Adi qalxansifət
Gloydius halys (lat. Gloydius halys) — heyvanlar aləminin pulcuqlular dəstəsinin gürzəkimilər fəsiləsinin qalxansifətlər cinsinə aid heyvan növü.
| Adi qalxansifət | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg.webp) | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: ParaHoxozoa Klad: Nephrozoa Tipüstü: Tip: Klad: Olfactores Yarımtip: İnfratip: Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Klad: Euteleostomi Klad: Klad: Rhipidistia Klad: Tetrapodomorpha Klad: Eotetrapodiformes Klad: Elpistostegalia Klad: Stegocephalia Sinifüstü: Klad: Reptiliomorpha Klad: Amniota Klad: Sauropsida Sinif: Klad: Eureptilia Klad: Romeriida Klad: Diapsida Klad: Neodiapsida Klad: Sauria Klad: Lepidosauromorpha Dəstəüstü: Lepidosauria Dəstə: Klad: Toxicofera Klad: Ophidia Yarımdəstə: İnfradəstə: Alethinophidia Klad: Afrophidia Klad: Caenophidia Klad: Colubroides Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Gloydius Növ: Adi qalxansifət |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Qısa məlumat
Orta ölçüyə malikdir. Bədəninin uzunluğu 69 sm, quyruğu isə 11 sm təşkil edir. Bəzən bu növün tünd qırmızı və qara rəngdə olanlarına rast gəlir.
Yayılması
Azərbaycan, Rusiya, Qazaxıstan, Qırğızıstan, şimali Türkmənistan, Tacikistan, Özbəkistan, şimal-qərbi Çin, Monqolustan ərazilərində rast gəlmək olar.
Həyat tərzi
Bu növ ilanlara dekən olar ki, hər yerdə görmək olar. Yarımsəhra, dağ çölləri, dağ meşələri, alp və subalp çəmənliklərində və hətta 3000 metr yüksəkliklərdə belə görmək olar.
İnsanların çox yaşadığı ərazilərdə az təsadüf edilir. Bu əsasən yazın sonu, yayın əvvəlinə təsadüf edir. Çütləşmə aprel-may aylarına baş verir. Yaz və payızda gündüz, yayda isə gecə həyatı keçirir. Dişi avqust ayında 3-14 bala verir. Balalar 160–190 mm uzunluğa və 5-7 q çəkiyə malik olur. Əsasən kərtənkələlər, kiçik quşlar və gəmiriçilərlə qidalanır.
Zəhəri
Bu ilanın zəhəri insan üçün təhlükəlidir. Dişlənmiş yerdə və qana keçən zəhər daxili orqanlarda güçlü qanaxma yaradır. Bununla belə 5-7 gündən sonra sağalma başlayır.
Atlar və digər ev canlılarının calınması isə bir mənalı olaraq ölümlə nəticələnir.[3]
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
- The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.
- Орлов Б. Н. Гелашвили Д. Б. Ибрагимов А. К. Ядовитые животные и растения СССР — М.: Высшая школа, 1990. — С. 120. — ISBN 5-06-001027-9