Ağsu döyüşü (717)

Ağsu döyüşü
Ağsu döyüşü
	Ərəblərin Mavəraünnəhrə yürüşü
	; VIII əsrdə Xorasan və Mavəraünnəhrin xəritəsi.
Tarix	717
Yeri	Ağsu və Üçturfan şəhərləri (indiki Sincan regionu, ÇXR)
Nəticəsi	Tan Çininin qələbəsi
Münaqişə tərəfləri
Əməvilər xilafəti; Türgiş xaqanlığı; Tibet imperiyası; ;	Tan Çini; Karluk protektoratlar; Qərbi türklər; ;
Komandan(lar)
Yəşkuri[1]; Suluk xan[2][3]; ;	Tan Tszyaxuey[4]; Aşina Sin[5]; ;
Tərəflərin qüvvəsi
Naməlum	Naməlum
İtkilər
Ağır	Yüngül

Ağsu döyüşü — 717-ci ildə,[6][7] Əməvilər xilafəti, onların müttəfiqləri olan Türgiş xaqanlığı[4] və Tibet imperiyası ilə Tan Çini arasında baş vermiş döyüş. Türgişlərin köməyi ilə irəliləyən ərəblər həmin il Sincan regionunda yerləşən Ağsu və Üçturfan şəhərlərini mühasirəyə alır. Regiondakı protektoratlarından kömək olan tan qoşunları ərəb qüvvələrinə hücum edir və onları regiondan qovur.

Yer

Döyüş Sincan regionunda, Çin–Qırğızıstan sərhədi yaxınlıqlarında baş vermişdir.[4]

Döyüş

717-ci ildə Əməvilər xilafəti öndərliyindəki ərəblər türgiş və tibetli müttəfiqləri ilə Ağsu regionundakı Çin tərəfindən qorunan iki şəhəri mühasirəyə alır. Çinin Mərkəzi Asiyadakı qüvvələrinə öndərlik edən Tan Tszyaxuey ərəblərə qarşı iki ordu göndərir ki, onlardan birinə özü, karluk atlılarından ibarət digərlərinə isə Aşina Sin rəhbərlik edirdi.[4] Döyüşdə ərəblər ağır şəkildə məğlub edilir və regiondan çəkilməli olur. Ərəblərin çoxu əsir götürülür, lakin xilafət onların azad buraxılması üçün xərac ödəyir.

Nəticə

Döyüşün nəticəsində ərəblər Mavəraünnəhrin şimalından dəf edilir. Türgişlər Tan sülaləsindən asılı vəziyyətdə qalır və axırda, Fərqanə vadisindəki ərəblərə hücum edir.[8]

İstinadlar

Christopher I. Beckwith. The Tibetan Empire in Central Asia: A History of the Struggle for Great Power Among Tibetans, Turks, Arabs, and Chinese During the Early Middle Ages. Princeton University Press. 28 March 1993. 88–89. ISBN 0-691-02469-3. 24 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2020.
René Grousset. The Empire of the Steppes: A History of Central Asia. Rutgers University Press. 1970. 114–. ISBN 978-0-8135-1304-1. aksu 717.
Jonathan Karam Skaff. Sui-Tang China and Its Turko-Mongol Neighbors: Culture, Power, and Connections, 580-800. Oxford University Press. 6 August 2012. 311–. ISBN 978-0-19-999627-8. 15 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2020.
- Bai, Shouyi et al. (2003). A History of Chinese Muslim (Vol.2). Beijing: Zhonghua Book Company. ISBN 7-101-02890-X., pp. 235-236
Section 221 (Section 27 of the Chapter Records of Tang) of Zizhi Tongjian
Insight Guides. Insight Guides Silk Road. APA. 1 April 2017. ISBN 978-1-78671-699-6. 24 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2020.
Marvin C. Whiting. Imperial Chinese Military History: 8000 BC-1912 AD. iUniverse. 2002. 277–. ISBN 978-0-595-22134-9. 2020-06-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-22.
Zongzheng, Xue (1992), p. 596-597,669

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[Beckwith1993-1] Christopher I. Beckwith. The Tibetan Empire in Central Asia: A History of the Struggle for Great Power Among Tibetans, Turks, Arabs, and Chinese During the Early Middle Ages. Princeton University Press. 28 March 1993. 88–89. ISBN 0-691-02469-3. 24 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2020.

[Grousset1970-2] René Grousset. The Empire of the Steppes: A History of Central Asia. Rutgers University Press. 1970. 114–. ISBN 978-0-8135-1304-1. aksu 717.

[Skaff2012-3] Jonathan Karam Skaff. Sui-Tang China and Its Turko-Mongol Neighbors: Culture, Power, and Connections, 580-800. Oxford University Press. 6 August 2012. 311–. ISBN 978-0-19-999627-8. 15 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2020.

[bai-4] Bai, Shouyi et al. (2003). A History of Chinese Muslim (Vol.2). Beijing: Zhonghua Book Company. ISBN 7-101-02890-X., pp. 235-236

[5] Bai, Shouyi et al. (2003). A History of Chinese Muslim (Vol.2). Beijing: Zhonghua Book Company. ISBN 7-101-02890-X., pp. 235-236

[5] Section 221 (Section 27 of the Chapter Records of Tang) of Zizhi Tongjian

[Guides2017-6] Insight Guides. Insight Guides Silk Road. APA. 1 April 2017. ISBN 978-1-78671-699-6. 24 June 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 August 2020.

[Whiting2002-7] Marvin C. Whiting. Imperial Chinese Military History: 8000 BC-1912 AD. iUniverse. 2002. 277–. ISBN 978-0-595-22134-9. 2020-06-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-22.

[8] Zongzheng, Xue (1992), p. 596-597,669