Batmış atom sualtı qayıqlarının siyahısı

Batmış atom sualtı qayıqlarının siyahısı — Müxtəlif səbəblərdən batmış atom sualtı qayıqlarının siyahısı. Siyahıda bu və ya digər səbəblərdən batmış atom sualtı gəmiləri göstərilmişdir. 1955–2017-ci illər ərzində ümumilikdə 8 atom sualtı gəmisi batmışdır ki, onlardan da 4-ü sovet, 2-si rus, 2-si amerikan atom sualtı gəmiləridir. Bütün gəmilər müxtəlif qəzalar səbəbindən batmışlar: 3 gəmi texniki nasazlıq səbəbindən, 2 gəmi yanğın səbəbindən, 2 gəmi silahların partlaması səbəbindən, 1 gəminin isə batma səbəbi məlum deyil. Nüvə reaktorunda baş vermiş nasazlıq səbəbindən yalnız K-27 gəmisində texniki problem baş vermişdir, baxmayaraq ki, gəmi zədə almamışdı, təhlükəsizlik baxımından gəminin özü batırılmışdır. K-141 "Kursk" gəmisi 2001-ci ildə quruya çıxarılmış, digər 7 batmış gəmi isə hələ də dənizin dibindədir. Siyahıya batmış və göyərtəsində nüvə silahı olan K-129 gəmisi daxil deyil.

K-219 atom sualtı qayığı Atlantik okeanda 6 nömrəli raket şaxtasına dəniz suyunun gəminin yuxarı hissəsindən daxil olması səbəbindən batmışdır. 500 ton ağırlığı, 119 nəfər şəxsi heyəti olan K-219 Mərkəzi Atlantikdə 5.500 metr dərinlikdə yerləşir.

Rənglərin izahı

Batma səbəbi — Silah sistemlərində qəza.

Batma səbəbi — Texniki problemlər.

Batma səbəbi — Yanğın.

Siyahı

Siyahı gəmilərin batma tarixlərinə uyğun şəkildə yazılıb. Cədvəldə gəmilərin model formada şəkilləri, ölçüləri, layihə növü və adı, gəmidə işləyənlərin sayı göstərilmişdir. Cədvəldə gəmilərin batma səbəbləri və yaxud gəmilərin batmasına səbəb olan texniki nasazlıqlar da göstərilib. Gəminin batmasına dair mövcud olan bütün fikirlər və eləcə də rəsmi səbəblər qeyd olunub.

Adı	Batma tarixi	Xüsusiyyəti	Batma yeri	Həlak olanlar (xilas olanlar)	Batma səbəbi	Batma dərinliyi
Thresher ABŞ USS Thresher (SSN-593)	1963041010 aprel 1963	04300 4300 ton, 112 şəxs	1Şimali Atlantik, Bostondan 220 mil qərbdə.[1]. 41°46′ şm. e. 65°03′ q. u.	129129	3Gəmi korpusunun bütövlüyünün itirilməsi, daxilə dəniz suyunun daxil olması.[1].	25602560 metr
Scorpion ABŞ USS Scorpion (SSN-589)	1968052222 may 1968	03500 3500 ton, 99 şəxs	3Mərkəzi Atlantik ərazisi. Azor adalarından 400 mil cənub-qərbdə.[2]. Dəqiq koordinatları təsnifatlandırılmamışdır.[3]. 33°40′23″ şm. e. 32°35′06″ q. u.	099 99	0Gəminin batma səbəbi məlum deyil.[2]. Ehtimal olunur ki, "Mark-35" sualtı raketinin partlaması baş verib.[2].	30003000 metr
К-008 SSRİ К-8	1970041212 aprel 1970	04750 4750 ton, 104 şəxs	4Biskay körfəzi ərazisi. İspaniya sahillərindən 490 mil şimal-qərbdə.	052 52	1Gəminin üçüncü və yeddinci bölməsində qısa qapanma baş verib.[4].	46804680 metr
К-027 SSRİ K-27	19810910 Qəza 1968-ci ilin 24 may tarixində baş verib. Batma tarixi isə 1981-ci ilin 10 sentyabr tarixidir.[5]	04370 4370 ton, 105 şəxs	8Şimal Buzlu okeanı, Kara dəniz ərazisi. 72°31′27″ şm. e. 55°30′06″ ş. u.	0049+0	3Sol bort reaktorunun istilik daşıyıcısının birinci konturunun tıxanması.	007533 metr (digər mənbələrdə — 75 metr)
K-219 SSRİ K-219	198610066 oktyabr 1986	11500 500 ton, 119 şəxs	2Mərkəzi Atlantik. 31°25′ şm. e. 54°42′ q. u.	0044[6] (115)	26 nömrəli raket şaxtasına dəniz suyunun gəminin yuxarı hissəsindən daxil olması.[7].	55005500 metr
К-278 SSRİ К-278 "Komsomolets"	198904077 aprel 1989	08500 8500 ton, 60 şəxs	5Norveç dənizi. 73°43′17″ şm. e. 13°15′51″ ş. u.[8]	04242 (27)	1Gəminin 7-ci bölməsində yanğının baş verməsi. Yanğın səbəbi məlum deyil.[8].	18581858 metr[8]
К-141 Rusiya К-141 "Kursk"	2000081212 avqust 2000	23860 860 ton, 130 şəxs	7Barens dənizi. 69°40′ şm. e. 37°35′ ş. u.	118118	2Gəminin 1-ci bölməsində partlayışın baş verməsi.[9]. Rəsmi açıqlama- Texniki səbəblərdən raketin partlaması.[10].	0108108 metr
К-159 Rusiya К-159	2003083030 avqust 2003	04749 4750 ton, 104 şəxs	6Barens dənizi, Kildin adası yaxınlığında[11], 69°22,64′ şm. e. 33°49,51′ ş. u.[12].	0099 (1)[11]	3İstifadə yerinə buksirlə dartma zamanı burun hissədəki pontonların (qayıqların) ayrılması səbəbindən ləpəyə davamlılığın itməsi.[12].	0248248 metr[12] (digər mənbələrdə — 170 metr)[11]

