Astragalus cornutus
Astragalus cornutus (lat. Astragalus cornutus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü.
| Astragalus cornutus | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
_(Astragalus_cornutus).jpg.webp) | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
|
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Klad: Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Klad: Fabids Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Faboideae Triba: Galegeae Yarımtriba: Astragalinae Cins: Növ: Astragalus cornutus |
||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Böyük Qafqaz sıra dağlarının aşağı və orta dağ qurşaqlarında, Kiçik Qafqazda, Naxçıvanda kolluqlarda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 25–70 sm-ə çatan kolcuqdur. Zoğları ağ, sıx tüklüdür. Yarpaqları 5–6 (8) ədəd, cüt, ensiz-xətvari, ellipsvari, yaxud uzun, neştərvari olub, 2 sm uzunluğunda, 4 mm enində, ağ tüklüdür. Çiçək oxu yarpaqdan azca uzun, xırda, sıx, qara tüklüdür. Paxlası qısa, düz yönəlmiş, neştərvari, uzunsov, 2 sm uzunluqda və 4 mm enində, ağ tüklü, iki yuvalıdır. May-iyun aylarında çiçəkləyir, meyvəsi iyulda yetişir. Təbiətdə toxum vasitəsilə çoxalır.
Ekologiyası
Gilli, qumsal torpaqlarda, daşlı yamaclarda, quru sahələrdə bitir.
Azərbaycanda yayılması
Naxçıvan dağlarının yuxarı dağ qurşağında, Oxçaçay ərazisində, Quba-Şabran rayonunda dağlıq ərazilərdə təsvir edilmişdir. Arealı az olduğu üçün "Qırmızı kitab"a salınması tövsiyə edilir.
İstifadəsi
Yarpaqlarının tərkibində efir yağı vardır. Yaşıllaşdırmada tək əkinlərdə, çiçəkliklərdə istifadəsi məqsədyönlüdür.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Astragalus vimineus Pall.
- Tragacantha cornuta (Pall.) Kuntze
Heterotipik sinonimləri
- Astragalus cornutus var. angustifolius Krylov & Serg.
- Astragalus cornutus f. prodanii Guşul.
- Astragalus cretophilus Klokov
- Astragalus fruticosus Ledeb.
- Astragalus lussiae Rzazade
- Astragalus odessanus Besser