 Villalba de Duero | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  España | ||
| Autonomía |  Castiella y Lleón | ||
| Provincia |  provincia de Burgos | ||
| Tipu d'entidá | conceyu d'España | ||
Alcalde de Villalba de Duero (es)  | Jesús Sanz de Pablo | ||
| Nome oficial | Villalba de Duero (es)[1] | ||
| Códigu postal |
09443 | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 41°40′56″N 3°44′42″W / 41.682222222222°N 3.745°O | ||
  Villalba de Duero Villalba de Duero (España) | |||
| Superficie | 13.75 km² | ||
| Altitú | 815 m | ||
| Llenda con | Aranda de Duero, Castrillo de la Vega, Haza y Gumiel de Mercado | ||
| Demografía | |||
| Población |
698 hab. (2023) - 362 homes (2019) - 337 muyeres (2019) | ||
| Porcentaxe |
0.2% de provincia de Burgos 0.03% de Castiella y Lleón 0% de España | ||
| Densidá | 50,76 hab/km² | ||
| Más información | |||
| Estaya horaria | UTC+01:00 | ||
 | |||
Villalba de Duero ye una llocalidá y un conceyu[2] d'España asitiaos na provincia de Burgos, comunidá autónoma de Castiella y Llión (España), contorna de La Ribera, partíu xudicial d'Aranda, conceyu del mesmu nome. En 2017 el conceyu cuntaba con una población de 676 habitantes.
Símbolos
L'escudu heráldicu y la bandera que representen al conceyu fueron aprobaos oficialmente'l 8 de xunetu de 1999. L'escudu se blasona de la siguiente manera:
«Escudu partíu y mediu cortáu. Primero, en campu d'azur, castiellu d'oru, donjonado de trés donjones, mazonado de sable; a cada lladral, lleón d'oru, empináu, llinguáu y sofitáu nel castiellu; al xefe, estrella d'oru d'ocho puntes. Segundu, n'oru, recímanu de sable y espigues de sinople. Terceru, en gules, figura en plata del santuariu de la Virxe del Prau. Entado en plata con dos ondes d'azur. Al timbre corona real.»
Xeografía
Allugamientu
- Conceyu
El conceyu ta asitiáu na marxe derecha del ríu Duero, cola fisonomía carauterística de la Ribera: monte de ribera paralelu al ríu, zona llana de vega dedicada a cultivos de regadío y cebera, ente que nes nidies fasteres alternen la cebera y el viñéu arrodiaos por importantes mases montiegues de pinu y encina. El términu municipal llinda al norte y al este col d'Aranda de Duero, al sur col de Castrillo de la Vega y al oeste col de Gumiel de Mercado y cola La Recorva, pertenencia de l'antigua Comunidá de Villa y Tierra de Aza.
- Llocalidá
La llocalidá ta asitiada nel valle del ríu Duero, 4,5 km al este, agües embaxo d'Aranda de Duero y nuna pandiella asitiada na so marxe derecha. Regáu pela canal d'Aranda, que partiendo de Guma percuerre'l so marxe travesando los ríos Arandilla y Bañuelos. Al norte se encuenta la llocalidá de La Aguilera y al oeste'l Real Sitiu de La Ventosilla. Altitú de 815 msnm.
- Altitú: 815 msnm
- Llatitú: 41º 40' 59" N
- Llargor: 3º 43' 59" O [[Ficheru:Villalba
panoramica 1.jpg|thumb|center|750px|Villalba de Duero - Panorámica.]]
Historia
Llogra'l rangu de villa'l 12 de xineru de 1639, lo que supunxo la so independencia d'Aranda, nel reináu de Felipe IV. El testu de la exención empieza asina:
"«Eximo a Vos, llugar de Villalba del derechu que nél tienen los Alcaldes de Aranda; y facer villa de por sí y sobre sí, con xurisdicción civil y criminal, alta, baxa, meromixta imperiu, nel dichu llugar y el so términu, con derechu de vida o muerte, y de poner forca, picota (rollu), azote, garduña, grillos que s'acostumen nes villes ..»."[4]
Villa que formaba parte, del partíu d'Aranda de Duero, unu de de los catorce que formaben la Intendencia de Burgos mientres el periodu entendíu ente 1785 y 1833, tal como se recueye nel Censu de Floridablanca de 1787. Tenía xurisdicción de señoríu exercida pol conde de Castrillo que nomaba'l so alcalde ordinariu.
