Tubu de rayos catódicos | |
---|---|
Historia y usu | |
Orixe del nome |
Cátodu Karl Ferdinand Braun rayos catódicos (es) |
El tubu de rayos catódicos (CRT, del inglés Cathode Ray Tube) ye una teunoloxía que dexa visualizar imáxenes por aciu un fexe de rayos catódicos constante empobináu contra una pantalla de vidriu recubierta de fósforu y plomu. El fósforu dexa reproducir la imaxe proveniente del fexe de rayos catódicos, ente que'l plomu bloquia los rayos X pa protexer al usuariu de les sos radiaciones. Foi desenvueltu por William Crookes en 1875. Emplégase principalmente en monitores, televisores y osciloscopios, anque na actualidá ta sustituyéndose pasu ente pasu por teunoloxíes como plasma, LCD, LED.
Oríxenes
El tubu de rayos catódicos, o CRT, foi inventáu en 1897 por Carl Ferdinand Braun, un científicu alemán, pero nun s'utilizó hasta la creación de les primeres televisiones a finales de la década de 1940. La primer televisión foi creáu'l 26 de xineru de 1926 por John Logie Baird. A pesar de que los CRT que s'utilicen nos monitores modernos tuvieron munchos cambeos que-yos dexaron ameyorar la calidá de la imaxe, siguen utilizando los mesmos principios básicos.
La primer versión del tubu catódicu foi un diodu de cátodu fríu, en realidá un cambéu del tubu de Crookes con una capa de fósforu sobre'l frontal. A esti tubu llámase-y dacuando tubu Braun. La primer versión qu'utilizaba un cátodu caliente foi desenvuelta por J. B. Johnson y H. W. Weinhart de la sociedá Western Electric.
Lletricidá estática
Delles pantalles o televisiones qu'utilicen tubos catódicos pueden atropar eletricidá estática, inofensiva, sobre'l frontal del tubu, lo que puede implicar l'acumuladura de polvu, qu'amenorga la calidá de la imaxe. Faise necesaria una llimpieza (con un trapu secu o un productu fayadizu, una y bones dellos productos pueden estropiar la capa antirreflectante, si ésta esiste).
Imantado
Al averar un imán a un monitor CRT va alteriase'l magnetismu de la bobina de deflexión y collo la incidencia del rayu catódicu sobre la pantalla. De normal va causar una deformación na imaxe y problemes colos colores hasta que retiramos el campu magnéticu.
Ye posible mercar o construyir un dispositivu esterior degausador (tamién conocíu como desmagnetizador), que puede ayudar a desmagnetizar los monitores más vieyos o en casos onde ye ineficaz l'aparatu incorporáu.
Consiste nuna bobina que produz un gran campu magnéticu. Emplégase encendiendo'l TV o monitor y amosando una imaxe nel tubu. Avérase la bobina al centru del monitor muévese amodo en círculos concéntricos nunca más anchos del cantu del monitor, hasta que los colores incorreutos son esaniciaos. Esti procesu puede precisar repitise munches vegaes pa esaniciar delles magnetizaciones más difíciles. Pa un axuste más perfectu tien d'emplegase una imaxe fixa, siendo recomendable l'empléu d'un xenerador de señal. L'empléu desaparente d'un desmagnetizador puede empiorar el problema.
La causa más común de magnetización en monitores d'ordenador ye'l campu magnéticu del tresformador de dalguna fonte d'alimentación cercana.
Esisten monitores profesionales con blindaxe electromagnéticu pa usase en redolaes con presencia de campos magnéticos fuertes.
Posibles riesgos
Campos electromagnéticos
Anque nun hai pruebes d'ello dalgunos creen que los campos electromagnéticos emitíos mientres el funcionamientu del tubu catódicu pueden tener efeutos biolóxicos. La intensidá d'esti campu amenorgar a valores irrelevantes a un metro de distancia y sía que non l'efeutu ye más intensu a los llaos de la pantalla que frente a ella.
Riesgu d'implosión
Cuando s'exerz demasiada presión sobre'l tubu o se-y cute puede producise una implosión debida al vaciu interior. Les esplosiones que dacuando se ven en cine y televisión nun son posibles. Nos tubos de les modernes televisiones y monitores la parte frontera ye muncho más gruesa, añader delles capes de vidriu y llámines plástiques de cuenta que pueda aguantar a los choques y nun se produzan implosiones. El restu del tubu y en particular el pescuezu son sicasí bien delicaos. N'otros tubos, como por casu los osciloscopios, nun esiste'l refuerzu de la pantalla, sicasí úsase una llámina plástica antepuesta como proteición. El tubu catódicu tien que ser remanáu con atención y competencia; tiense qu'evitar en particular llevantalo pol pescuezu y suxetar siempres polos puntos indicaos pol fabricante.
