Kalaşa-mun dili
Kalaşa (klskls, locally: Kal'as'amondr) Hind-ari dilləri qrupuna aid Kalaşlar tərəfindən danışılan dildir. Onlar daha çox Pakistanın Çitral rayonu of Hayber-Paxtunxva bölgəsində məskunlaşıblar. Kalaşa dilində danışan sayı təxminən 4100 nəfərdir.[4] Bu dil nəsli kəsilməkdə olan bir dildir və Xovar dilinə doğru davam edən dil dəyişikliyi(asimiliyasiya) prosesi mövcuddur.
Kalaşa-mun dili | |
---|---|
Orijinal adı |
Kal'as'amondr[1] کالاشا موندر |
Ölkə | |
Danışanların ümumi sayı |
|
Təsnifatı | |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | — |
ISO 639-3 | kls |
Dilin strukturlarının dünya atlası | klh |
Atlas of the World’s Languages in Danger | 1602 |
Ethnologue | kls |
Linguasphere | 59-AAB-ab |
ELCat | 4409 |
IETF | kls |
Glottolog | kala1372, nort2663 |
Kalaşa(Kalaşa-mun) dilini yaxınlıqdakı Nuristan dillərinə aid Vaigali (Kalaşa-ala) dili ilə qarışdırmaq olmaz. Kalaş tədqiqatçı Badşah Munir Buxarinin dediyinə görə "Kalaşa" Əfqanıstanın Nuristan vilayəti Vayqal və orta Peç vadilərində Kalaşa vadilərinin cənub-qərbindəki bir bölgənin Nuristanlı sakinlərinin etnik adıdır. "Kalaşa" adı bir neçə əsr bundan əvvəl Çitralın cənubuna qədər genişlənən Vayqal Nuristanililərindən olan Çitralın Kalaşa danışanları tərəfindən vahid Kalaş xalqı qəbul edilmişdir.[5] Buna baxmayaraq, hind-ari dili qrupuna məxsus Kalaşa-mun (Kalaşa) ilə Hind-İran dillərinin müxtəlif qoluna yəni İran dilləri qrupuna aid olan Nuristan dillərindən olan Kalaşa-ala (Vayqali) arasında sıx əlaqələr və ya xüsusi bir bağ yoxdur.
İstinadlar
- Kalashamondr una dasturi mushkuli abi asta ko'n' kara. Rua abi phaza asta (ing.).
- ScriptSource - Pakistan.
- Ethnologue (ing.). 25, 19 Dallas, Texas: SIL International, 2022. ISSN 1946-9675
- 1998 Census Report of Pakistan. (2001). Population Census Organization, Statistics Division, Government of Pakistan.
- "Richard Strand's Nuristân Site: The Kalasha of Kalashüm". 1 November 2001 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 November 2001., http://nuristan.info/Nuristani/Kalasha/kalasha.html Arxivləşdirilib 2023-08-28 at the Wayback Machine