
- XIX əsrin ədəbiyyatşünas alimi Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə. - Gənc alimlərin IV res. Konfrans məruzələrinin tezisi. Bakı, 1984, 0,1 m.v.
- Dəyərli töhfə. - “Kommunist Tadjikstana” qəz. (rus dilində), 0,2 m.v.
- Qiymətli hədiyyə. - “Bakı” qəz., 24 sentyabr 1985, 0,2 m.v.
- Mətnşünaslıq. - “Elm və həyat” jur., №11. bakı, 1985, 0,5 m.v.
- Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadənin kitabxanası haqqında. - “Əlyazmalar xəzinəsində” (m-əqalələr toplusu) VIIc. Bakı, “Elm”, 1985, s.82-85.
- Əbdülqəni Nuxəvinin pedaqoji fəaliyyəti (rus dilində). - “Yaxın və Orta Şərq xalqları dilinin və ədəbiyyatının tədris nəzəriyyəsinin və metodunun aktual məsələləri” mövzusunda Res. El-mi-metodik konfransının materialları. Bakı, “ADU” nun nəşriyyatı”, 1986, s.18-19.
- Ulu nəvənin ulu nənəsi. - “Azərbaycan qadını” jur., №9, Bakı 1986, s.18-19.
- Ötən əsrlərin yadigarları. - “Bakı” qəz., 1 avqust 1986, 0,2 m.v.
- Ulu nənənin ulu nəvəsi. - “Elm” qəz., 14 may 1986, 0,8 m.v.
- Ulu nəvənin ulu nənəsi. - “Elm” qəz., 20 avqust 1986, 0,6 m.v.
- Tərcümə abidəsi (rus dilində). - “Molodej Azerbaydjana” qəz., 4 oktyabr 1986. 0,3 m.v.
- Tərcümə abidəsi. - “Kommunist” qəz.. 23 mart 1986. 0,2 m.v.
- İsa. Mehri və Vəfa. (Poemadan bir parça). - “Ədəb və inc.” qəzeti, 22 avqust 1986. 0,3 m.v.
- Elm tarixinin bu günü və sabahı. - “Bakı” qəz., 6 may 1987. 0,3 m.v.
- Tərcümə. - “Elm və həyat” jur., №2, 1987. s.16-17.
- Yusif Muskuri Şirvani və onun bir əsəri haqqında. - “Əlyazmalar xəzinəsində” (məqalələr toplusu) VIIIc., Bakı, “Elm” 1987. s.76-78.
- Orta əsr mətnşünaslığında şərti işarələr sistemi (rus dilində). - Böyük Okt.Sos.İnqilabının 70 illiyinə həsr olunmuş klassik mətn və transkripsiya məsələləri elmi-nəzəri konfransının məruzə-lərinin tezisləri. Bakı, “Elm”, 1987. s.42-44
- Run yazıları Orta əsr mətnşünaslığında. - Azərbaycan filologiya məsələləri” (məqalələr toplu-su) III buraxılış. Bakı, “Elm” 1991. s.176-181.
- Xətib Təbrizinin mətnşünaslıq fəaliyyəti. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti problemləri üzrə II res. kon. edilmiş məruzələrin tezisləri. Bakı, “Örnək” 1991. s.29-31
- Orta əsr Şərq əlyazmalarında izahedici işarələr (rus dilində). - “Şərq: xalqların keçmişi və gə-ləcəyi” mövzusunda Şərqşünasların IV ümumit.konf.məruzə və məlumatlarının tezisləri. IIc. Moskva, “Nauka” 1991. s.213-214
- Kilsə və milli ədavət. - “Aypara” qəz., 25 dekabr 1991. 1 m.v.
- Mənəvi irsimizin faciəsi. - “Vətən səsi” qəz., 7 mart 1991. 1 m.v.
- Mir Möhsün Nəvvab. 1906-cı il iyul ayında Şuşa şəhərində baş vermiş erməni-müsəlman davası”. - “Vətən səsi” qəz., 28 avqust 1991. 0,5 m.v.
- Mir Möhsün Nəvvab. 1906-cı il iyul ayında Şuşa şəhərində baş vermiş erməni-müsəlman davası”. - “Vətən səsi” qəz., 5 sentyabr 1991. 0,5 m.v.
- Əhmədiyyə kitabxanası. - “Yaxın və uzaq keçmişimiz və əlyazmalarımız” mövzusunda respublika konfransının tezisləri. Bakı, “Örnək”, 1993. s.64-66.
- Lalayevin Bakı şəhərində törətdiyi əhvalat. - “Vətən səsi” qəz., 8 oktyabr 1993. 0,3 m.v.
- Qarətdən xilas edilmiş əlyazması. - “Vətən səsi” qəz., 6 may 1993. 0,4 m.v.
- Həmədandan keçən inci. - “Mədəniyyət” qəz., 5 fevral 1993. 0,3 m.v.
- Mir Möhsün Nəvvab. Malıbəyli əhvalatı. - “Qarabağ” qəz., 2 sentyabr 1993. 0,2 m.v.