Xəritələr

Batmış atom sualtı qayıqlarının siyahısı (Şimali Atlantik okean)

Thresher
(1963)

Scorpion
(1968)

К-8
(1970)

K-219
(1986)

Atlantik okeanda batmış qayıqların yeri
K-8 üçün dəqiq koordinatlar məlum deyil, təxmini göstərilir.

Batmış atom sualtı qayıqlarının siyahısı (Şimal-Qərb Federal Dairəsi)

K-27
(1981)

К-141 «Kursk»
(2000)

K-159 (2003)

К-278 «Komsomoles»
(1989)

Arktikada batmış qayıqların yeri

İstinadlar

California Center for Military History. "Loss of a Nuclear Submarine USS Thresher (SSN-593)". www.submarinehistory.com. 2001–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
California Center for Military History. "Loss of the Nuclear Submarine USS Scorpion (SSN-589)". www.submarinehistory.com. 2001–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
"Загадка "Скорпиона"". Военно-Морская коллекция. www.navycollection.narod.ru. 2000–2006. 2011-01-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-8, проект 627А". «Штурм Глубины». 2003–2009. 2011-01-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
В. Мазуренко. "Авария на подлодке К-27: воспоминания выжившего". 25 января 2013. 2014-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-21.
Валерий Павлович Королюк. "Книга Памяти. К-219". Российский Подводный Флот. submarine.id.ru. 2011-01-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-219, проект 667А, 667АУ". «Штурм Глубины». 2002–2009. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-278, "Комсомолец", проект 685". «Штурм Глубины». 2002–2008. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Андрей Николаев. "К-141, "Курск", проект 949А". «Штурм Глубины». 2002–2008. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Рязанцев Валерий Дмитриевич. "Глава X. Правда и ложь о катастрофе К-141 "Курск"". Воспоминания подводников. Александр Викторов. avtonomka.org. 2007–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-18.
Светлана Гомзикова. "Четыре года плюс четыре миллиона". Независимая газета. 2006-09-28. 2011-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-159, Б-159, проект 627А". «Штурм Глубины». 2002–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

Ədəbiyyat

California Center for Military History. "Thresher-Scorpion Memorial". www.submarinehistory.com. 2001–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-8, проект 627А". «Штурм Глубины». 2003–2009. 2011-01-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Андрей Николаев. "К-27, проект 645". «Штурм Глубины». 2002–2008. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-219, проект 667А, 667АУ". «Штурм Глубины». 2002–2009. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-278, «Комсомолец», проект 685". «Штурм Глубины». 2002–2008. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.
Андрей Николаев. "К-141, «Курск», проект 949А". «Штурм Глубины». 2002–2008. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-02-22.
Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-159, Б-159, проект 627А". «Штурм Глубины». 2002–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

Xarici keçidlər

Batmış atom sualtı qayıqları (az.)

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[Loss_of_Thresher-1] California Center for Military History. "Loss of a Nuclear Submarine USS Thresher (SSN-593)". www.submarinehistory.com. 2001–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[Loss_of_Scorpion-2] California Center for Military History. "Loss of the Nuclear Submarine USS Scorpion (SSN-589)". www.submarinehistory.com. 2001–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[3] "Загадка "Скорпиона"". Военно-Морская коллекция. www.navycollection.narod.ru. 2000–2006. 2011-01-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[4] Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-8, проект 627А". «Штурм Глубины». 2003–2009. 2011-01-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[5] В. Мазуренко. "Авария на подлодке К-27: воспоминания выжившего". 25 января 2013. 2014-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-04-21.

[6] Валерий Павлович Королюк. "Книга Памяти. К-219". Российский Подводный Флот. submarine.id.ru. 2011-01-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[7] Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-219, проект 667А, 667АУ". «Штурм Глубины». 2002–2009. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[autogenerated1-8] Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-278, "Комсомолец", проект 685". «Штурм Глубины». 2002–2008. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[9] Андрей Николаев. "К-141, "Курск", проект 949А". «Штурм Глубины». 2002–2008. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[10] Рязанцев Валерий Дмитриевич. "Глава X. Правда и ложь о катастрофе К-141 "Курск"". Воспоминания подводников. Александр Викторов. avtonomka.org. 2007–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-18.

[K-159_NG-11] Светлана Гомзикова. "Четыре года плюс четыре миллиона". Независимая газета. 2006-09-28. 2011-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.

[K-159ds-12] Илья Курганов, Андрей Николаев. "К-159, Б-159, проект 627А". «Штурм Глубины». 2002–2010. 2011-01-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-11-16.