Anguaño dase'l discutiniu de que l'alcalde del pueblu ta inhabilitáu por orde xudicial pa exercer cargos públicos. Pero'l susodichu alcalde, del Partíu Popular, fixo casu omiso a la sentencia y allegó a les eleiciones, volviéndoles a ganar y revalidando el so cargu'l cuál nun tendría d'exercer. Esti fechu fixo ecu en numberosos medios tanto locales como nacionales.
Economía
Dedicáu na so mayoría a la vide dada la so estratéxica posición na Ribera del Duero. Acoyíu a dos Denominaciones d'Orixe: Lechazo de Castiella y Llión y Vinu de la Ribera del Duero.
Distribución d'empreses y ocupaos, por sectores d'actividá, añu 2005:
| Actividá | Empreses | (%) | Emplegaos | (%) | Autónomos | (%) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Agricultura | 3 | 16,7 | 22 | 21,0 | 4 | 7,69 |
| Industria | 4 | 22,2 | 17 | 16,2 | 6 | 11,54 |
| Construcción | 7 | 38,9 | 25 | 23,8 | 12 | 23,07 |
| Servicios | 4 | 22,2 | 41 | 39,0 | 30 | 57,69 |
| Totales | 18 | 105 | 52 | |||
La base económica ye l'agricultura y ganadería. La mayoría son llabradores, sicasí, pocos tienen como única dedicación el trabayu agrícola y ganaderu. Unos dolce families tienen les sos propies industries nel pueblu y una gran parte de la población de los homes trabayen n'industries de Aranda, como Michelín, Pascual, Glaxo y n'otres medianes o pequeñes empreses.
Col intre del tiempu Villalba de Duero, ta convirtiéndose n'unu de los pueblos cuartu del cinturón de Aranda.
Monte «El Carrascal»
D'Utilidá Pública, nᵘ 586 del Catálogu, de propiedá municipal.
- Especies: Pinus pinaster.
- Estensión superficial de 237,1200 ha. Colos siguientes llenderos:
- Norte : monte particular «Enriba y Embaxo» de vecinos de La Aguilera nel so términu municipal.
- Este: tierres labrantías y viñeos de particulares.
- Sur: río Duero.
- Oeste: finca «La Recorva» en términu de Haza y finca «La Ventosilla» en términu de Gumiel de Mercado.
Demografía
Cunta con una población de 689 hab. (INE 2011).
| 1842 | 1857 | 1860 | 1877 | 1887 | 1897 | 1900 | 1910 | 1920 | 1930 | 1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2001 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 386 | 673 | 654 | 560 | 634 | 628 | 554 | 487 | 472 | 544 | 599 | 562 | 645 | 606 | 497 | 409 | 620 |
En 1887 había 187 llares, cifra que se supera en 2001, algamando los 205. Resulta interesada la diferencia ente la población de fechu del derechu: en 1970 606 y 614; en 1980 497 y 524; en 1991 409 y 551.
Comunicaciones
- Carretera: autonómica CL-619 d'Aranda de Duero a Palencia que coneuta cola Autovía del Norte
de Madrid a Irún.
Instalaciones Educatives, Deportives y Culturales
Política
A les eleiciones de mayu de 2007 allegaron cuatro candidatures, colos siguientes resultaos:
| Partíu | Candidatu | Votos | Conceyales |
|---|---|---|---|
| Partíu Popular | Jesús Sanz de Pablo | 191 | 3 |
| Agrupación Independiente Villalba de Duero | Luisa de Domingo Hortigüela | 97 | 2 |
| Tierra Comuñera | Roberto Cuadillero del Cura | 88 | 1 |
| Solución Independiente | Luis Alberto Raseru | 48 | 1 |
Sector enerxéticu
Central hidroeléctrica de La Recorba, presa nel ríu Duero onde recibe la acequia conocida como El Alcantarillón proveniente del ríu Gromejón dando serviciu al Real Sitiu de La Ventosilla. La central hidroeléctrica tien una capacidá máxima de turbinación de 12 m³/s y una potencia máxima instalada de 540 kW~0,4 MW.
Últimamente embaraxóse la posibilidá d'instalar una central térmica que produció disconformidá ente los vecinos del pueblu, polo que práuticamente se refugó esta posibilidá.
Y a lo último, próximu al términu municipal pasa'l gasoductu Haro–Burgos–Madrid.
