İlham Məmmədzadə

İlham Ramiz oğlu Məmmədzadə 1975-ci ildə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin fəlsəfə fakültəsini bitirmişdir. 1980-ci ildə Moskva şəhərində fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, 1990-cı ildə isə fəlsəfə üzrə elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almaq üçün dissertasiya müdafiə etmişdir.

1975-ci ildən Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Fəlsəfə İnstitutunda kiçik elmi işçi kimi əmək fəaliyyətinə başlayan İ.R.Məmmədzadə şöbə müdiri və İnstitutun direktoru vəzifəsinədək yüksəlmişdir.

Ilham Məmmədzadə (2014)

F.e.d. İ.R.Məmmədzadənin elmi-tədqiqat sahəsi olduqca genişdir. O, etika, siyasi etika, bioetika, fəlsəfə tarixi, kulturologiya, politologiya kimi elmi istiqamətlər üzrə araşdırmalar aparmış və bu istiqamətdə də hal-hazırda işini uğurla davam etdirir.

İ.R.Məmmədzadə Azərbaycanda və xaricdə nəşr olunmuş 130-dan çox əsərin, o cümlədən 9 kitab və monoqrafiya, 100-dən çox məqalənin müəllifidir. Əsərlərində ("Etikaya giriş" (2004); "Əxlaqın şərhinin təcrübəsi" (2006), "Siyasət və əxlaq" (1988), "Xeyir və Şər" (1993), "Siyasi etika" (1997) və s.) o, aksiologiyanın və əxlaq fəlsəfəsinin gözəl nümunəsini yarada bilmiş və öz mahiyyətinə görə "əxlaq-etika" vahid sisteminin fəlsəfi cəhətdən ümumiləşdirilməsi konsepsiyasını vermişdir. Onun əxlaq və davranışların bölgüsü, müxtəlif əxlaq sistemləri haqqındakı ideyaları postsovet fəlsəfəsi və etikası tərəfindən yüksək qiymətləndirilərək qəbul edilmişdir.

İ.R.Məmmədzadə Azərbaycan fəlsəfəsində və etikasında ilk dəfə olaraq Azərbaycanda keçid dövrünün bir sıra mərhələlərinin konsepsiyalarını işləmiş və elmi ictimaiyyətə çatdırmışdır ("Vətəndaş cəmiyyəti və milli ideologiya: Azərbaycanda siyasi prosesin fəlsəfəsi" (1995), "О философии (Современные подходы: тенденции и перспективы) (2011), "Qloballaşma və müasirləşmə şəraitində fəlsəfənin aktuallığı haqqında" (2009). Onun vətəndaş cəmiyyəti, siyasi etika, siyasi rejimlər və keçid dövrü transformasiya yolları haqqında, xüsusilə, postsovet məkanında baş vermiş dəyişikliklərin fəlsəfəsi elmi ictimaiyyət tərəfindən konseptual keyfiyyət kimi qəbul edilmişdir. Əminliklə deyə bilərik ki, o, özünün elmi məktəbini yaratmış və siyasi etikanın tədqiqi ənənələrini formalaşdırmışdır.

İ.R.Məmmədzadə bir sıra beynəlxalq simpozium və konfranslarda Azərbaycan elmini, fəlsəfəsini uğurla təmsil etmişdir. O, Çexoslovakiya, Ukrayna, Rusiya, Fransa, Polşa, İtaliya, Macarıstan, Türkiyə, İsveçrə, Belarus və s. ölkələrdə keçirilən dünya Fəlsəfə konqreslərində etika, fəlsəfə, politologiya və mədəniyyət problemləri üzrə elmi məruzələrlə çıxış etmişdir və aparıcı Elmi Mərkəzlərində mühazirələr oxumuşdur. İ.R.Məmmədzadə hazırda postsovet fəlsəfi ictimaiyyəti tərəfindən tanınan peşəkar alimdir. O, bir çox kitabların, monoqrafiyaların, məqalələrin elmi redaktoru və rəyçisidir. Rusiya Federasiyası hökuməti yanında Maliyyə Universitetinin "Гуманитарные науки" beynəlxalq elmi jurnalın redaksiya heyətinin üzvüdür. İ.R.Məmmədzadənin bir müəllim kimi də xidmətləri böyükdür. O, uzun illərdir ki, Bakıdakı Qərb Universitetinin professorudur. Burada o, yetişməkdə olan gənc nəslə öz bilik və bacarığını verməkdən usanmır. Onlarla gənc alim fəlsəfə doktoru və elmlər doktoru dissertasiyalarını məhz onun rəhbərliyi altında müdafiə etmişdir.

İ.R.Məmmədzadənin yaradıcılığı haqqında yazılar Moskvada nəşr olunan Ensiklopedik məlumat kitabına daxil edilmişdir. Həmin məlumat "XIX-XX əsrlərin Rusiya filosofları" (M., 2002) kitabında öz əksini tapmışdır. Onun Nikkolo Makiavelli haqqında məqalələrinin annotasiyaları Maksim Makiavelliyə həsr olunan Rusiya-İtaliya biblioqrafiyasına daxil edilmişdir. Bu Biblioqrafiya 2002-ci ildə Pyotr Barenboumun redaktorluğu ilə nəşr edilmişdir.

