Göyümtül böyürtkən
Göyümtül böyürtkən (lat. Rubus caesius) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin moruq cinsinə aid bitki növü.
| Göyümtül böyürtkən | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Klad: Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Klad: Fabids Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Rubeae Cins: Növ: Göyümtül böyürtkən |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Vətəni Şərqi Avrasi, Kiçik Asiya və İran hesab olunur.
Botaniki təsviri
Sildindirvari əksərən qövsvarı əyilmiş budaqlı, çox hündür olmayan koldur. Əksər budaqlar tüksüz ağımtıl, boz ləçəkli müxtəlif formalı kiçik tikanlı çox zaman tikansızdır. Yarpaqları enli lansetvaridir. Yarpaqları daim üç yarpaqcıqdan ibarətdir. Yarpaqcıqlar bir növ oturan hər iki tərəfdən yaşıl seyrək tüklü kənarı qeyri bərabər kəsik dişli ucdakı rombvari yumurtaşəkilli yandaılar bir qədər enli çəp yumurtavçari qaidədən dilimlidir. Çiçək saplağı bir qədər uzun çiçək qrupu s eyrək azçiçəkli süpürgədir. Kasa yarpaqları xırda keçətuklu çox zaman vəzili və meyvəyə yapışıq kimidir. May iyun avqust aylarında çiçəkləyir.
Ekologiyası
Meşə kənarı, kolluqlar, arx və yol kənarları, çəmənliklər və bağlardır.
Azərbaycanda yayılması
Böyük və Kiçik Qafqaz, Kür-Araz ovalığınsa, Talış və Naxçıvan MR təbii halda rast gəlinir.
İstifadəsi
Bozumtul böyürtkən bir çox botanika bağlarında becərilir. Bu, çox vaxt növlərlə hibridləşir.
Sinonimləri
- Rubus caesius subsp. leucosepalus , 1914
- Rubus caesius subsp. turkestanicus Focke, 1914
- Rubus caesius var. turkestanicus Regel, 1892
- Rubus psilophyllus Nevski, 1937, non , 1906
- Rubus turkestanicus (Regel) , 1935
- Selnorition caesius (L.) , 1838
İstinadlar
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 493.