Azərbaycan xanlarının siyahısı
Azərbaycan xanlarının siyahısı — Azərbaycan xanlıqlarını XVIII əsrin 40-cı illərindən 1929-cu ilə qədər idarə etmiş xanlar.
Bakı xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Sülalə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Hüseyn bəy Məhəmməd | 1718–1723 |
| |||
Qulu bəy Dərgah | 1723–1736 | ||||
I Mirzə Məhəmməd xan[1] | 1727 – 1768 | 1747–1768 | Bakıxanovlar | ||
Fətəli xan Qubalı | 1727 – 1768 | 1768–1770 | |||
Abdulla bəy | 1770–1772 | ||||
Məlik Məhəmməd xan[2] | 1736 – 1784 | 1772–1783 | Bakıxanovlar |
| |
II Mirzə Məhəmməd xan[3] | 1783–1791 | Bakıxanovlar | |||
Məhəmmədqulu xan[4] | 1791–1792 | Bakıxanovlar | |||
Hüseynqulu xan[5] | 1774 – 1845 | 1792–1806 | Bakıxanovlar |
|
Cavad xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyətinin əvvəli | Hakimiyyətinin sonu | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|---|
Qiyas xan Şahsevən | 1747 | 1750 | Şahsevənlər |
| ||
Həsən xan Muğanlı | 1730 – 1789 | 1750 | 1789 | Şahsevənlər |
| |
İbrahim xan Muğanlı | 1789 | 1794 | Şahsevənlər | |||
Səfi xan Muğanlı | 1794 | 1805 | Şahsevənlər |
Ərdəbil xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Bədr xan Şahsevən | 1747–1763 | Şahsevənlər | |||
Nəzərəli xan Şahsevən | 1735 – 1792 | 1763–1792 | Şahsevənlər |
| |
Nəsir xan Şahsevən | 1763–1808 | Şahsevənlər |
| ||
Məhəmmədhüseyn xan Əmirli-Avşar | 1793–1820 |
İrəvan xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Mirmehdi xan Qasımlı-Əfşar | 1747–1752 | İrəvan xanlığının qurucusudur. | |||
Xəlil xan Özbək | ? −1755 | 1752–1755 | Fətəli xan Əfşar tərəfindən Mir Mehdi Xanın devrilməsindən sonra Xəlil xan Özbək İrəvanın xanı təyin edilmişdir. Həsənəli xan Qacarın başçılığı ilə üsyan qalxdı. Üsyan nəticəsində Xəlil xan hakimiyyətdən uzaqlaşdırılır, onun yerinə Həsənəli xan Qacar hakimiyyəti ələ keçirdi.[6] | ||
Həsənəli xan Ziyadoğlu-Qacar | ? – 1759 | 1755–1759 | Xanlığa Azad xan Əfqanın yardımı ilə yiyələnmişdi. Həsənəli xanın Məhəmməd xan, Məhəmmədəli xan adlı oğulları vardı.[7] | ||
Hüseynəli xan Ziyadoğlu-Qacar | 1759–1783 | Hakimiyyəti dövründə Dağıstan və Kartli-Kaxetiya hakimləri ilə mübarizə aparmışdır.[8] | |||
Qulaməli xan Ziyadoğlu-Qacar | 1783–1784 | Taxta çıxdığı zaman ona qarşı üsyan olmuş, üsyan yatırılsa da, qısa müddət sonra sui-qəsd nəticəsində qətlə yetirilmişdir. Qars muhafızının İstanbula göndərdiyi hesabat görə, o, rus və gürcülər tərəfindən qətlə yetirilmişdir.[9] | |||
Məhəmməd xan Ziyadlı-Qacar | 1805–1806 | Rus-Qacar müharibələrinin iştirakçısı, Abbas Mirzə Qovanlı-Qacarın şəxsi mühafizəsinin rəisi olmuşdur. Haqqında o qədər də məlumat yoxdur, bəzi müəlliflər belə hesab edirlər ki, Məhəmməd xan İrəvan xanı Hüseynəli xanın gürcü qızından olan oğlu, Qulaməli xanın isə ögey qardaşıdır.[10] | |||
Mehdiqulu xan Dəvəli-Qacar | |||||
Əhməd xan Müqəddəm | 1742 – 1806 | 1806–1806 | Qısa müddət İrəvan xanlığını idarə etmişdir. Əslən Marağadandır. Marağanın da xanı olmuşdur.[11] | ||
