Viborg
Alministración
PaísBandera de Dinamarca Reinu de Dinamarca
Estáu federáuBandera de Dinamarca Dinamarca
Rexón alministrativa Midtjylland
Conceyu Viborg
Tipu d'entidá ciudá
Cabezaleru/a del gobiernu Ulrik Wilbek
Códigu postal 8800
Xeografía
Coordenaes 56°27′N 9°24′E / 56.45°N 9.4°E / 56.45; 9.4
Viborg alcuéntrase en Dinamarca
Viborg
Viborg
Viborg (Dinamarca)
Altitú 51 m
Demografía
Población 40 371 hab. (1r xineru 2017)
Porcentaxe 100% de Viborg
3.0425033964508E+40% de Midtjylland
6.9277785363797E+39% de Dinamarca
6.8068557717201E+39% de Reinu de Dinamarca
Más información
Estaya horaria UTC+01:00 (horariu estándar)
UTC+02:00 (horariu de branu)
Llocalidaes hermaniaes Lüneburg, Kecskemét, Bayeux, Lunds y Dalvík
viborg.dk
Cambiar los datos en Wikidata

Viborg ye una ciudá danesa que ye capital del conceyu del mesmu nome, en Xutlandia Central. La so población en 2012 ye de 37.635 habitantes.

Viborg ye, dende 2007, la capital de la rexón de Xutlandia Central. La ciudá alluga unu de los dos tribunales d'apelación del país, unu de los cuatro archivos nacionales y ye sede d'una de les 11 diócesis de la Ilesia de Dinamarca.

Una de les ciudaes más antigües de Dinamarca, posiblemente tuvo importancia relixosa dende tiempos prehistóricos. Na Edá Media foi un centru de poder de la Ilesia católica, al ser sede d'un obispu y de delles órdenes monástiques, pero foi tamién el sitiu de xunta d'una asamblea que tomaba parte na proclamación de los reis daneses. Foi darréu unu de los primeros centros d'espardimientu del luteranismu en Dinamarca. Anguaño Viborg ye una ciudá alministrativa, industrial y comercial.

Etimoloxía

Viborg toma'l so nome de la combinación de dos pallabres de nórdicu antiguu: VE, esto ye, un llugar santu, y Borg, que significa fortaleza.

Historia

Hai evidencia arqueolóxica de que la primer urbanización de Viborg empezó a finales del sieglu IX o principios del sieglu X. Suxúrese qu'una o delles granxes de la yera viquinga fraccionar en delles parceles a lo llargo d'una cai. Viborg ye tamién mentada nuna fonte lliteraria, la Saga de Gísla Súrssonar. Ende méntase que Gísla y los sos compañeros, procedentes d'Islandia, viaxaron al sur hasta Dinamarca, y llegaron a la ciudá comercial de Viborg, onde pasaron l'iviernu en casa d'un home llamáu Sigurhaddur. La fecha d'esti acontecimientu ta rexistrada como 961, pero como la saga foi escrita dellos sieglos dempués, el testu nun ye un testimoniu seguru sobre la edá de Viborg.

Viborg foi la sede de l'asamblea (ting) del norte de Xutlandia dende tiempos del rei Canutu'l Grande, nel sieglu XI. Una de les funciones d'esta asamblea, yá mentada pol monxu anglosaxón Ælnoth hacia 1120, yera la reconocencia d'un nuevu rei,[1] anque tamién sirvía de tribunal de xusticia. En 1027, Hardeknut foi'l primeru en ser proclamáu rei, y en 1657 l'asamblea xugó'l so últimu papel na socesión monárquica al reconocer a Cristián V como príncipe herederu. L'asamblea perdió gradualmente la so influencia col establecimientu del absolutismu y la monarquía hereditaria, convirtiéndose nun meru tribunal secundariu, y foi abolida oficialmente en 1806.

