Astragalus verus
Astragalus verus (lat. Astragalus verus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü.
| Astragalus verus | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Klad: Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Klad: Fabids Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Faboideae Triba: Galegeae Yarımtriba: Astragalinae Cins: Növ: Astragalus verus |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Türkmənistanda və İranda təbii halda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 1 m-dək olan, yuxarı hissəsi seyrək budaqlı koldur. Gövdələri düz dayanan, budaqları çoxsaylı, qalın, uzun və ya qısa, əyilmiş, uzunluğu (2) 3-3,5 sm olan, horizontal iynələrlə sıx örtülmüşdür. Yalançı zoğları yumurtavari, uzunluğu təxminən 0,8-1 sm, ağ keçəli, ucu nazik, biz, möhkəm, bərkdir. Yarpaqları növbəli, ucu iynəlidir, böyümə prosesində bərkiyir və yaşlı budaqlarda yalançı zoğlarla birlikdə qalır. Xırda yarpaqları 6-8 (10) cüt, saplaq iynəsindən qısa, neştərvari və ya neştərvari-uzunsov olub, uzunluğu 2-5 mm, eni 1-2 mm, novşəkilli düzülmüş, iki tərəfdən qısa tüklü, ağımtıl və ya yaşılımtıldır. Çiçək altlıqları xətvari, ucu tüklü, yarpaqların qoltuqlarında iki ədəd, birillik budağın uzunluğu boyunca uzunsov, eni təxminən 1-1,5 sm olan sünbülvari çiçək qrupunda yerləşir. Kasacığın uzunluğu 5-7 mm, təxminən bünövrəsinədək qısa, ağ tükcüklü, dişcikləri konusvari borucuğun yarısına bərabərdir. Çiçək tacı açıq sarı, uzunluğu 8-10 mm-dir. Yelkənin eni təxminən 2 mm, enli dırnaqcıqdan 2-3 dəfə qısadır. Paxlaları yumurtavari, tükcüklü, uzunluğu təxminən 4 sm, eni 1,5 sm, bir toxumlu, açılmayan, sıx tükcüklərlə örtülmüşdür.
Ekologiyası
Qumsal torpaqlarda, qayalıq və daşlıqlarda, dəniz səviyyəsindən 1000-1400 metr yüksəkdə bitir.
Azərbaycanda yayılması
Naxçıvan MR, Culfada, Lənkəranda, Masallıda çox az rast gəlinir.
İstifadəsi
Müalicəvi məqsədlər.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Tragacantha vera (Olivier) Kuntze
Heterotipik sinonimləri
- Astracantha atropatana (Bunge) Podlech
- Astracantha chorassanica (Bunge) Podlech
- Astracantha consentanea (Boriss.) Czerep.
- Astracantha densissima (Boriss.) Czerep.
- Astracantha fallax (Fisch.) Podlech
- Astracantha heratensis (Bunge) Podlech
- Astracantha kuramensis (Boriss.) Podlech
- Astracantha lasiocaulos (Bunge) Podlech
- Astracantha longiramosa (Boriss.) Czerep.
- Astracantha meana (Boriss.) Podlech
- Astracantha meraca (Boriss.) Podlech
- Astracantha meschhedensis (Bunge) Podlech
- Astracantha multifoliolata (Boriss.) Podlech
- Astracantha ochrobia (Bunge) Podlech
- Astracantha pachyacantha (Bunge) Podlech
- Astracantha parrowiana (Boiss. & Hausskn.) Podlech
- Astracantha piletoclada (Freyn & Sint.) Czerep.
- Astracantha pulvinata (Bunge) Podlech
- Astracantha semipellita (Bunge) Podlech
- Astracantha serpentinica (Širj. & Rech.f.) Podlech
- Astracantha strobilifera (Royle ex Benth.) Podlech
- Astracantha unguiculata (Boriss.) Czerep.
- Astragalus atropatanus Bunge
- Astragalus brachycentros Fisch.
- Astragalus brachycentros var. koieanus Širj. & Bornm.
- Astragalus brachycentrus var. bachtiaricus Širj.
- Astragalus caspicus var. bornmuelleri Širj.
- Astragalus chorassanicus Bunge
- Astragalus consentaneus (Boriss.) Boriss.
- Astragalus densissimus (Boriss.) Boriss. ex Širj.
- Astragalus fallax Fisch.
- Astragalus heratensis Bunge
- Astragalus horridissimus Širj. & Bornm.
- Astragalus keyserlingii Bunge
- Astragalus kuramensis (Boriss.) Czerep.
- Astragalus lasiocaulos Bunge
- Astragalus longemucronulatus Širj. & Rech.f.
- Astragalus longiramosus (Boriss.) Širj.
- Astragalus meanus (Boriss.) Boriss.
- Astragalus meracus (Boriss.) Boriss.
- Astragalus meschhedensis Bunge
- Astragalus multifoliolatus (Boriss.) Širj.
- Astragalus ochrobius Bunge
- Astragalus ochrobius var. longemucronulatus (Širj. & Rech.f.) Parsa
- Astragalus ochrobius var. rechingeri Širj.
- Astragalus pachyacanthus Bunge
- Astragalus pachyacanthus var. hirtistylus Boiss.
- Astragalus pachyacanthus var. lasiocaulos (Bunge) Širj.
- Astragalus parrowianus Boiss. & Hausskn.
- Astragalus parrowianus var. flavus Širj. & Rech.f.
- Astragalus parrowianus var. gaubae Širj. & Bornm.
- Astragalus piletocladus Freyn & Sint.
- Astragalus piletocladus var. sexfoliolatus Širj.
- Astragalus pulvinatus Bunge
- Astragalus pulvinatus var. elongatus Širj. & Bornm.
- Astragalus royleanus D.Dietr.
- Astragalus semipellitus Bunge
- Astragalus serpentinicus Širj. & Rech.f.
- Astragalus serpentinicus var. esfadiarianus Širj. & Rech.f.
- Astragalus strobilifer Royle ex Benth.
- Astragalus unguiculatus (Boriss.) Boriss.
- Astragalus wrangelii Širj.
- Astragalus wrangelii subsp. memorabilis Širj.
- Tragacantha atropatana (Bunge) Kuntze
- Tragacantha brachycentra (Fisch.) Kuntze
- Tragacantha chorassanica (Bunge) Kuntze
- Tragacantha consentanea Boriss.
- Tragacantha densissima Boriss.
- Tragacantha heratensis (Bunge) Kuntze
- Tragacantha keyserlingii (Bunge) Kuntze
- Tragacantha kuramensis Boriss.
- Tragacantha lasiocaulos (Bunge) Kuntze
- Tragacantha longiramosa Boriss.
- Tragacantha meana Boriss.
- Tragacantha meraca Boriss.
- Tragacantha meschhedensis (Bunge) Kuntze
- Tragacantha multifoliolata Boriss.
- Tragacantha ochrobia (Bunge) Kuntze
- Tragacantha pachyacantha (Bunge) Kuntze
- Tragacantha piletoclada (Freyn & Sint.) Boriss.
- Tragacantha piletoclada var. spinosissima Boriss.
- Tragacantha pulvinata (Bunge) Kuntze
- Tragacantha semipellitus (Bunge) Kuntze
- Tragacantha strobilifera (Royle ex Benth.) Kuntze
- Tragacantha unguiculata Boriss.