Villanueva de Alcorón
Alministración
País	España
Autonomía	Castiella-La Mancha
Provincia	provincia de Guadalaxara
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Nome oficial	Villanueva de Alcorón (es)[1]
Códigu postal	19...
Xeografía
Coordenaes	40°40′48″N 2°15′07″W / 40.68°N 2.2519444444444°O / 40.68; -2.2519444444444
Villanueva de Alcorón Villanueva de Alcorón (España)
Superficie	99 km²
Altitú	1300 m
Llenda con	Arbeteta, Armallones, Zaorejas, Peñalén, Valsalobre, Carrascosa, El Pozuelo y El Recuenco
Demografía
Población	140 hab. (2023) - 82 homes (2019) - 67 muyeres (2019)
Porcentaxe	0% de provincia de Guadalaxara 0.01% de Castiella-La Mancha 0% de España
Densidá	1,41 hab/km²
aytovillanuevadealcoron.blogspot.com

Villanueva de Alcorón ye un conceyu español de la provincia de Guadalaxara, na comunidá autónoma de Castiella-La Mancha.

Etimoloxía

Sobre l'orixe del nome esisten distintes teoríes no que se refier a Alcorón ente que sobre Villanueva nun esiste dulda en que se debió a un treslláu de la villa dende una área de vega al cuetu dende onde agora s'estiende y que remata nel so puntu más altu na Plaza Mayor.

En cuanto al apellíu del pueblu esisten dos teoríes principales:

Alcorón como deriváu del árabe al-krn o los cuernos por cuenta de la supuesta actividá ganadera que se debió dar en tiempos, anque otros atribuyir al so abondosu caza mayor la cual sigue siendo bien rica na actualidá.

La otra teoría basar en documentos históricos como mapes antiguos en qu'al pie de la villa de "Zahorejas" (forma antigua d'escribir Zaorejas) apaez el conceyu d'El Corán.

Probablemente vien de alcor, llugar eleváu, barbacana.

Tamién puede venir del antiguu pobláu romanu carae, qu'asitien los historiadores pola contorna.

Descripción y redolada

Villanueva de Alcoron ye'l pueblu más grande de la contorna anque nun exerz como cabecera d'ella, ye'l pueblu con mayor superficie agrícola de la contorna les cualos lleguen hasta la provincia de Cuenca escontra'l sur, llendando colos términos vecinos d'El Pozuelo, Carrascosa y Valsalobre. Escontra l'este atiesta col términu de Zaorejas (y col so pedanía Huertapelayo) nun área de pinar conocida como'l Palancar na cual estrayer lloses pa la construcción y la paraxa del Escambronal y la Carrera del Caballu xunto a la carretera de Peñalén, esta zona ta chiscada de torques, ente elles ta la Torca de Alcorón, unu de los principales curiosos turísticos de la zona. Escontra en norte y l'oeste llenda colos términos d'Armallones, Valtablado del Ríu, Arbeteta y El Recuenco toa esta zona poblada tamién de frondosos montes anque con ciertu aprovechamientu ganaderu en delles zones.

Xunto al pueblu tán les instalaciones industriales de la empresa CAOSIL que trata'l mineral de caolín que s'estrayi nes mines de los pueblos d'alredor. Buelga d'esta industria son los sables de caolín qu'arrodien al pueblu, nes cualos créanse estanques de "borra", y tamién el Pozu del Sotu una llaguna de gran fondura surdida por fuercia al estrayer mineral nun área bien próxima a una acuíferu qu'anubrió la mina, anguaño d'ende estrayer l'agua necesario pa usu industrial.

Tamién ye importante l'actividá forestal de la zona tantu la silvicultura como la proteición de los mesmos montes qu'apurre ingresos a dalgunos de los sos habitantes. Tamién s'estrayen nel conceyu lloses y piedra que depués ye utilizada p'afatar fachaes y xardinos de los xalés de la capital Guadalajareña y la so contorna.

Xeografía

Xeográficamente tamos pel centru de la Península Ibérica, na cuenca del Alto Tajo y aprucíos a la del Guadiela. A una altitú media de 1.250 m. sobre'l nivel del mar (la plaza ta a 1.271 m). El puntu más altu del términu ta pola "Hoya Cifrian" con 1.381 m. y la más baxa a entrambos llaos de la Solana de los Llirios na mojonera con Arbeteta con 1.120 m.