Cerca del añu 1060 Xutlandia foi estremada en diócesis, y Viborg foi escoyida como una de les sedes episcopales, y polo tanto d'una escuela catedralicia, inaugurada por eses mesmes feches. A entamos del sieglu XII empezó la construcción de la catedral. Con rellación a los conflictos ente los reis Svend, Canutu y Valdemar, a mediaos del sieglu XII la ciudá foi fortificada con muralles y fosos, y l'entrada namái yera posible al traviés de les sos 5 puertes. A principios del sieglu XIV el rei Erico VI construyó una fortaleza nuna llomba ente los dos llagos de la ciudá p'asegurar la so influencia na asamblea local. La fortaleza foi destruyida en 1319, cuando l'hermanu de Erik, Cristóbal II, xubió al tronu. La llomba onde s'atopaba la fortaleza ye güei parte del parque Borgvold.

Na Edá Media, Viborg tuvo cinco monesterios, dolce parroquies y una catedral, que contenía'l relicariu del santu llocal San Kjeld y foi centru de pelegrinaciones. Sacante una parte del monesteriu franciscanu y la ilesia del monesteriu dominicu, tolos monesterios y les ilesies parroquiales fueron destruyíos cola reforma protestante. El movimientu luteranu en Dinamarca puramente dicha empezó en Viborg cuando Hans Tausen vivió na ciudá ente 1525 y 1529. L'antigua ilesia dominica foi'l primer templu onde se dexó oficiar misa luterana.

Dende la dómina medieval hasta'l sieglu XVIII Viborg foi un centru comercial dende onde s'esportaba ganáu vacuno y caballar al norte de lo qu'anguaño ye Alemaña. La llocalidá de Hjarbæk, nel Limfjord, faía les vegaes de puertu de la ciudá. Viborg careció delles quemes de grandes proporciones, ente ellos los de 1501 y 1567. Sicasí, la mayor catástrofe asocedió'l 25 de xunu de 1726, cuando empecipió una quema que mientres dellos díes destruyó la parte oriental de la ciudá, incluyendo la catedral, el templu dominicu y el conceyu. Tomó enforma tiempu por que la ciudá llevantar d'esta catástrofe. Viborg, que na Edá Media tuvo ente 4.000 y 5.000 habitantes, tenía menos de 2.000 a mediaos del sieglu XVIII.

A partir de la década de 1830 Viborg empezó a crecer nuevamente de manera sostenida, coincidiendo cola so designación como una de los cuatro sedes de les asamblees provinciales que llindaben al poder de la monarquía y que fueron el precedente del parllamentarismu nel país. A mediaos del sieglu XIX Viborg quedó coneutada a la rede ferroviaria danesa, cola llinia Langå-Skive, y darréu abriéronse les llinies Viborg-Herning y Viborg-Mariager. Hasta'l sieglu XIX, les actividaes agropecuaries yeren la principal actividá económica de la ciudá, pero nesi mesmu sieglu sentó les sos bases firmemente la industria testil. El sieglu XX representó una dómina de crecedera esplosiva. En 1919 Viborg convertir en sede del Tribunal d'Apelación de Dinamarca Occidental (Vestre Landsret).

La industria testil apoderó la economía mientres la mayor parte del sieglu XX, pero'l comerciu, y sobremanera l'alministración y los servicios, amontaron fuertemente la so influencia dende la década de 1960 hasta llegar a constituyir la principal fonte d'empléu a finales del sieglu XX y principios del XXI.

El 1 de xineru de 2007, cola entrada en vixencia d'una reforma territorial, el conceyu de Viborg foi engrandáu cola inclusión nel so territoriu de los antiguos conceyos de Bjerringbro, Fjends, Karup, Møldrup y Tjele. Coles mesmes, reforzóse'l papel de la ciudá como centru alministrativu al ser designada capital de la nueva rexón de Xutlandia Central.