İ.R.Məmmədzadə elm təşkilatçısı kimi də ciddi fəaliyyət göstərir. Onun İnstituta rəhbərlik etdiyi dövrdə bir çox xarici ölkələrin aparıcı Elmi Mərkəzləri ilə elmi əməkdaşlıq haqqında müqavilələr, razılaşmalar anlaşma memorandumları imzalanmışdır. Məhz onun sayəsində 2010-cu ildən Fəlsəfə İnstitutu Avropa və Asiya ölkələrinin Fəlsəfə İnstitutlarının Beynəlxalq Assosiasiyasına üzv qəbul edilmişdir. İ.R.Məmmədzadə peşəkar alim, təşkilatçı-rəhbər olmaqla yanaşı, eyni zamanda, ictimai xadim kimi də özünü göstərə bilmişdir. Ölkəmizdə son illər keçirilən Beynəlxalq Humanitar Forumlar çərçivəsində bir sıra tədbirlərin keçirilməsi məhz İ.R.Məmmədzadəyə həvalə olunmuşdur. İ.R.Məmmədzadə Bakı və Moskvada 2010, 2012, 2013-cü illərdə mütəmadi olaraq keçirilən "Əliyev qiraətlərinin" təşkili, keçirilməsi və çapa hazırlanması işində yüksək fəallıq nümayiş etdirmişdir.

İ.R.Məmmədzadə Respublikada elmin inkişafı və təşkili sahəsində səmərəli fəaliyyətinə görə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, eləcə də AMEA tərəfindən dəfələrlə "Fəxri Fərmanla" təltif edilib.

1. "Siyasət və əxlaq", Bakı, 1988.
2. "Xeyir və şər arasında", Bakı, 1993.
3. Vətəndaş cəmiyyəti və milli ideologiya, Azərbaycanda siyasi proseslərin fəlsəfəsi, Bakı, 1995.
4. "Siyasi etika", Bakı, 1997.
5. "Etik analiz baxımından Azərbaycanda etnik konfliktlər.[2]
6. FƏLSƏFƏNİN AKTUALLIĞI BARƏDƏ Arxivləşdirilib 2013-09-07 at the Wayback Machine
7. İ.Məmmədzadə. "Heydər Əliyevin ideya irsi və maarifçi vətənpərvərlik".
8. İ.Məmmədzadə. "İqtisadiyyat fəlsəfəsinə dair bəzi qeydlər".
9. И. МАМЕДЗАДЕ,Самира Дадашова. "О философии искусственного интеллекта и научной революции"// Вопросы философии, №4, Москва , ИФ РАН, AAK (Rus), RSCI, Web of Science,Scopus, ERIH PLUS,CrossRef, 2023, стр. 206-215".
10. I. Mammadzadeh. "Nizami's legacy and our consciousness".
11. И. МАМЕДЗАДЕ. "Феномен лидерства и некоторые проблемы идеологии в современную эпоху".
12. И. МАМЕДЗАДЕ. "Некоторые теоретические проблемы исследования нравственности и права".
13. I. Mammadzadeh. "ARTIFICIAL INTELLIGENCE AND UPDATE OF SOME PHILOSOPHICAL PROBLEMS".
14. İ.Məmmədzadə. "Müasir fəlsəfənin bəzi ümumi tendensiyalarının dərkinə dair".
15. İ.Məmmədzadə. "Elm fəlsəfəsi və süni intellektin bəzi problemləri haqqında".
16. И. Мамедзаде. "О некоторых проблемах философии науки и искусственного интеллекта".
17. Ilham Mamedzade, Tair Makhamatov, Dildor Pulatova and Timour Makhamatov. "RESEARCH ARTICLE FACTORS BEHIND THE GENESIS AND "RELEASE" OF THE INDIVIDUAL'S EXISTENTIAL TENSION".
18. İ.Məmmədzadə. "Heydər Əliyev müasir Azərbaycanı güclü dövlətə çevirən ideyaların və milli dirçəliş fəlsəfəsinin banisidir"// Müasir siyasətin və etikanın aktual problemləri (elmi-nəzəri məqalələr toplusu), Bakı, 2019, səh.15-25". (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
19. И. МАМЕДЗАДЕ. "Модерн и Азербаджанское просвещение в контексте проблемы человека"// Диалог культур и вызовы современной эпохи, Москва, Канон-плюс, 2019, c. 23-31". (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
20. İ.Məmmədzadə. "От кризиса к грядущему миропорядку"// Философия политики и права, Выпуск: 10, (2019). Москва". (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url)
21. I. Mammadzadeh. "Philosophy of sustainable development in the context of the pandemic"// Azerbaijan National Academy of Sciences, Baku, 2021".
22. И. МАМЕДЗАДЕ. "К вопросу философии устойчивого развития"// жур. История науки и науковедение с.21-27, № 1, 2021". (#cite_web_url)
23. İ.Məmmədzadə, Z.Məmmədzadə. "Tarixi yaddaşın tədqiqinin bəzi fəlsəfi problemləri"// AMEA Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutu, Bakı, 2022".
24. Tair Makhamatov, Dildor Pulatova, Timour Makhamatov. "Research article factors behind the genesis and "release" of the individual's existential tension"// Asian Journal of Science and Technology , 2023". (#cite_web_url)
25. İ.Məmmədzadə. "Философия о современности, истории и культуре"// "Elm və təhsil", Bakı, 2020, 224 səh". (#cite_web_url)

Vikianbarda İlham Məmmədzadə ilə əlaqəli mediafayllar var.

• Xatirə Quliyeva YORULMAZ TƏDQİQATÇI VƏ ƏSL ZİYALI İLHAM MƏMMƏDZADƏ