Según el so tamañu

• Trombón sopranu
• Trombón altu.
• Trombón tenor (el más avezáu)
• Trombón baxu *

Trombón contrabaxu * Trombón Buccin

• Sacabuche (alto, tenor y baxu)

Oríxenes y antecedentes del trombón

El trombón, como los otros instrumentos de vientu, tuvo'l so orixe na barra bueca y los cuernos de los animales.

Nel 3000 e. C., cuando l'home afaya los metales, empieza yá a faer preseos musicales. Demostróse que los chinos, los asirios y los babilonios yá teníen preseos de metal con forma de trompetes rectes con embocadura. Los hindús teníen tamién preseos paecíos a les trompetes rectes. Na tumba de Tutankamon (1350 e. C.), atopáronse trompetes de plata dorao y plata, curties y de soníos agudos. Los hebreos tomaron les trompetes de los exipcios. Nel Antiguu Testamentu apaez documentáu esti fechu; ye más, dizse que Moisés estableció normes pa la so construcción. Na marcha escontra la Tierra Prometida, rellatada tamién nel Antiguu Testamentu, l'exércitu de Xosué tuvo de cuntar con elles, en concretu los shofars, construyíes con cuernos d'animal, yá que según la Biblia baltaron les muralles de Xericó.

Grecia y Roma heredaron la cultura musical y los preseos d'estos pueblos. La trompeta metálica tenía una gran importancia pa los griegos, que la usaben n'actos relixosos y nos Xuegos Olímpicos, onde se celebraben tamién competiciones d'intérpretes de trompetes. Unu d'estos trompetistas foi Herodoro de Megara (sieglu III e. C.), que se fixo famosu tocando dos trompetes al empar, habilidá cola que ganó diez campeonatos. Estes trompetes teníen tubu cónicu y rectu, y proveníen de les exipcies. Verdi fixo construyir reproducciones d'estos preseos pal estrenu del so ópera Aida por cuenta de la apertura de la Canal de Suez en 1870, anque por cuenta de la guerra franco-prusiana y a la lentitú d'ésti, nun pudo representase hasta un añu dempués en El Cairu.

Los romanos usaben les trompetes p'acompañar los sos cantares guerreros y nes sos fanfarries heráldiques. Podíen ser de tres tipos: el lituus, curvado y de soníu agudu, qu'utilizaba la caballería; la tuba, recta y de soníu más grave, pa la infantería; y la bucina, en forma d'espiral y que produz soníos entá más graves.

Pa facilitar el manexu y ampliar el rexistru de soníos harmónicos allargando la tubería desenvolvióse la combadura del preséu. Esto apaez documentáu nel Epitome Institutionum Rei Militaris, de Vegio Renato Flavio (sieglu IV).

Nel sieglu XI, la tuba romana allárgase y fai más estrecha enanchando'l pabellón, como inflúi de les trompetes musulmanes que llegaron a Europa coles invasiones. Un poema del sieglu XI menta les Trompes y Buisines, como “llargues trompetes de pabellón enancháu, en cobre o plata”. N'España, y nes cantigues d'Alfonsu X El Sabiu (sieglu XIII), cítase, ente otros preseos, la anafilos o trompeta recta d'orixe romanu. Los franceses llamábenlu 039;'buisine, como apaez na Chanson de Roland.

Por un encargu de Federico II a la villa de Arezzo, en 1240, construyéronse dos tipos de trompetes: la trombetta, pequeña y de madera, y la bucina, grande y de metal. En 1783 afayar ente les ruines de Pompeya dos grandes trompetes construyíes en bronce con embocadura d'oru, una de les cualos, paez ser, pertenecía a la coleición del Rei de Nápoles Windsor. Los turcos usaben una trompeta llamada surme.

Mientres la Edá Media los preseos d'embocadura caltuvieron los sos nomes primitivos: lituus (corneta), tuba (trompeta) y buccina (trompeta grande o trombón). Nesta dómina tamién apaez un preséu llamáu serpentón, con forma de "S" (d'ende'l so nome). Esti preséu tenía seis furacos, trés pa cada mano, y una boquilla metálica.

N'Alemaña la denominación buccina foi convirtiéndose en busan, pusun y pousane, términu qu'aplicáu al trombón llegó a los nuesos díes y que se caltién nos países xermánicos y del centru y norte d'Europa. El nome de trombón, del italianu trombone, o trompeta grande, caltener hasta'l sieglu XVIII y ye l'usáu nos países llatinos, Inglaterra, América Llatina y Norteamérica.

La combadura de les barres que dempués llevaría a varar corredera apaez documentada per primer vegada nos grabaos y pintures del sieglu XIV, en dos lámina d'Ánxeles músicos” (derecha) del sieglu XV pintaos por Frai Anxélicu n'Italia y por Hans Hemling nos Países Baxos. Nestes ilustración ve un ánxel tocando una trompeta que la so boquilla sostién colos deos, polo que se supón que s'introducía y sacábase del tubu pa variar los soníos. Daqué paecíu a lo que se llamaría tromba di tirarsi, trompeta que la so boquilla faía de corredera nel tudel, y que posiblemente utilizó Johann Sebastian Bach.