Llugares d'interés

Viborg ye famosa pola catedral de Viborg. La construcción de la catedral empezó en 1130 y tomó cerca de 50 años. Él foi quemáu hasta los cimientos y foi re-construyíu delles vegaes. Namái la cripta orixinal de la catedral caltiénse. Les partes más nueves de la ilesia son de 1876. La catedral ye famosa poles pintures del pintor danés Joakim Skovgaard, que representen hestories de la Biblia. Al pie de la catedral atopa'l Muséu Skovgaard, fundáu en 1937.

Antes de la Reforma Protestante Viborg yera'l llar de cinco monasterios, cerca de 12 ilesies parroquiales, delles capiyes y de xacíu la catedral. Anguaño namái queda la catedral y dellos restos de monesterios franciscanos y dominicanos.

Deportes

Viborg ganó una reputación bien grande na última década como una de les principales ciudaes de Dinamarca pa los deportes. Tou empezó col equipu de balonmano femenín de la ciudá (un deporte bien popular en Dinamarca), que sigue siendo top-5 de clubes d'Europa. Darréu, l'equipu de balonmano tantu los de los homes y sobremanera l'equipu de fútbol profesional estableciéronse na parte cimera de les lligues daneses. De 1998 a 2008, el Viborg FF foi miembru constante de la Superliga danesa, algamando'l so puntu más altu cuando un ganar la Copa de Dinamarca en 2000.

Educación

Viborg ye'l llar d'un gran númberu d'instituciones educatives, incluyendo la Viborg Katedralskole (escuela de la catedral). Ye la institución educativa más antigua de Dinamarca celebró'l so cumpleaños númberu 900 nel añu 2000. La escuela créese que fundada sobre 1060 coles mesmes que la ciudá convertir nel asientu d'un obispu. La ilesia precisaba un luga pa educar a los neños y homes nuevos pa entrar nel serviciu de la ilesia, y pa tal fin creó una escuela. La so casa actual foi construyida en 1926 monumentu pa dar cabida a un mayor númberu d'estudiantes. A pesar d'esti papel ye agora, básicamente obsoleto.

Viborg ye'l llar de "El Taller d'Animación", una escuela d'arte basada nun antiguu cuartel del exércitu nes contornes de la ciudá. La escuela, que llogró la reconocencia oficial del gobiernu danés en 2003, ufierta a los estudiantes una Llicenciatura n'Artes na animación de personaxes.

Viborg tien una escuela internacional onde tola enseñanza ye n'inglés basáu nos exámenes de Cambridge International.

Xente notable

  • Kjeld (morrió 1150), arcedianu, canonizáu en 1188.
  • Gunner (1152-1251), obispu, coautor de la Llei de Xutlandia.
  • Knud Mikkelsen (sieglu 15), Obispu, collaborador de la Llei de Xutlandia.
  • Peter von Scholten (1784-1854), gobernador xeneral de les Indies Occidentales Daneses.
  • Hans Christian Cornelio Mortensen (1856-1921), ornitólogu.
  • Benjamin Christensen (1879-1959), direutor de cine.
  • Olaf Wieghorst (1899-1988), pintor.
  • Aage V. Reiter (1901-1982), escritor.
  • Johann Otto von Spreckelsen (1929-1987), arquiteutu.
  • Peter Seeberg (1925-1999), escritor.
  • Peer Hultberg (1935-2007), escritor.
  • Ulrik Wilbek (nacíu en 1958) entrenador de balonmano.

Ciudaes hermaniaes

Les siguientes ciudaes tán hermaniaes con Viborg:[2]

Delles imáxenes

Vista panorámica de Viborg dende'l Søndersø.
Vista panorámica de Viborg dende'l Søndersø.

Referencies

  1. ↑ Heimskringla:Saga de Magnus el Bonu, cap. 21
  2. ↑ Conceyu de Viborg. «Viborg Kommunes venskabsbyer» (danés). Archiváu dende l'orixinal, el 23 de payares de 2015. Consultáu'l 26 de xunu de 2012.

Enllaces esternos


Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.