Elektrik tutumu
Elektrik tutumu — naqilin elektrik yükü toplamaq xassəsi.
Solenoidin maqnit sahəsi |
Elektromaqnetizm |
---|
Kulon qanunu • Qaus teoremi • Elektrik dipol anı • Elektrik yükü • Elektrik induksiyası • Elektrik sahəsi • Elektrostatik potensial |
|
Vektor potensialı • Dipol • Lienar-Vixert potensialı • Lorens qüvvəsi • Dəyişən cərəyan • Unipolyar induksiya • Maksvel tənliyi • Elektrik cərəyanı • Elektrohərəkət qüvvəsi • Elektromaqnit induksiyası • Elektromaqnit şüalanması • Elektromaqnit sahəsi |
Om qanunu • Kirxhof qanunu • İnduktivlik • Radiodalğaötürücü • Rezonator • Elektrik tutumu • Elektrik keçiriciliyi • Elektrik müqaviməti • Elektrik impedansı |
Kovariant formalaşdırılması Elektromaqnit sahəsinin tenzoru • Enerji-impulsun tenzoru • 4-cərəyan · 4-gərginlik |
Məşhur alimlər Henri Kavendiş • Maykl Faradey • Andre-Mari Amper • Qustav Robert Kirxhof • Ceyms Maksvell • Henri Rudolf Hers • Albert Abraham Maykelson • Robert Milliken |
Elektrik tutumu naqilin yükünün onun potensialına olan nisbətinə deyilir. Elektrik yükü və elektrik sahəsi enerjisi toplamaq üçün işlədilən qurğu kondensator adlanır. Kondensator nazik dielektrik qatı ilə bir-birindən ayrılmış iki paralel, metal lövhədən ibarətdir. Köynəklərdən birinə +q, digərinə -q yükü versək onlar arasında U gərginliyi yaranar. İkinci lövhəni yerlə birləşdirmək də olar. Kondensatorun yükü dedikdə, bir köynəkdəki yükün modulu nəzərdə tutulur. Kondensatorun elektrik tutumu onun yükünün köynəkləri arasındakı gərginliyə olan nisbətinə deyilir.
Düstur: C=q/U
Kondensatorların formasına görə müstəvi, silindrik və s. növləri var. Kondensatorlarin quruluşuna görə də növləri var: müstəvi hava kondensator, kağız aralıqlı kondensator, keramik aralıqlı kondensator, elektrolitik kondensator və s. Kondensatorların elektrik tutumu onun həndəsi ölçülərindən və köynəkləri arasındakı materialın dielektrik nüfuzluğundan asılıdır: C=દદoS/d Burada દ – dielektrik nüfuzluğu, દo – elektrik sabiti, S – köynəyin sahəsi, d – lövhələr arasındakı məsafədir.
Beynəlxalq vahidlər sistemində tutum faradla ölçülür: 1F=Kl/V
Bircins naqilin elektrik tutumu naqildəki yükün miqdarının ondakı gərginliyinə nisbətinə bərabərdir: Burada — yük, — naqildəki gərginlikdir.