Esplotación de grebos xilizos
Denominada Les Llamargues asitiaes a unos 500 m del nucleu urbanu de Villalba de Duero y a 300 m de la carretera C-619, y a escasos 50 m, na zona más próxima, al ríu Duero, que ye Llugar d'Interés Comuñal (LIC) denomináu «Riberes de Río Duero». La superficie total d'esplotación ye de 84,9475 ha, ente que l'accesu a les finques va realizase al traviés d'un camín que parte de la carretera C-619, práuticamente nel nucleu urbanu. L'arranque de los materiales va llevar a cabu por aciu máquina retroexcavadora nun solu bancu d'altor mediu de 3 m, con una previsión d'algamar la estracción de 90.000 m³ al añu.
Urbanismu
Normes Subsidiarias de Planiamientu Urbanísticu, aprobaes por alcuerdu de 18 de xunetu de 1997, de la Comisión Provincial d'Urbanismu de Burgos,[8] Clasifiquen el términu municipal en tres categoríes:
- Suelu urbanu, con 2 ordenances: cascu consolidáu y ampliación del cascu.
- Aptu pa urbanizar
- Non urbanizable, coles categoríes d'especial proteición, común tipu A, B y en clave de bodegues.
Variante C-619
L'aprobación definitiva producir a los efeutos de non entorpecer l'actividá urbanística nel conceyu pero nun entiende la totalidá de la propuesta pal términu municipal, por cuanto tien d'escluyise del so ámbitu d'aplicación los terrenes que'l documentu de NN.SS. preve como suelu aptu pa urbanizar C, sitos al noroeste del nucleu. Tou ello en consecuencia del Proyeutu esistente de la variante de Villalba de Duero, Carretera C-619 d'Aranda de Duero a Palencia, qu'escurre pol citáu suelu. Nesti sector C de suelu aptu pa urbanizar, l'aprobación queda en suspensu hasta tantu llevar a cabu l'aprobación definitiva de la variante y preséntese un Anexu o documentu refundíu pol Conceyu ante esta Comisión Provincial d'Urbanismu.
Estudiu Informativu
Seleccionanda la «Alternativa nᵘ 1-Solución Norte»,[9] felicidá alternativa escurre por un corredor al norte de la población de Villalba de Duero, presenta un llargor averáu de 3.200 m, la seición tipu ta formada por una calzada de 7,00 m. y dos arcenes pavimentados de 1 m d'anchor cada unu. Les entraes y salíes dende la variante escontra Villalba de Duero realícense al traviés de dos interseiciones a nivel. Contémplense cuatro estructures, trés pa dar continuidá a los caminos esistentes y una pa dar pasu a les agües del Arroyo Madre.
Edificios d'interés
- Ilesia parroquial, so la advocación de San Miguel Arcánxel d'estilu renacentista y concluyida nel s. XVIII. Aportar a ella por una escalinata de piedra. La portada plateresca, apaez so un gran arcu de mediu puntu; presidir, una tosca imaxe de San Miguel. Tien nel so interior trés altares barrocos.
- Ermita de la Virxe del Prau, al norte del conceyu, onde tuvo'l nucleu medieval primitivu.
- Ermita de San Pedro, al este, nun altu presidiendo'l restu del nucleu urbanu.
Referencies
- ↑ Afirmao en: Llista de Conceyos y los sos Códigos por Provincies a 1 de xineru de 2019. Data d'espublización: 8 febreru 2019. Editorial: Institutu Nacional d'Estadística.
- ↑ códigu INE-438
- ↑ Xunta de Castiella y Llión (ed.): «RESOLUCIÓN de 8 de xunetu de 1999, de la Diputación de Burgos, pola que se fai pública l'aprobación d'Escudu Heráldicu de Villalba de Duero.». Boletín Oficial de Castiella y Lleón nᵘ 151 (6 d'agostu de 1999).
- ↑ Privilexu confirmáu en favor del Conde de Castrillo, García d'Avellaneda y Haro, el 30 de Setiembre de 1643.
- ↑ {{Piscina Climatizada http://www.grupogerardodelacalle.com/]]}}
- ↑ «grupu-gerardo-de-la cai-abre-al-publico-la so piscina climatizada/ El Grupu Gerardo de la Cai abre al públicu la so piscina climatizada». Consultáu'l 2010.
- ↑ «cai-abre-la so piscina climatizada-al-publico.html Gerardo de la Cai abre la so piscina climatizada al públicu». Consultáu'l 2010.
- ↑ BOCyL: 155 / 1997 de 14-08-1997..
- ↑ BOCyL: 237 / 1997 de 10-12-1997
Enllaces esternos
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Villalba de Duero 
.
| Control d'autoridaes |
|---|
Datos: Q1630696- Multimedia: Villalba de Duero