Molyer

MOLYER
MOLYER
	fr. Molière
Doğum adı	Jean-Baptiste Poquelin
Təxəllüsü	Molière
Doğum tarixi	15 yanvar 1622
Doğum yeri	Paris, Fransa krallığı[1][2];
Vəfat tarixi	17 fevral 1673 (51 yaşında)
Vəfat yeri	Paris, Fransa krallığı[1];
Vəfat səbəbi	vərəm
Dəfn yeri	Per-Laşez qəbiristanlığı;
Vətəndaşlığı	Fransa krallığı;
Milliyyəti	fransız
Təhsili	Böyük Lüdovik Liseyi[d],; Orlean Universiteti;
Fəaliyyəti	dramaturq
Fəaliyyət illəri	klassisizm
Əsərlərinin dili	fransız dili
İstiqamət	klassisizm
Janr	komediya
Tanınmış əsərləri	Skapenin kələkləri,; Xəsis;
	Molyer Vikimənbədə
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Jan Batist Poklen və ya sadəcə Molyer (fr. Jean Baptiste Poquelin, dit Molière; 15 yanvar 1622[3][4]^[…], Paris[1][2] – 17 fevral 1673[3][4]^[…], Paris[1]) - böyük fransız komediya yazarı, Fransa və Qərbi Avropa ədəbiyyatında klassik komediya janrının banisi.

Həyatı

Fransız dramaturqu, aktyor, teatr xadimi Jan Batist Molyer 1622-ci ildə Parisdə saray xidmətçisi Jan Poklenin ailəsində doğulmuşdur. 1639-cu ildə Klermon kollecini bitirmişdir. Dünyagörüşünə fransız materialist filosofu P.Qassendinin təlimi güclü təsir göstərmişdir. Gənc yaşlarında həyatını teatrla bağlamış, 1643-cü ildə "Parlaq teatr" truppasını yaratmışdır. Lakin Parisdə müvəffəqiyyət qazanmayan truppa 12 il (1645-1658) əyalət şəhərlərini gəzib dolaşmış, yalnız 1659-cu ildə xoşbəxt bir təsadüf nəticəsində paytaxta qayıda bilmişdir. Bu müddət ərzində Molyer xalq həyatını dərindən öyrənmiş, gələcək əsərləri üçün zəngin material toplamışdır. Yaradıcılığa truppası üçün xalq farsları səpgisində yazdığı şən əhval-ruhiyyəli komediyalarla ("Barbulyanın qısqanclığı", "Uçan təbib") başlamışdır.

Dünya dramaturgiyasının şah əsərləri sayılan "Tartüf", "Kişilərə ibrət dərsi", "Qadınlara ibrət dərsi", "İstəksiz nikah", "Zorən təbib", "Mizantrop" və s. komediyalarının bir çoxu Azərbaycanda da səhnəyə qoyulmuşdur. Bir sıra əsərləri ekranlaşdırılmışdır. Bu komediyalarda feodal-dvoryan təbəqələri kəskin satira atəşinə tutulur.

"Xəsis", "Skapenin kələkləri", "Jorj Danden və yaxud aldadılmış ər", "Sqanarel", "Tartüf", "Don Juan və yaxud daş qonaq" və bir çox digər əsərləri onun şah əsərləridir.

Aktyorluq və ədəbi yaradıcılığın vəhdəti prinsipinə axıradək sadiq qalan Molyer səhnədə xəstə halda Arqan rolunu ifa etdiyi "Zorən xəstə" komediyasının tamaşasından bir neçə saat sonra şiddətli öskürmə nəticəsində venalarının partlamasından vəfat etmişdir.

Xarici keçidlər

Мольер // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
A. L. Molière (ing.). // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm 11 New York, Cambridge, England: University Press, 1911. Vol. 18. P. 661–667.
Molière // Internet Broadway Database (ing.). 2000.
Jean-Baptiste Poquelin // Internet Broadway Database (ing.). 2000.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[_8c4db1409733712a-1] Мольер // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.

[_3c52cd1f1cc50419-2] A. L. Molière (ing.). // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm 11 New York, Cambridge, England: University Press, 1911. Vol. 18. P. 661–667.

[_c2db876114494dd9-3] Molière // Internet Broadway Database (ing.). 2000.

[_691dab123f4363a8-4] Jean-Baptiste Poquelin // Internet Broadway Database (ing.). 2000.