Şıxzahırlı
Şıxzahırlı — Azərbaycan Respublikasının Qobustan rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 4 dekabr 2001-ci il tarixli, 228-IIQ saylı Qərarı ilə Qobustan rayonunun Şıxzahırlı kəndi Dərəkənd kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, bu kənd mərkəz olmaqla, Şıxzahırlı kənd inzibati ərazi dairəsi yaradılmışdır.[1]
Şıxzahırlı | |
---|---|
40°28′42″ şm. e. 49°01′25″ ş. u. | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
|
Toponimikası
Kəndin adını Şeyx Zahir şəxs adı ilə bağlılığı güman edilir. 1917-ci il kəndin adı Şıxcəyirli kimi qeydə alınmışdır. Şamaxı rayonunda Cəyirli kəndinin olması bu variantın doğruluğunu göstərir.[2]
Digər bir iddiaya görə kəndin adı Şeyx Zahir adlı şəxsin adı ilə bağlansa da buna heç bir sübut yoxdur. Kənd sakinləri söyləyirlər ki şəcərələrində və keçmişlərində belə adda şəxs olmamışdır. Kənd müxtəlif tayfaların birləşib elatlaşması nəticəsində bundan 150 il əvvəl yaranıb. Şıxzərli adında Şamaxıda bir küçə də olmuşdur. Həmçinin Qobustan rayonu Sündü kəndi yaxınlığında yerləşən Şıxzərli yurdu var. Arxivlərdə Şirvan xanlığı dağılanda Qəbristan mahalında Şıx zahirli çul və Şıx zahirli şəkər adlı obaların adları çəkilir.
Tarixi
Tarixi abidələri
Şıxzərli kurqanı kəndin yaxınlığında yerləşir. Tarixi ilk orta əsrlərə gedib çıxır. Kurqanın albanlara aid olduğu güman edilir.
Coğrafiyası və iqlimi
Kənd dağətəyi ərazidə yerləşir.
Şıxzərli palçıq vulkanı Bakıdan 120 km şimal-qərbdə, Şıxzahırlı kəndinin əsas girişində yerləşir. Ardıcıl olaraq 6—7 ildən bir aktivləşir və püskürmə baş verir.
Əhalisi
Kənd əhalisi vaxtilə köçəri və yarım köçəri həyat tərzi keçirib. İndi də bu ənənəni davam etdirənlər var. Etnik olaraq azərbaycanlılardır. Kəndin bir çox adlı sanlı aşıq, muğam üzrə ustad yetirmələri vardır.
2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kənddə 1658 nəfər əhali yaşayır.[3]
Tanınmış şəxsləri
- Musaxan Güləliyev
- Aşıq Abbas Musaxanoğlu
- Aşıq Mahmud Ələsgəroğlu
- Aşıq Əvəzxan Xankişiyev
- Altay Niftaliyev—Tarzən.
- Zabit Nəbizadə
- Abuzər Güləliyev
- Aşıq Əvəz Fərmanoğlu
- Aşıq Vüqar Mahmudoğlu
- Aşıq Rza Qobustanlı
- Aşıq İslam Rza oğlu
- Abgül Mirzəliyev
- Aşıq Ağaxan Talışxan oğlu
- Mirağa Niftəliyev
- Elbrus Niftəliyev
- Anar Niftəliyev
Din
Kənddə Şıxzahırlı kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.[4]
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikasının bəzi rayonlarının inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 4 dekabr 2001-ci il tarixli, 228-IIQ saylı Qərarı". 2018-12-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-09.
- Şıxzahırlı // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN 978-9952-34-156-0.
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
- MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2017-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər Arxivləşdirilib 2022-06-26 at the Wayback Machine. scwra.gov.az (az.)