Toxicidá
Nos tubos más antiguos y en dellos modernos, fueron emplegaes sustancies tóxiques na so fabricación como cadmiu, fósforu, bariu, etc.[1][2][3] Na actualidá fueron reemplazando por otres más segures. La implosión o sía que non el frayatu del vidriu causa la dispersión d'estos materiales. Na eliminación y recicláu de los tubos tiense que tener en cuenta amás la presencia de plomu nel cristal, que ye bien contaminante.
Ceguño
L'efeutu del ceguñu nun ye esclusivu de los tubos de vacíu. Tamién se repara en pantalles planes anque nestes ye habitual atopar sistemes p'amenorgalo.
La señal de TV convencional ta formada por 25 imáxenes per segundu nel sistema PAL y de 30 nel sistema NTSC. Col enxareyáu consíguese amenorgar el ceguñu estremando cada imaxe en dos. Una coles llinies pares y otra coles impares que s'amuesen una detrás d'otra aumentando la frecuencia a 50/60 Hz.
Esti continuu ceguñu ye'l que causa mareos y molesties visuales cuando vemos la televisión mientres demasiao tiempu. En delles persones sensibles puede inclusive desencadenar crisis epiléptiques.
Dellos modelos de televisiones solucionen esti problema almacenando la señal nuna memoria y repitiendo cada imaxe completa ensin enxareyáu delles vegaes. El sistema más estendíu en PAL ye'l de 100 Hz que repite cada imaxe 4 vegaes y amenorga notablemente'l ceguñu. Los primitivos sistemes de 100 Hz anunciaben un aumentu calidable pero al emplegar conversores analóxicos/dixitales primitivos con pocu muestreo y cuantificación la calidá d'imaxe yera sensiblemente menor. El métodu de digitalización intentaba usar el mínimu de memoria posible una y bones la memoria yera bien cara daquella. L'abaratamientu de los circuitos integraos de memoria y la meyora de la electrónica polo xeneral consiguieron que nel mercáu podamos atopar pantalles de 200 Hz que faen el ceguñu imperceptible calteniendo la calidá de la señal.
Alta tensión
Pa dirixir el fexe nos tubos de rayos catódicos empléguense tensiones llétriques bien altes (decenes de miles de voltios). Estes tensiones pueden permanecer nel aparatu mientres a la temporada d'apagalo y desconectalo de la rede llétrica. Tien d'evitase polo tanto abrir el monitor o televisión si nun se dispón d'una fayadiza preparación téunica.
Rayos X
La interacción ente los electrones al rebotar na pantalla fluorescente del CRT produz, bien afechu, pequeñes dosis de rayos X. Si'l voltaxe del ánodu devasa'l máximu del encamentáu pol fabricante del CRT, la dosis va ser mayor a la dosis dexada pola llei.[4]
Otres teunoloxíes
Los tubos catódicos tán cayendo en desusu, yá que adulces les pantalles planes sustitúin a les pantalles de tubu catódicu. Estos nuevos tipos de pantalles presenten munches ventayes, como son: Un tamañu comparativamente más amenorgáu. Dimensiones posibles más grandes o pequeñes. Rellaciones alto/anchu más estremes. Formes de pantalla cóncaves, planes o convexes, inclusive hai pantalles flexibles. Menores riesgos pa la salú, nun dexen cercos na pantalla en casu de cambéu rápidu d'imáxenes (solo pantalles LCD y LED) y un menor consumu d'enerxía. Tamién tienen delles desventaxes, como un color negru amosáu bien claro (los de cristal líquidu (LCD), yá que empleguen una lluz trasero). En ciertos casos, un tiempu de respuesta eleváu. En pantalles non cóncaves, nun s'amuesen los colores de manera uniforme (nun siendo que se usara un filtru pa escurecer el centru de la pantalla), yá que nos CRTs compénsase l'anchu del vidriu vistu en diagonal con circuitos electrónicos que camuden el llume a lo ancho y alto de la pantalla).
Aplicaciones
- Televisiones, monitores d'ordenador y monitor de videu.
- Los osciloscopios, espectroscopio y otros preseos de midida.
- Los radares.
Ver tamién
- LCD
- SEDE
- TFT LCD
- Pantalla de plasma
- OLED
- Monitor d'ordenador
- Monitor de videu
- Comparativa de teunoloxíes de visualización
Referencies
- ↑ «Toxic TVs». Electronics TakeBack Coalition. Consultáu'l 13 d'abril de 2010.
- ↑ Peters-Michaud, Neil; Katers, John and Barry, Jim. «Occupational Risks Associated with Electronics Demanufacturing and CRT Glass Processing Operations and the Impact of Mitigation Activities on Employee Safety and Health». Cascade Asset Management, LLC. Basel Action Network. Archiváu dende l'orixinal, el 26 de xunetu de 2011. Consultáu'l 20 de xineru de 2011.
- ↑ «Cadmium». American Elements. Consultáu'l 13 d'abril de 2010.
- ↑ Vivek Saxena. «Precaución de seguridá con monitores CRT».