Dağ xan
Dağ Xan - türk və altay mifologiyasında dağ xaqanı. Tav (Tag, Tak, Dak) Xan olaraq da deyilir. Oğuz Xanın ilk yoldaşından olan oğullarından biridir. Türk Dövlətinin ululuğunu və böyüklüyünü işarələyir. Bəzi dağlar türklərdə müqəddəs qəbul edilir. Altay Dağı, Tanrı Dağı vs. Bundan başqa mifoloji dağ motivləri mövcuddur. Dəmir Dağ, Mis Dağ, Buz Dağ, Gil Dağ, Or Dağ, Kuz Dağ, Qur Dağ, Ağ Dağ kimi... Onqonu Uçkuşdur. Mifoloji dağlarının ən əhəmiyyətli üç dənəsi bu şəkildədir.
1. Altındağ: Göyüzündedir. Doqquz küləyin kəsişdiyi yerdə başlayır.
2. Dəmirdağ: Yerüzündedir. Doqquz çayın qovuşduğu yerdədir.
3. Baqırdağ: Yeraltındadır. Doqquz yeraltı dənizinin birləşdiyi yerdədir.
Etimologiya
(Dağ / Tag / Tav) kökündən törəmişdir. Böyük bir yükselti təşkil torpaq və / və ya qaya kütləsi. Söz kökündə yüksəklik mənası var. Monqolcada Dah / Dağah saözcüğü dayanıqlılıq deməkdir. Köhnə türkçe Daga, monqol və tungusca Dağa sözləri yaxınlaşmaq mənası daşıyır.
Mənbə
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
Xarici keçidlər
- Türk Mifologiya Temaları (türk.)