Barmaqvari finik


Barmaqvari finik və ya xurma

Barmaqvari finik
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptophyta
Klad:
Embryophytes
Klad:
Polysporangiophytes
Klad:
Tracheophytes
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Birləpəlilər
Klad:
Commelinids
Dəstə:
Palmaçiçəklilər
Fəsilə:
Palmakimilər
Yarımfəsilə:
Coryphoideae
Triba:
Phoeniceae
Cins:
Xurma palması
???:
Barmaqvari finik
Beynəlxalq elmi adı
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  42458
NCBI  42345
EOL  1135088

Təbii yayılması:

Şimali Afrika, Ərəbistan yarımadası, Cənubi İran, Əfqanıstan və Pakistanın quraqlıq, subtropik vilayətlərində təbii halda yayılmışdır.

Botaniki təsviri:

Hündürlüyü 20-30 metrə çatır. Gövdəsi hamar, düz olmaqla 30 sm diametirindədir. Üzəri yarpaq saplaqlarının qflıqlarıilə örtülmüşdür. Torpağın səthində güvdədən çoxlu pöhrələr verir. Yarpaqları lələkvari olub, gövdənin yuxarı hissəsində toplanır.Finik gövdəsinin ən açağı yarpaqlarının kənarlarında iynələr vardır; lələkvari yarpaqlarının uzunluğu 6 m-ə qədər olub, təxminən 5 ildən sonra formalaşır. Yarpaqcıqlar möhkəm, xətvari, neştərvari, 20- 30 sm uzunluğundadır. Yarpaq saplağı uzun, nazik boz- yaşıl rəngdədir.Çiçəyi qoltuq çiçək qrupunda toplanmışdır. Çiçək saplağının uzunluğu 1-1,2 m-dir.Meyvəsi 2.5-dən 5-6 sm uzunluğunda, ətli, uzunsov yumurtavari formadadır.Toxumu tünd qəhvəyi rəngdə, 1,5-2 sm uzunluğundadır.Toxumla asanlıqla çoxalır.

Ekologiyası:

Finik çox işıq tələb edir. Cod sudan istifadə etdikdə finikdə xloroz xəstəliyi, boy artımının zəifləməsi və yarpaqda qonur xalların əmələ gəlməsi müşahidə olunur.

Azərbaycanda yayılması:

Bakı, Gəncə, Sumqayıt, Şəmkir, Qəbələ şəhərlərində park və bağlarda mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi:

Park və bağlarda tək əkinlərdə, canlı çəpərlərin salınmasında istifadə edilir.Enli çətirləri gülləri qurumaqdan qoruyur, insanlara, heyvanlara və quşlara qida və yuva verir.

İstinadlar
  1. Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1188.

Mənbə
  • Флора Азербайджана. т.5. 1954; Флора Kaвkaзa. т.5. 1954;
  • Azərbaycanın ağac və kolları. I cild. 1961;
  • Azərbaycan flora-sının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008;
  • Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh

Ədəbiyyat
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.