Hüseynqulu xan Sərdar | 1742 – 1831 | 1806–1827 | Qacarların Qovanlı tayfasına mənsub olmuşdur. Bəzən Qəzvini adından istifadə etməsinə görə onun Qəzvində doğulduğu ehtimal edilir. Atası Məhəmməd xan Qacar məşhur sərkərdə olmuşdur. İrəvan xanı olana qədər Xorasan Sərhəd Qoşunlarının komandanı kimi xidmət etmişdir. Abbas Mirzə məscidi və Sərdar sarayını tikdirmişdir.[12] |
Xoy xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Şahbaz xan Dünbili | 1699 – 1767 | 1747–1763 | Dünbililər |
| |
Əhməd xan Dünbili | 1745 – 1786 | 1763–1786 | Dünbililər |
| |
Hüseynqulu xan Dünbili | ? – 1798 | 1786–1798 | Dünbililər | ||
Cəfərqulu xan Dünbili | ? – 1814 | 1798–1806 | Dünbililər |
|
Qarabağ xanları
Tam adı | Foto | Doğum yeri və tarixi | Ölüm tarixi və yeri | Hakimiyyət müddəti | Qeydlər |
---|---|---|---|---|---|
Pənahəli xan Cavanşir | 1693 Alaqarğu, Arazbar, Qarabağ bəylərbəyliyi, Səfəvilər dövləti |
1763 Şiraz, İran |
1748 – 1760 | Qarabağ xanlığının əsasını qoymuşdur..[13][14] 1763-cü ilə qədər hakimiyyətdə qalmış, həmin ildə Kərim xan Zənd tərəfindən Şiraza fəxri sürgünə aparılmışdır.[15] | |
Mehrəli bəy Sarıcalı-Cavanşir | 1735 Sarıcalı, Qarabağ bəylərbəyliyi, Səfəvilər dövləti |
1785 Şamaxı, Şirvan xanlığı |
1759 – 1760 | İbrahimxəlil xanın Zəndlər tərəfindən Qarabağa göndərilməsinə qədər Qarabağın de-fakto lideri olmuşdur. Hakimiyyəti qısamüddətli olmuşdur. | |
İbrahimxəlil xan Cavanşir | 1732 Alaqarğu, Arazbar, Qarabağ bəylərbəyliyi, Səfəvilər dövləti |
12 iyun 1806 Xankəndi, Qarabağ xanlığı |
1763 – 12 iyun 1806 | Qardaşı Mehralı bəyi məğlub etmiş və xan olmuşdur.[16] Avar xanlığının müttəfiqi kimi Quba xanlığına qarşı döyüşmüşdür. 1805-ci ildə Rusiyadan asılılığı qəbul etmiş və elə onlar tərəfindən də qətlə yetirilmişdir.[17] | |
Mehdiqulu xan Cavanşir | 1763 və ya 1772 Şuşa |
14 may 1845 Ağdam, Rusiya İmperiyası |
13 sentyabr 1806–1822 | 18906-cı ildə taxta çıxan Mehdiqulu xan 1822-ci ildə xanlığı tərk etmişdir. 1845-ci ildə Ağdamda vəfat etmişdir. Məşhur şairə Xurşudbanu Natavanın atasıdır.[18] | |
Qaradağ xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət İlləri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Kazım xan Qaradağlı | ? – 1763 | 1747–1763 | Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı |
| |
Mustafaqulu xan Qaradağlı | ? – 1791 | 1763–1782 | Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı | ||
İsmayıl xan Qaradağlı | ? – 1797 | 1782–1783 | Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı | ||
Nəcəfqulu xan Qaradağlı | ? – 1818 | 1783–1786 | Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı | ||
Mustafaqulu xan Qaradağlı | ? – 1791 | 1786–1791 | Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı | ||
İsmayıl xan Qaradağlı | ? – 1797 | 1791–1797 | Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı | ||
Abbasqulu xan Qaradağlı | ? – 1813 | 1797–1813 | Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı | ||
