Ağ şam
Ağ şam (lat. Abies) — bitkilər aləminin çılpaqtoxumlular şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin i̇ynəyarpaqlılar dəstəsinin şamkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Ağ şam | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Klad: Gymnosperms Şöbə: Pinophyta Sinif: Yarımsinif: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Abietoideae Cins: Ağ şam |
||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Növləri
Ağ şamağacının Qafqazda bir növü bitir. Həmin növdə Qafqaz aşırımında bitir. Ağ şamağacı 600-700 il yaşayır. Hündürlüyü 55 metrə çatır. Bəzi növlərinin oduncağından musiqi alətləri, mebel hazırlanmasında, sellüloz istehsalında istifadə edilir. Qabığında çoxlu miqdarda qatran vardır. Ağ şamağacının yağı sintetik kamfora almaq üçün xammaldır. Qafqazın qara dəniz sahillərində yaşıllaşdırma məqsədilə əkilir.
Azərbaycanın dərman bitkiləri
- Avropa ağ şamı (Abies alba) Mill.
- Ağqabıq ağ şam (Abies nephrolepis) (Trautv.) Maxim.
- Sibir ağ şamı (Abies sibirica) Ledeb.
Digər növləri
- Abies alba
- Abies amabilis
- Abies balsamea
- Abies beshanzuensis
- Abies borisii-regis
- Abies bracteata
- Abies cephalonica
- Abies chengii
- Abies chensiensis
- Abies cilicica
- Abies concolor
- Abies delavayi
- Abies densa
- Abies durangensis
- Abies fabri
- Abies fanjingshanensis
- Abies fargesii
- Abies firma
- Abies flinckii
- Abies forrestii
- Abies fraseri
- Abies grandis
- Abies guatemalensis
- Abies hickelii
- Abies hidalgensis
- Abies holophylla
- Abies homolepis
- Abies kawakamii
- Abies koreana
- Abies lasiocarpa
- Abies magnifica
- Abies mariesii
- Abies milleri
- Abies nebrodensis
- Abies nephrolepis
- Abies nordmanniana
- Abies numidica
- Abies pindrow
- Abies pinsapo
- Abies procera
- Abies recurvata
- Abies religiosa
- Abies sachalinensis
- Abies sibirica
- Abies spectabilis
- Abies squamata
- Abies veitchii
- Abies vejarii
- Abies yuanbaoshanensis
- Abies ziyuanensis
Ağ şam ağacı yağı
Ağ şam ağacı yağı çox güclü antiseptik, iltihab və virus əleyhinə təsirə malikdir, immun sistemini möhkəmləndirir, dərinin və selikli qişalarının bərpasını sürətləndirir. Bu vasitə qədim zamanlardan bir çox xəstəliklər zamanı istifadə olunur.
- Ağ şam ağacı yağı böyümüş adenoidləri kiçiltmək qabiliyyətinə malikdir. Adenoidlərin böyüməsi uşaqlar arasında çox yayılmış problemdir. Ağ şam ağacı yağının istifadəsi bir çox uşaqlarda adenoidlərin kiçilməsinə kömək edib. Bunun üçün gündə 2-3 dəfə buruna 3-4 damcı yağ damızdırmaq lazımdır. Müalicə adətən uzunmüddətli olur, lakin çox yaxşı effekt verir. İstifadə etdikdən əvvəl mütləq LOR həkimi ilə məsləhətləşmək lazımdır.
- Bu vasitə həmçinin haymorit zamanı da çox yaxşı müalicəvi təsir edir. Haymorit zamanı ağ şam ağacı yağı damcı və inhalyasiya şəklində istifadə olunur. İnhalyasiya üçün enli qaba 1/2 l isti su tokülür və 10 damcı ağ şam ağacı yağı damızdırılır. Xəstə bu suyun buxarından nəfəs almalıdır.
- bronxit, öskürək, zökəm zamanı ağ şam ağacı yağı ilə inhalyasiyalar çox yaxşı kömək edir - nəfəs yollarına antiseptik təsir edir, mikrobları öldürür, bəlğəmin çıxmasını asanlaşdırır.
- Otit (orta qulaq iltihabı) zamanı qulağa ağ şam ağacı yağında isladılmış pambıq qoyulur və həmçinin qulağın arxasındakı dəriyə şam ağacı yağı çəkilir.
- Ağız boşluğunun selikli qişasında müxtəlif yaralar, stomatit və s. zamanı ağ şam ağacı yağını yeməkdən sonra bu yerlərə çəkin.
- Damaqların iltihabı zamanı gündə 2-3 dəfə ağ şam ağacı yağında pambıq isladılır və damaqlara qoyulur.
- Qripp və soyuqdəymənin ilk simptomlarında buruna 2-3 damcı ağ şam ağacı yağını damızdırın. Bu yerli immuniteti qaldırır.
- Dəridə sıyrıntılar, kiçik yaralar, sızanaqlar zamanı ağ şam ağacının yağından istifadə çox yaxşı effekt verir.
İstinadlar
- Maarten J.M. Christenhusz, Reveal J. L., Farjon A., Gardner M. F., Mill R. R., Chase M. W. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms (ing.). // Phytotaxa Magnolia Press, 2011. Vol. 19, Iss. 1. P. 55–70. ISSN 1179-3155; 1179-3163 doi:10.11646/PHYTOTAXA.19.1.3