Bakı arxipelaqı
Bakı arxipelaqı[1] — Abşeron yarımadasının cənubunda sahil ətrafı su akvatoriyasındakı Böyük Zirə, Daş Zirə, Kiçik Zirə (və ya Qum adası), Zənbil, Səngi Muğan, Çigil, Gil adası, Qarasu, Xərə Zirə, Daşlı ada, Kür daşı, Adsız, Qutan Tava, Karvansaray, Xanlar adası, Daş adalar qövsü, Baburi adalara aiddir. Arxipelaqa daxil olan adaların böyük hissəsi Palcıq vulkanı məşəllidir. Bunlardan Gil, Xərə Zirə, Səngi Muğan, Qara su və Çigil adalarını misal gətirmək olar. Daş adaları və Sualtı ataları tektonik məşəllidir. Böyük Zirə, Daş Zirə və Kiçik Zirə adaları bəzən Bakı körfəzi (buxtası) adaları kimi göstərilir. Bu arxipelaqına daxil adaların heç birində yaşayış məntəqəsi yoxdur.
Bakı arxipelaqı | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Adaların sayı | <30 |
Ən böyük adası |
[[Səngi Muğan Böyük Zirə]] |
Yerləşməsi | |
40°17′00″ şm. e. 49°55′00″ ş. u. | |
Ölkə | Azərbaycan |
Akvatoriya | |
|
|
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Flora və Faunası
Xəzər dənizinə xas canlılarıla zəngindir. Dəniz quşlarıdan Qutan, Fitçi cürə, Gümüşü qağayı və Cüllüt kimi quşların adını cəkmək olar. Yeganə məməlisi Xəzər suitisidir. Sularında isə Nərəkimilər üstünlük təşkil edir.
Daxil olan adaların sıralaması
№ | Adı | Sahəsi, km² | Uzunluğu, m | Eni,m | Hündür nöqtəsi,m | Daxil olduğu arxipelaq | Əhalisi, nəf |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kür Dili[2] | 43 | 1,180 | 5,200 | - | Bakı arxipelaqı | - |
2 | Xərə Zirə* | 3,5 | 3,400 | 2,600 | - | Bakı arxipelaqı | - |
3 | Böyük Zirə* | 1,4 | 3,100 | 900 | - | Bakı arxipelaqı | - |
4 | Gil adası* | 0,9 | 2,500 | 300 | - | Bakı arxipelaqı | - |
5 | Səngi Muğan* | 0,5 | 1,100 | 900 | 21,7 | Bakı arxipelaqı | - |
6 | Çigil | 0,4 | 585 | 425 | 5 | Bakı arxipelaqı | - |
7 | Zənbil* | 0,4 | 900 | 400 | - | Bakı arxipelaqı | - |
8 | Qara Su* | 0,1 | 900 | 600 | - | Bakı arxipelaqı | - |
9 | Daş Zirə* | 0,1 | 700 | 100 | - | Bakı arxipelaqı | - |
10 | Adsız adası* | 0,01 | 100 | - | - | Bakı arxipelaqı | - |
11 | Xanlar adası* | - | - | - | - | Bakı arxipelaqı | |
12 | Tava* | - | - | - | - | Bakı arxipelaqı | |
13 | Qutan (ada) | - | - | - | - | Bakı arxipelaqı/Sualtı adaları | |
14 | Baburi adası | - | - | - | - | Bakı arxipelaqı/Sualtı adaları | |
15 | Daxili Daş | - | - | - | - | Bakı arxipelaqı/Daş adalar qövsü | |
16 | Orta Daş | - | - | - | - | Bakı arxipelaqı/Daş adalar qövsü | |
17 | İqnat daşı | - | - | - | - | Bakı arxipelaqı | |
Ümumilikdə kiçik adalarla birlikdə 30-dan çox. |
- Adalarda daimi yaşayış yeri yoxdur. İnsanlar ya elmi tətqiqatlar ya da neft hasilatı ilə əlaqədar adada olurlar.
İstinadlar
- Bakı arxipelaqı // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 3-cü cild: Babilistan – Bəzirxana (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2011. səh. 66. ISBN 978-9952-441-07-9.
- Suyun səviyəsinin qalxması ilə adaya çevrilən Kür Dili yarımadası, Azərbaycanın ən böyük adasıdır.