Məhəmmədqulu xan Qaradağlı | ? – 1840 | 1813–1828 | Ustaclı elinin Toxmaqlı oymağı |
Qəzvin xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət İlləri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Pənah xan Əmmarlı | 1747–1764 | ||||
Rüstəm xan Əmmarlı | 1764–1788 | ||||
İbrahim xan Əmmarlı |
Quba xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət İlləri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Hüseyn xan | 1680–1694 | ||||
Sultan Əhməd xan | 1694–1718 | ||||
I Surxay xan Qaziqumuxlu | 1680 – 1748 | 1718–1726 | |||
Hüseynəli xan | 1726–1758 | ||||
Fətəli xan Qubalı | 1727 – 1768 | 1758–1789 | |||
Əhməd xan | 1789–1791 | ||||
Şeyxəli xan | 1761 – 1810 | 1791–1806 | |||
II Mirzə Məhəmməd xan | 1809–1810 |
Maku xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Əhməd xan Bayat | 1747–1778 | Bayatlar |
| ||
Hüseyn xan Bayat | 1778–1822 | Bayatlar |
| ||
Həsən xan Bayat | 1778–1822 | Bayatlar |
| ||
Əli xan Bayat | 1822–1866 | Bayatlar | |||
Hacı İsmayıl xan Bayat | 1866–1899 | Bayatlar | |||
Teymur Paşa xan | 1820 – 1895 | 1866–1895 | Bayatlar | ||
Murtuzaqulu xan Bayat | 1863 – 1923 | 1895–1923 | Bayatlar |
Marağa xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Əliqulu xan Müqəddəm |
| ||||
Hacı Əliməhəmməd xan Müqəddəm | |||||
Əhməd xan Müqəddəm | ? – 1806 | 1763–1797 | |||
Cəfərqulu xan Müqəddəm | 1797–1811 |
Mərənd xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Məhəmmədrza xan Mərəndi |
| ||||
Nəzərəli xan Mərəndi | ? – 1828 |
|
Naxçıvan xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Heydərqulu xan Kəngərli[19] | ? – 1763 | 1747–1764 | Kəngərlilər | ||
Hacı xan Kəngərli | 1764–1765 | Kəngərlilər | |||
Rəhim xan Kəngərli | 1765–1770 | Kəngərlilər | |||
Əliqulu xan Kəngərli | 1770–1773 | Kəngərlilər | |||
Vəliqulu xan Kəngərli | 1773–1781 | Kəngərlilər | |||
Abbasqulu xan Kəngərli | ? – 1810 | 1781–1783 | Kəngərlilər | ||
Kəlbəli xan Kəngərli | 1787–1796 | Kəngərlilər | |||
Abbasqulu xan Kəngərli | ? – 1810 | 1797–1801 | Kəngərlilər | ||
Kəlbəli xan Kəngərli | 1801–1804 | Kəngərlilər | |||
Abbasqulu xan Kəngərli | ? – 1810 | 1804–1804 | Kəngərlilər | ||
Kəlbəli xan Kəngərli | 1804–1807 | Kəngərlilər | |||
Abbasqulu xan Kəngərli | ? – 1810 | 1808–1808 | Kəngərlilər | ||
Kəlbəli xan Kəngərli | 1808–1808 | Kəngərlilər | |||
Kərim xan Kəngərli | 1808–1808 | Kəngərlilər | |||
Kəlbəli xan Kəngərli | 1809–1810 | Kəngərlilər | |||
Kərim xan Kəngərli | 1813–1816 | Kəngərlilər | |||
Kəlbəli xan Kəngərli | 1816–1816 | Kəngərlilər | |||
Kərim xan Kəngərli | 1827–1827 | Kəngərlilər | |||
Ehsan xan Kəngərli | 1828–1839 | Kəngərlilər |
Sərab xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Əli xan Şəqaqi | 1747–1786 | Əfşarlar | |||
Sadıq xan Şəqaqi | ? – 1800 | 1786–1800 | |||
Cahangir xan Şəqaqi | 1800–1822 |
Şəki xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Hacı Çələbi xan | 1703 – 1755 | 1747–1755 | |||
Ağakişi bəy | 1755–1759 | ||||
Məhəmmədhüseyn xan Müştaq | ? – 1780 | 1759–1780 | |||
