Yanüzənlər

Yanüzənlər (lat. Amphipoda) — ali xərçənglər sinfindən onurğasız heyvan dəstəsi.

Yanüzənlər
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Filozoa
Aləm:
Heyvanlar
Yarımaləm:
Eumetazoylar
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
İkitərəflisimmetriyalılar
Klad:
Nephrozoa
Ranqsız:
İlkağızlılar
Tipüstü:
Tüləyənlər
Ranqsız:
Panarthropoda
Ranqsız:
Tactopoda
Tip:
Buğumayaqlılar
Klad:
Pancrustacea
Yarımtip:
Xərçəngkimilər
Sinifüstü:
Multicrustacea
Sinif:
Ali xərçənglər
Yarımsinif:
Eumalacostraca
Dəstəüstü:
Peracarida
Dəstə:
Yanüzənlər
Beynəlxalq elmi adı
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  93294
NCBI  6821
EOL  46521443
FW  22819

Bədəninin uzunluğu 0,5—25 sm-dir. Yan, bəzən isə bel-qarın istiqamətində sıxılmışdır. Yanı üstə üzür. Dəstənin adı bu xüsusiyyətinə görə seçilmişdir. Ayrıcinsiyyətlidir. 7000 növü məlumdur. Azərbaycanda 76, o çümlədən Xəzərin Azərbaycan sahilində 66 növü yayılmışdır. Balıqların, Suitilərin, quşların və s.-nin bir çoxu yanüzənlərlə qidalanır. Bəzi növləri limanların ağac dirəklərini, digəri isə balıq torlarını dağıtdığına görə zərərlidir.

Xəzər dənizində yaşayan 69 növü yerli faunadır, 4 növü (Pseudolibrotus caspius, P. Platyceras, Pontoporea affinis microphtalma, Gammaracanthus loricatus caspius) Arktika faunası qrupuna daxildir. Yanüzənlər balıqların (külmə, çapaq, çəki, xul) qidasında mühüm rol oynayırlar.

İstinadlar
  1. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
  2. Angyal D., Simões N., Mascaró M. Uptaded checklist, historical overview and illustrated guide to the stygobiont Malacostraca (Arthropoda: Crustacea) species of Yucatan (Mexico) (ing.). // Subterranean biology Pensoft Publishers, 2020. Vol. 36. P. 96. ISSN 1768-1448; 1314-2615 doi:10.3897/SUBTBIOL.36.53558

Həmçinin bax
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.