Baltas rayonu
Baltas rayonu (başq. Балтаc районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayonun inzibati mərkəzi Starobaltas kəndidir.
Rayon | |||||
Baltas rayonu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Балтаc районы | |||||
|
|||||
56°01′00″ şm. e. 55°55′59″ ş. u. |
|||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 20 avqust 1930 | ||||
Sahəsi | 1 598 km² | ||||
Hündürlük | 102 m | ||||
Saat qurşağı | |||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
|
||||
Rəsmi sayt | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafi yerləşməsi
Rayonun ərazisi 1598 km² təşkil edir. İqlimi mülayim kontinentaldır. Ərazisindən Bıstrıy Tanıp çayı axır. Ərazisində əsasən boz meşə və qara torpaqlar geniş sahə tutur. Enliyarpaqlı meşələr ərazisinin 21,6 % təşkil edir. Bölgədə neft (Şavyadinskoye, Stepanovski), gil (Baltaçevskoye, Yakşeevskoye, Seytyakovskoye) yataqları vardır.
Tarix
Baltas rayonu 20 avqust 1930-cu ildə Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikası kantonları ləğv edərək yerində 48 rayon təşkil etməsi ilə təsis edilmişdir.
Əhali
2002 | 2008[2] | 2009[3] | 2010[4] | 2012 | 2013[5] |
---|---|---|---|---|---|
24 695 | ▼23 569 | ▼23 345 | ▼21 623 | ▼20 889 | ▼20 385 |
2014[6] | 2015[7] | 2016[8] | 2017[9] | ||
▼19 791 | ▼19 521 | ▼19 196 | ▼18 981 |
Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Baltas rayonu ərazisin milli tərkibi: başqırdlar — 51,1 %, tatarlar — 31,2 %, marilər — 12,6 %, ruslar — 2,5 %, udmurtlar — 2,3 %, digər millər — 0,3 %[10].
Siyahıya alınmaya görə milli tərkib:
İl | başqırdlar | tatarlar | marilər |
---|---|---|---|
1970 | 74.9 % | 5.6 % | |
1979 | 74 % | 6 % | |
1989 | 22,1 % | 59,2 % | |
2002 | 70 % | 14,7 % | 10,9 % |
2010 | 51,1 % | 31,2 % | 12,6 % |
İnzibati-ətazi vahidləri
Rayonda 15 kənd inzivati vahidliyinə 79 yaşayış məntəqəsi daxildir.
İqtisadiyyat
Ərazisinin böyük hissəsi kənd təsərrüfatına cəlb olunmuşdur. Taxılçılıq, kartof yetişdirilməsi, südlük-ətlik maldarlıq və donuzçuluq inkişaf etmişdir. Rayon ərazisindən Buraevo — Starobalts — Yuxarı Tatışlı magistralı keçir.
Sosial sfera
Rayon ərazisində 57 ümumtəhsil mərkəzi, 19 orta məktəb, peşəkar uçilişi, 30 kütləvi kitabxana, 43 klub, 6 xəstəxana, A. P. Çexov adına və "Şafronova" müalicəvi mərkəzi fəaliyyət göstərir. Burada tatar dilində "Baltas tannarı" tatar. Балтач таңнары adlı qəzet buraxılır.
Mənbə
- Rayon administrasiyası Arxivləşdirilib 2013-04-21 at the Wayback Machine
İstinadlar
- Численность населения муниципальных образований Республики Башкортостан. 2019. S. 62.
- Подготовка к проведению всероссийской переписи населения на территории городского округа г. Уфа Arxivləşdirilib 2017-05-17 at the Wayback Machine (rus.)
- Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года Arxivləşdirilib 2013-05-16 at the Wayback Machine (rus.). 2 yanvar 2014 tarixində yoxlanılmışdır. 2 yanvar 2014 tarixində Arxivləşdirilmişdir.
- Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения по населённым пунктам Республики Башкортостан Arxivləşdirilib 2018-01-27 at the Wayback Machine (rus.). 20 avqust 2014 tarixində yoxlanılmışdır. 20 avqust 2014 tarixində.
- Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов) Arxivləşdirilib 2020-04-28 at the Wayback Machine (rus.). 16 noyabr 2013 tarixində yoxlanılmışdır. 16 noyabr 2013 tarixində.
- Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года Arxivləşdirilib 2020-04-27 at the Wayback Machine (rus.). 2 avqust 2014 tarixində yoxlanılmışdır. 2 avqust 2014 tarixində.
- Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года Arxivləşdirilib 2020-05-14 at the Wayback Machine (rus.). 6 avqust 2015 tarixində yoxlanılmışdır. 6 avqust 2015 tarixində.
- Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года (rus.)
- Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года (31 iyul 2017). 31 iyul 2017 tarixində yoxlanıldı. 31 iyul 2017 tarixində Arxivləşdirildi.
- "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.