Hacı Əbdülqadir xan | ? – 1783 | 1780–1783 | |||
Məhəmmədhəsən xan | 1760 – 1831 | 1783–1795 | |||
Səlim xan | ? – 1826 | 1795–1797 | |||
Məhəmmədhəsən xan | 1760 – 1831 | 1797–1805 | |||
Fətəli xan | 1??? – 1815 | 1805–1805 | |||
Səlim xan | ? – 1826 | 1805–1806 | |||
Fətəli xan | ? – 1815 | 1806–1806 | |||
Cəfərqulu xan Xoyski | ? – 1814 | 1806–1814 | |||
İsmayıl xan Xoyski | ? – 1819 | 1814–1819 | |||
Hüseyn xan | ? – 1829 | 1826–1826 |
Şirvan xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Hacı Məhəmmədəli xan | ? – 1765 | 1748–1765 | Zərnəvai | ||
Ağası xan | 1731–1786 | 1765–1768 | Sərkərlər | ||
Fətəli xan Qubalı | 1727 – 1768 | 1768–1769 | |||
Abdulla bəy | 1769–1770 | ||||
Eldar bəy | 1770–1773 | ||||
Fətəli xan Qubalı | 1727 – 1768 | 1773–1786 | |||
Ağası xan | 1731 – 1786 | 1778–1786 | |||
Əsgər xan Xançobanlı | 1756 – 1820 | 1786–1789 | Sərkərlər | ||
Qasım xan Xançobanlı | 1763 – 1828 | 1789–1792 | Sərkərlər | ||
Mustafa xan | 1768 – 1844 | 1792–1820 | Sərkərlər |
Talış xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Qızılağaclı Musa xan | 1722–17?? |
| |||
Seyid Abbas bəy | 17??–1747 | ||||
Qara xan | 1747–1786 | * Talış xanlığını müstəqil elan edib | |||
Mir Mustafa xan | 1747 – 1814 | 1786–1814 | Talışxanovlar | ||
Mir Həsən xan | 1784 – 1832 | 1812–1816 | Talışxanovlar |
Təbriz xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Əmiraslan xan Qırxlı-Avşar | 1696 – 1748 | 1747–1748 | Əfşarlar | ||
Fətəli xan Əfşar | ? – 1763 | 1748–1763 | Əfşarlar | ||
Nəcəfqulu xan Dünbili | 1713 – 1784 | 1747/1769–1785 | Dünbililər | ||
Xudadad xan Dünbili | 1785 – 1787 | 1785–1787 | Dünbililər | ||
Hüseynqulu xan Dünbili | ? – 1798 | 1787–1793 | Dünbililər | ||
Cəfərqulu xan Dünbili | ? – 1814 | 1793/1797–1799 | Dünbililər | ||
Urmiya xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Fətəli xan Əfşar | ? – 1763 | 1747–1748 | Əfşarlar | ||
Mehdi xan Qasımlı-Avşar | 1748–1749 | ||||
Azad xan Əfqan | 1712 – 1781 | 1749–1757 | |||
Fətəli xan Əfşar | ? – 1763 | 1757–1762 | Əfşarlar | ||
Rüstəm xan Qasımlı-Avşar | 1762–1763 | ||||
Bağır xan Qasımlı-Avşar | 1763–1763 | ||||
Rzaqulu xan Qasımlı-Avşar | 1763–1772 | ||||
İmamqulu xan Qasımlı-Avşar | 1758 – 1783 | 1772–1783 | |||
Məhəmmədqulu xan Qasımlı-Avşar | 1784–1795 | ||||
Qasım xan Qasımlı-Avşar | 1795–1796 | ||||
Mustafa xan Qasımlı-Avşar | 1796–1797 | ||||
Məhəmmədqulu xan Qasımlı-Avşar | 1797–1797 | ||||
Hüseynqulu xan Qasımlı-Avşar | ? – 1821 | 1797–1821 | |||
Nəcəfqulu xan Qasımlı-Avşar | 1821–1865 | ||||
Zəncan xanları
Xan | Şəkil | Həyatı | Hakimiyyət illəri | Ailə | Qeyd |
---|---|---|---|---|---|
Zülfüqar xan Əmirli-Avşar | 1700 – 1780 | 1747–1780 | Avşar eli |
| |
Əli xan Zayirli-Avşar | 1780–1782 | Avşar eli | |||
Abdulla xan Usanlı-Avşar | 1782–1797 | Avşar eli | |||
Əmənulla xan Avşar | 1797–1810 | Avşar eli |
İstinadlar
- "Admiral Aslanbayov". www.visions.az. www.visions.az. 2021-10-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 yanvar 2019.