- Mir Möhsün Nəvvabın erməni tayfasına nəsihətləri. - “Vətən səsi” qəz., 24 sentyabr 1993. 0,2 m.v.
- Əhmədiyyə kitabxanası. - “Zaman” qəz., 11 avqust 1993. 0,9 m.v.
- Qanlı-qadalı illərin dəyərli abidəsi. - M.M.Nəvvab. 1905-1906-cı illərdə erməni-müsəlman davası. Bakı, “Azərnəşr” 1993. s.3-5
- Orta əsr mənbələrində yol verilmiş təhriflər və onları doğuran səbəblər. - “İslam araşdırmaları” (məqalələr toplusu). IV buraxılış. Bakı, “İrşad”, 1994. s.78-87.
- Mirzə Kazımbəyin mətnşünaslıq fəaliyyəti”. - “İslam araşdırmaları” (məqalələr toplusu). VI buraxılış. Bakı, “İrşad”, 1995. s.63-76.
- Klassiklərin icazəsi haqqında. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problem-ləri” mövzusunda IV res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 1995. s.79-83.
- Orta əsr Azərbaycan mətnşünaslığı haqqında. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzusunda IV res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 1995. s.116-121.
- Mətnşünaslığın ilkin qaynaqları. - “Elmi əsərlər” bülleteni (II hissə). Bakı, “Təbib nəşriyyatı”, 1996. s.146-149.
- Orta əsr Azərbaycan əlyazma kitabı və kitabxanaları. - “Elmi əsərlər” bülleteni (II hissə). Bakı, “Təbib nəşriyyatı”, 1996. s.149-155.
- Firdovsinin adından yazılmış həcv haqqında. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzusunda V res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 1998. s.64-66.
- Xalqımızın deportasiyasında kilsənin rolu. - “Deportasiya” (məqalələr toplusu). Bakı, “Azər-baycan Ensiklopediyası Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyi”, 1998. s.171-174.
- Mahmud Şirvani. - “Tarix, filologiya və ilahiyyat məsələləri (Mərizə və məqalələr toplusu). “Örnək”. Bakı, 1999. s.20-25.
- “Kitabi-Dədə Qorqud”un tarixi kökləri haqqında. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzusunda VI res.elmi-nəzəri kon. Materialları. Bakı, “Örnək” 1999. s.30-32.
- İmam Əli “Divan”ınını orta əsr tərcüməsi. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti ta-rixi problemləri” mövzusunda VI res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 1999. s.101-103.
- “İsaqoci” və onun şərhləri. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problem-ləri” mövzusunda VII res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 2000. s.114-120.
- Ibn əl-Vərdi. - “Şərqin aktual problemləri: tarix və müasirlik” mövzusunda akademik Ziya Bünyadovun xatirəsinə həsr olunmuş elmi-nəzəri konfransın materialları. Bakı, “Nurlan” 2001. s.122-125.
- “Mehri və Vəfa” poeması – K.Şərifli, A.Şərifli. Mehri və Vəfa. Bakı, “İrşad”, 2001, s.5-37.
- “Qəsidətül-burdə”nin orta əsr tərcümələri. - “Professor Məmməd Mübariz Əlizadənin anadan olmasının 90 illiyi münasibətilə elmi konfransın materialları. Bakı, 2001. s.206-212
- Ağdaşlı alim. - “Professor Vasim Məmmədəliyevin yubileyinə həsr edilmiş res. elmi konf-ransın materialları”. Bakı, “Bakı Universitetinin nəşriyyatı”, 2002.
- Nəsirəddin Tusi və ədəb ədəbiyyatı. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzusunda VIII res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Nurlan” 2002. s.128-133
- Əfqanıstan narixi. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzu-sunda VIII res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Nurlan” 2002. s.197-201.
- Ədəb ədəbiyyatının dəyərli abidəsi. - Xacə Nəsirəddin Tusi. “Ədəbül-mütəəllimin”. Bakı, “Nurlan”, 2002. s.3-6.
- Ədəbiyyatımızın nadir abidəsi. - “Elm və həyat” jur., №3-4, Bakı, 2002. s.25-26.
- Qürbətdəki yazılı abidələrimiz. - “Elm” qəz., 20 dekabr 2002. 0,4 ç.v.
- Misirdəki yazılı abidələrimiz. - “Ədəbiyyat qəzeti”. 23 may 2003. 0,4 ç.v.
- “əl-Havi əs-sağir” və onun şərhləri. - Şərqşünaslığın aktual problemləri mövzusunda res-publika elmi konfransının materialları. Bakı, BDU-nun nəşriyyatı, 2003. s.39-41.
- Böyük alim və musiqiçi. - Şərqşünaslığın aktual problemləri: Tarix və müasirlik. Akademik Z.M.Bünyadovun 80 illiyinə həsr olunmuş elmi-nəzəri konfransın materialları. Bakı, “Nurlan”, 2003. s.228-231.
