Daşlı ada
Daşlı adası və ya İqnat daşı[1] — Xəzər dənizində, Bakı arxipelaqında Azərbaycana məxsus vulkanik mənşəli ada. İqnat latın sözü olub od deməkdir. Adsız adasından 13,9 km cənub-şərqdə yerləşir. Bəndovan burnundan 32,2 km məsafə ayırır. Canlı məşkunlaşması yoxdur.
Daşlı adası | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Əhalisi | 0 nəfər (2013-cü il) |
Yerləşməsi | |
39°42′57″ şm. e. 49°38′13″ ş. u. | |
Ölkə | Azərbaycan |
Arxipelaq | |
Akvatoriya | |
|
|
Toponim
Xəzər dənizində, Bakı arxipelaqında yerləşən ada. Səngi Muğan adasından cənub-şərqdədir. XVIII əsrin birinci yarısında I Pyotrun Xəzərsahili əyalətlərə hərbi səfəri zamanı rusların tərtib etdiyi xəritədə ada Kamen Svyatoqo İqnatiya (Müqəddəs İqnati dağı) adlandırılmışdı. Ada müqəddəs İqnati günündə tədqiq edildiyindən həmin adla adlandırılmışdır. Sonralar oronimin tərkibindəki "müqəddəs" sözü düşmüşdür. Daşlı adı adanın relyefi ilə əlaqədardır.[2]
Vulkan püskürmələri
4 iyul 2021-ci il, saat 21:51-də adada 8 dəqiqə davam edən güclü palçıq vulkanı püskürməsi qeydə alınmış, çıxan alov Azərbaycanın Xəzərsahili bölgələrindəki yaşayış məntəqələrində, eləcə də, 74 kilometr şimalda yerləşən Bakı şəhərində səmada qırmızı işıq şəklində müşahidə edilmişdir.[3] Alovlar 500 metr yüksəkliyə qədər qalxmışdır.[4] Adada bundan əvvəlki son vulkan püskürmələri 1920-ci və 1945-ci illərdə qeydə alınmışdır.[5]
İstinadlar
- "Daşlı adası" (az.). 2016-04-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 fevral 2016.
- Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. iki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007,
- Rasim Səttarzadə: Daşlı adası orada olan vulkanların püskürməsi nəticəsində yaranıb Arxivləşdirilib 2022-03-25 at the Wayback Machine — AzərTAc
- "Azerbaijan Mud Volcano Erupts in Fiery Display". Smithsonian Magazine (ingilis). 2021-07-07. 2022-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-11.
- "Qurban Yetirmişli: "Daşlı adada vulkanın dərinliyi 1,48 km, gücü 2,17 ml olub"". 2021-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-05.