Arıkimilər

Arıkimilər
Arıkimilər
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Tipüstü: Tüləyənlər Ranqsız: Panarthropoda Ranqsız: Tactopoda Tip: Buğumayaqlılar Klad: Pancrustacea Yarımtip: Altıayaqlılar Sinif: Həşəratlar Ranqsız: Dicondylia Yarımsinif: Qanadlılar Budaq: Metapterygota İnfrasinif: Yeniqanadlılar Ranqsız: Eumetabola Ranqsız: Tam çevrilmə ilə inkişaf edən həşəratlar Dəstəüstü: Hymenopterida Dəstə: Pərdəqanadlılar Ranqsız: Unicalcarida Yarımdəstə: Saplaqqarıncıqlılar Fəsiləüstü: Arıkimilər
Beynəlxalq elmi adı
	Apoidea[1][2];
ITIS	154344
NCBI	34735
EOL	676
FW	70733

Arıkimilər (lat. Apoidea) — iynəlilər (lat. Aculeata) infradəstəsinin fəsiləüstü.

Arıkimilər biogeosenozlarda gedən mürəkkəb bioloji proseslərdə, xüsusilə bitkilərin çarpaz tozlanmasında mühüm rol oynayan çoxsaylı və geniş yayılmış yerüstü onurğasızlardandır. Örtülütoxumlu bitkilər və həşəratlar Yer kürəsi landşaftlarının rəngarəngliyini müəyyən edən nəhəng simbiotik komplekslər təşkil edirlər. Onlara entomofil bitkilər olan qurunun bütün sahələrində rast gəlmək olur. Arıkimilər bütün çiçəkli bitkilərin: meyvə-giləmeyvə, bostan-tərəvəz, bir sıra texniki, yağlı, dərman və bəzək bitkilərinin tozlanmasında birbaşa iştirak edirlər. Xüsusilə arıkimilər yem bitkiləri əkinlərinin tozlanmasında böyük rol oynayırlar. Onlar digər tərəfdən çoxlu yabanı, o cümlədən yem və dərman bitkilərinin əsas tozlayıcılarıdır. Bir çox kənd təsərrüfatı bitkilərinin arıkimilərlə tozlanması aqrotexnikanın əsas elementlərindəndir. Becərilən bitkilərin məhsuldarlığının artırılması üçün arıkimilərin növ tərkibinin və həyat formalarının öyrənilməsi tələb olunur. Tozlayıcıların həyat fəaliyyətini öyrənmədən entomofil bitkilərin məhsuldarlığının artırılması məsələsinin həlli müasir dövrdə mümkün deyildir[3]. Arıkimiər və sfekoid qazıcı arılar (Apoidea) fəsiləüstü özündə müvafiq olaraq 20000 arıkimi və 10000 sfekoid və ya qazıcı arı (Spheciformes) növünü birləşdirir. Onlara Antarktidadan başqa bütün qitələrdə rast gəlmək olar. Enerji mənbəyi kimi nektarla qidalanmaq, zülallar və digər bəsləyici maddələrlə təmin olunmaq üçün xüsusi uyğunlaşmalar qazanmışlar.

Təsnifatı

Ampulicidae
Andrenidae
Angarosphecidae
Apidae
Colletidae
Crabronidae
Halictidae
Heterogynaidae
Megachilidae
Melittidae
Paleomelittidae
Sphecidae
Stenotritidae

İstinadlar

Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2008.
ZQ Z., Aguiar A. P., Deans A. R., Engel M. S., Forshage M., Huber J. T., Jennings J. T., Johnson N. F., Lelej A. S., Longino J. T. et al. Order Hymenoptera (ing.). // Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness (Addenda 2013) / Z. Zhang 2013. Vol. 3703, Iss. 1. P. 51–62. doi:10.11646/ZOOTAXA.3703.1 PMID:26146682
Məhərrəmov M.M. Naxçıvan Muxtar Respublikasının (Hymenoptera, Apoidea) arıkimiləri: Biol. elm. nam. ... dis. avtoref., Bakı, 2009, 21 s

Xarici keçidlər

Həmçinin bax

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[_c5d50fcec5a5e611-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2008.

[_2e3656a5fbfc025e-2] ZQ Z., Aguiar A. P., Deans A. R., Engel M. S., Forshage M., Huber J. T., Jennings J. T., Johnson N. F., Lelej A. S., Longino J. T. et al. Order Hymenoptera (ing.). // Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness (Addenda 2013) / Z. Zhang 2013. Vol. 3703, Iss. 1. P. 51–62. doi:10.11646/ZOOTAXA.3703.1 PMID:26146682

[3] Məhərrəmov M.M. Naxçıvan Muxtar Respublikasının (Hymenoptera, Apoidea) arıkimiləri: Biol. elm. nam. ... dis. avtoref., Bakı, 2009, 21 s