- Mətnin atribusiyası. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti problemləri. Bakı, “Nur-lan”, 2004. s.9-14.
- Əbdülqəni Əfəndi Nuxəvi Xalisəqarızadə. - “Elm və həyat”, Bakı, 2004, №4-5. s.26-28.
- Ədəbi əlaqələrimizin tədqiqi. – “Ədəbiyyat qəzeti”, 16 yanvar 2004.
- Mətnin mənbələrinin tədqiqi. - Xaqani Şirvaninin 880 illiyinə həsr edilmiş – Orta əsr əlyazmaları və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri – X respublika elmi-nəzəri konfran-sının materialları. Bakı, “Nurlan”, 2006. s.124-134.
- Mənəvi irsimizin faciəsi: Əlyazmaların məhvi. - “Yom” jurnalı, №1(3) 2006. s.58-63.
- Nəşrin növləri. – “Elmi araşdırmalar” jurnalı. Bakı, “Səda”, 2006, s.31-34.
- Milli mədəniyyətimizin təəssübkeşi. - “Elm” qəz., Bakı 2007. s.7.
- Əbdülqəni Əfəndi Nuxəvi Xalisəqarızadə. - “Yom” jurnalı. Bakı, 2007, №7. s.23-26.
- Tercüme abidelerinde araştırma yöntemleri. - 38.İcanas 10-15.09.2007 Bildiri özetleri kitabı. Ankara 2007. s.1047-1048.
- Əbdülqəni Nuxəvi ilahiyyatçı alim kimi. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri üzrə XI res. elmi kon.materialları. Bakı, “Nurlan” 2008. s.83-94.
- Elm və maarif carçısı. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri üzrə XI res. elmi kon.materialları. Bakı, “Nurlan” 2008. s.3-38.
- Ərəb dilinin əyani vasitələrlə tədrisi. - “Qeyri-ərəblərə ərəb dilinin tədrisi məsələlərinə müasir baxış” mövzusunda beynəlxalq konfransın materialları. Bakı, 2008. s.267-271.
- Dəyərli qaynaq. – Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə. Qazıxana dəftəri. Bakı, “Nurlan”, 2008, s.3-13.
- Metin bilgisinin oluşumu ve gelişmesi. – 38.İcanas 10-15.09.2007 Bildiri özetleri kitabı. An-kara 2009. s.1391-1402.
- İbn əl-Ərəbinin Bakı əlyazmaları. – Aida İmanquliyevanın 70 illik yubileyinə həsr edilmiş “Şərq və Qərb: Ortaq mənəvi dəyərlər, elmi-mədəni əlaqələr” mövzusunda beynəlxalq konfransın materialları. Bakı, “Elm”, 2009. s.101-102.
- Məhəmməd Əmin Şirvani. – Aida İmanquliyevanın 70 illik yubileyinə həsr edilmiş “Şərqşünaslığın aktual problemləri” mövzusunda respublika elmi konfransının materialları. Bakı, “Nurlar”, 2009. s.108-110.
- Ərəb dili və ədəbiyyatının dəyərli nümunələri. – K.K.Şərifli. Ərəbdilli əski çap kitabları. Bakı, “Nurlan”, 2010, s.3-7.
- Ədəbi irsimizin fədaisi. – “Füyuzat” jurnalı. Bakı, 2011, №6 (62), səh.32-34.
- Mahmud Teymur və Səid bəy Nizami.- “Elm” qəzeti, 18 may 2012.
- Məhəmməd Əmin Şirvani. – “Füyuzat jurnalı”. Bakı, 2012, №2 (64), səh.56-59.
- Mahmud Şirvani. – “Füyuzat jurnalı”. Bakı, 2012, №4 (66), səh.36-39.
- Azərbaycanlı ərəb dilçisi. – Akademik Vasim Məmmədəliyevin 70 illik yubileyinə həsr olunmuş “Şərqşünaslığın aktual problemləri” mövzusunda Respublika elmi konfransının materialları”. Bakı, 2012, 14-15 noyabr, səh.19-22.
- Ensiklopedik zəka sahibi – Parlaq zəka sahibi – böyük vətəndaş. Akademik V.Məmmədəliyevin 70 illik yubileyinə həsr edilmiş konfrans materialları. Bakı, 2012, s.305-307.
- Nurməmməd Əfəndi İmamzadə. – “Füyuzat” jurnalı. Bakı, 2012, №5(67), səh.52-55.
İstinadlar
- "Kamandar Şərifovun yubileyi qeyd olunub". baku-art.az (az.). az.baku-art.com. 01-02-2010, 15:07. 2023-07-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-25.
Ədəbiyyat
- Paşa Kərimov, "Görkəmli alim, yazılı abidələrin məhsuldar tədqiqatçısı", K.Şərifli, Biblioqrafiya, 2013
- Vasim Məmmədəliyev, "Mənalı ömrün nurlu töhfələri",K.Şərifli, Biblioqrafiya, 2013
- Kamandar Şərifli, Biblioqrafiya, Bakı, 2013