- Leviatov V.N. Essays from the history of Azerbaijan in the XVIII century. — B .: AN ASSR, 1948. pp. 132–133 (in Russian)
- Bakikhanov, Abbasqulu. Gülüstani-İräm. Bähmänli, V. Bakı: Xatun Plyus. 2010. 211. ISBN 978-9952210453. OCLC 837882352.
- Bakikhanov, Abbasgulu. Gülüstani-İräm. Bähmänli, V. Bakı: Xatun Plyus. 2010. 200. ISBN 978-995221045-3. OCLC 837882352.
- Ashurbeyli, Sara. Istorii︠a︡ goroda Baku : period srednevekovʹi︠a︡. Baku: Azerbaĭdzhanskoe gos. izdatelʹsko-poligraficheskoe obʹedinenie. 1992. 289. ISBN 978-5552004799. OCLC 39178990.
- A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu. İrəvan xanlığı (Rusiya işğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi).s.172.
- F.Əliyev, U.Həsənov. İrəvan xanlığı. Bakı: 1997, səh. 58.
- "Qarayev E.T. İrəvan xanlığı (1747-1828). Bakı: "Avropa" nəşriyyatı 2010, s.40. (elektron versiya)" (PDF). 2017-02-17 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-28.
- Elçin Qarayev. Azərbaycanın İrəvan bölgəsinin tarixindən (XVII yüzilliyin sonu–XIX yüzilliyin ortalarında) (PDF). Bakı: "Mütərcim". 2016. 544 səh. 2022-03-28 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-05-18.
- Yaqub Mahmudov. İrəvan xanlığı (Rusiya işğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi). A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu. Bakı: 2010
- Ənvər Çingizoğlu. Müqəddəm eli. "Soy" dərgisi, 5 (25), 2008.
- Zemfira Hacıyeva. İrəvan xanlığının tarixşünaslığı. Monoqrafiya (PDF). Bakı: "Çaşıoğlu". 2012. 140 səh. ISBN 978-9952-27-341-0. 2021-07-05 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-05-18.
- "History of Azerbaijan" Arxivləşdirilib 2008-11-18 at the Wayback Machine Encyclopædia Britannica Online:
- "Abbas-gulu Aga Bakikhanov. Golestan-i Iram". 2017-07-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-18.
- Javanshir, Ăḣmădbăi̐. О политическом существовании Карабахского ханства: с 1747 по 1805 год (rus). Азәрбајҹан ССР Елмләр Академијасы Нәшријјаты. 1961. 60. 2022-07-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-18.
- Ismayilov, Eldar. "The Khans of Karabakh: The Elder Line by Generations". The Caucasus & Globalization (ingilis). 2022-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-18.
- Atkin, Muriel. "The Strange Death of Ibrahim Khalil Khan of Qarabagh". Iranian Studies. 12 (1/2). Winter–Spring 1979: 79–107. doi:10.1080/00210867908701551. JSTOR 4310310.
- Qarabaghi, Jamal Javanshir; Qarābāghī, Jamāl Javānshīr; Bournoutian, George A. A History of Qarabagh: An Annotated Translation of Mirza Jamal Javanshir Qarabaghi's Tarikh-e Qarabagh (ingilis). Mazda Publishers. 1994. 104. ISBN 978-1-56859-011-0. 2022-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-18.
- Naxçıvan xanlığının qurucusudur.
Həmçinin bax
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.