Xeolóxicamente atopamos en daqué que podríamos denominar una muela, envaloro que la de mayor dimensión de tola contorna, ente'l Tajo y el Guadiela. Les mueles son les altiplanicies que queden ente los valles fondos que conformen los ríos d'esta zona. Tamos nun terrén cársticu qu'ocupa una bona parte de les provincies de Guadalaxara, Cuenca y Teruel.

Paraxes carauterístiques de la zona son la Torca de Alcorón, La Veguilla, La Carrera del Caballu, El Palancar, El Fuexu, Las Hoyas, El Tragoncillo, El Entandao, La Casa l'Altu, La Devesa, Los Arcabuces, La Forca, Les Arenas, Navajo de Carrascosa. Fuentes y pozos importantes chisquen tamién el términu: Fonte Nueva, Fonte Vieya, La Canaleja, Fonte d'el Pumar, Les Cares, La Membrillera, Pozos de la Guijuela, Les Cañaillas, Pozu Tíu Agustín, Pozo Moto, Pozu Venáu, Pozu'l Sotu, Pozu del Pinu Carru.

Clima

Villanueva de Alcorón tien un clima Csb^[2] (templáu con branu secu y templáu) según la clasificación climática de Köppen.

Parámetros climáticos permediu de Villanueva de Alcorón nel periodu 1961-1979
Mes	Xin	Feb	Mar	Abr	May	Xun	Xnt	Ago	Set	Och	Pay	Avi	añal
Temperatura media (°C)	1.30	2.20	3.90	7.10	11.40	15.30	20.00	19.80	16.00	10.00	4.30	1.40	10.30
Fonte: Ministeriu d'Agricultura, Alimentación y Mediu Ambiente. Datos de precipitación pal periodu 1961-1978 y de temperatura pal periodu 1961-1979 en Alcantud[3] 3 d'ochobre de 2012

Xuegos Populares

• El cuernu *

Tiro del barron- Xuegu popular que se pasa nuna barra de metal bastante pesada acabada en punta nun estremu y en filu pola otra. Consiste en llanzar más lloñe que los tos rivales siendo un xuegu individual. Por que el llanzamientu sía consideráu valíu nun puede dar la barra vueltes nel aire calteniendo por tanto la posición vertical y faciendo marca nel suelu col estremu acabáu en punta, pos la posición pal llanzamientu ye tamién cola barra vertical col estremu de filo ala parte de riba y l'apuntiáu embaxo, moviendo'l brazu y el cuerpu describiendo arcos pa llanzalo afechiscamente. Asítiase un finxu nel suelu col llanzamientu más avanzáu.

• Chueca (xuegu)^[4]- Xuegu popular que se basa nuna chueca (palu curtiu afiláu poles dos puntes) y una estornija (palu llargu que s'utiliza pa cutir la chueca), tamién s'usen teles o mandiles pa tratar d'atrapar la chueca al vuelu. El xuegu consiste en dos equipos participantes unu tratando de llanzar la chueca lo más lloñe posible de la base y l'otru tratando d'evitalo esaniciando a cada unu de los llanzadores pa pasar asina a la posición de llanzadores y poder empezar a anotar puntos. Los puntos son calculaos a güeyu según l'alloñanza a la qu'esta la chueca de la base. Pa efectuar el llanzamientu la chueca atópase primeramente nel suelu teniendo que realizar dos golpes el primeru p'alzala dende'l suelu y el segundu pa empalmarla al vuelu y asina llanzala lo más lloñe posible. En casu de que'l llanzamientu sía interceptáu por una de les teles del equipu contrariu'l llanzador queda esaniciáu, tamién son faltes el "rastón" (cutir el suelu cola estornija), la vainica (dar al aire cola estornija ensin cutir la chueca), que cuta'l to cuerpu o'l del rival.. esistiendo abondosa terminoloxía pa esti xuegu, que según la nuesa información solo xuégase amás d'en Villanueva de Alcorón na llocalidá d'Armallones.
• Carrera de la paletiya- Carrera eliminatoria en qu'una pareya trata de tocar el primeru la paletiya sostenida a la fin del percorríu por quien determina quien llegó primero de los dos y por tanto'l que pasara a la siguiente ronda, el que vence na final lleva la paletiya.

Referencies