Astragalus pinetorum subsp. declinatus
Astragalus pinetorum subsp. declinatus (lat. Astragalus pinetorum subsp. declinatus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinin astragalus pinetorum növünə aid bitki yarımnövü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Kritik təhlükə həddində olanlar" kateqoriyasına aiddir –CR A2c+3c; B1ac(i)+2ab(i,ii,iii). Azərbaycanın nadir növüdür.
| Astragalus pinetorum subsp. declinatus | ||||
|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Klad: Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Klad: Fabids Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Faboideae Triba: Galegeae Yarımtriba: Astragalinae Cins: Yarımnöv: Astragalus pinetorum subsp. declinatus |
||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||
|
||||
| ||||
Qısa morfoloji təsviri
Hündürlüyü 30 sm-ə qədər, gövdəsiz, ağ tükcüklərlə örtülmüş çoxillik bitkidir. Yarpaqları ellipsvari və ya neştərşəkillidir, yarpaqcıqları hər iki tərəfdən sıx olmayan tükcüklüdür, uc hissəsi sivriləşmişdir. Tacı sarı rəngdədir, nəzərə çarpacaq dərəcədə kasacıqdan uzundur, qanadı enlidir, tərs-yumurtaşəkillidir, uc hissəsi oyuqludur. Yumurtalığı və dişiciyi sıx ağ tükcüklərlə örtülüdür.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə aprel-may, meyvəvermə iyun aylarına təsadüf edir. Mezokserofitdir. Orta dağ qurşaqlarınadək, otlu-daşlı yamaclarda rast gəlinir.
Yayılması
Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Şahbuz rayonu — Badamlı kəndi, Küküdağ ətrafı).
Sayı və tendensiyası
İtmə təhlükəsi altında olan yeganə lokaliteti mövcuddur, populyasiyanın sayı sürətlə azalır. Məhdud ərazilərdə az saylı olduğundan davamlı azaldığından (90%) ehtiyatı yoxdur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Növ sayının, populyasiyanın azlığı, ekoloji, zoogen və antropogen amillərin məhdudlaşdırıcı təsiri hesab edilir.
Mühafizə tədbirləri
Təbiətdəki vəziyyəti böhranlı həddə çatmış və nəslinin kəsilmə ehtimalı olan növ kimi yayıldığı sahələr xüsusi nəzarət altına alınmalı və qorunması üçün müvafiq tədbirlər görülməlidir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Astragalus declinatus Willd.
- Tragacantha declinata Kuntze
Heterotipik sinonimləri
- Astragalus badamliensis Khalilov
- Astragalus declinatus var. subglaber Freyn & Bornm.
- Astragalus samamensis Boiss. & Buhse
- Astragalus tragacanthoides Lam.
- Astragalus utriger f. ovatus DC.
- Myobroma albana Steven
- Myobroma lignosa Steven
- Tragacantha samamensis (Boiss. & Buhse) Kuntze