Una obra de Virdung, impresa en Bále escontra 1511, menta'l busaun como “preséu de tubos que s'enllarguen”. En 1590, el francés Guillaume, canónigu de Auxerre, inventa un preséu que llama bucsen a cozilise, lo que quier dicir bocina de vares. Consistía en dos tubos llargos, en forma de grandes bombes, que s'allargar. Tenía una forma rudimentaria y un soníu aspru, y yera usáu en fanfarries y bandes militares, pero llueu cayó en desusu.

Ente los sieglos XV y XVI apaecen varar tal como llegaron a los nuesos díes. La so forma actual puede trate en pintures, relieves, marfiles y manuscritos de la dómina. Na Biblioteca Nacional de París hai un manuscritu de 1457 con una miniatura onde se ven trompetes graves en forma de sacabuches. Sacabuche provién de los verbos franceses “saquer”, que significa tironear, y “bouter”, primir; esto ye, lliteralmente significa tirar y primir, pa representar el movimientu de varar. Este yera'l nome que daben los franceses al trombón de vares. Tamién podría venir de la paecencia del preséu con una arma emplegada na dómina pa les aiciones d'asaltu, consistente nuna especie de gaxarte llargu utilizáu pa descabalgar al caballeru enemigu, anque esto ye menos probable. Esti preséu yera paecíu al actual trombón de vares, pero de menor tamañu.

Al contrariu que nel casu de los órganos o los preseos de cuerda, la construcción de instrumentos de vientu nun puede alcontrase en nengún país en concretu, porque apaecen por toa Europa. Sicasí, pueden destacar constructores alemanes, flamencos ya ingleses. Na construcción de trombones destaca la ciudá alemana de Núremberg, onde nacieron los Neuschel, artesanos del cobre y un tanto responsables de la evolución del trombón nel sieglu XVI; ello ye qu'unu de los trombones más antiguos que se caltienen foi construyíu por Jörg Neuschel (Núremberg 1557). Gracies a la so reputación, los Neuschel tuvieron encargos de les cortes europees, inclusive del Papa Lleón X. Núremberg tamién foi la ciudá natal d'Erasmus Schintzer (nacíu en 1551), el constructor d'otru de los trombones más antiguos. Ente los flamencos destaca Pieter Bogaerds, d'Amberes, y Hemy van der Moer, de Mechelen (sieglu XV). El Parllamentu francés rexistra y reconoz en 1680, la construcción de instrumentos de vientu, ente ellos los Raoux y Courtois. Los Courtois entá se siguen fabricando. N'Inglaterra mentar a la familia Distin (1798), como constructores de la trompeta de vares, preséu qu'entá se suel usar naquel país.

Renacimientu y barrocu

El sieglu XVIII

La puxanza moderna del trombón na orquesta empieza a partir de 1767 cola ópera de Christoph Willibald Gluck, Alceste.

Mientres el sieglu XVIII el acampanamiento del pabellón del trombón fíxose más pronunciáu y los soportes móviles sustituyir por abrazaderes firmemente soldaes. La primer parte del sieglu foi tamién testigu d'un cayente xeneral nel usu del preséu. Pero esti enclín invertir a finales del sieglu, cuando les bandes militares atoparon útil el trombón y cuando les sos asociaciones eclesiásticu y sobrenatural introducir nes óperes de Gluck y Mozart.

Mozart utiliza los trombones pa producir ciertos efeutos dramáticos nes sos óperes “La flauta máxica” y “Don Juan” y utilizar en delles de les sos obres sacres, como por casu na “Missa solemnis”, “Missa en do menory” o nel Réquiem” . Beethoven namái lo utiliza nes sinfoníes quinta, sesta y novena. Schubert emplegar nes sos últimes sinfoníes y Weber, nes sos óperes, amosando l'efeutu maraviyosu de los trombones nuna harmonía bien nidia. Georg Friedrich Händel (1685-1759) dio-y una especial importancia nos oratorios Israel in Egypt (1738) y Saul (1738) y ye posible qu'en El Mesíes. El so contemporaneu Johann Sebastian Bach (1685-1750) emplegar en munches de les sos composiciones, especialmente en cantates, anque nunca-y asignó un solu, cosa que fizo con casi tolos preseos, y emplegar siempres pa reforzar les voces doblando los sos partes. Como Händel usar con procuru y ensin estremase de la rutina. Johann Mattheson (1713) fixo fincapié na so gran sonoridá, anque reconocía que fora de la música sacra yera de poco usu. Franz Joseph Haydn (1732-1809) destacar en “Die Schöpfung” (1798).

Nel sieglu XVIII escribieron los primeros conciertos pa trombón, pero estos conciertos nun yeren pal trombón tenor que s'usa anguaño sinón más bien paeceríase al trombón altu. Dellos otros compositores d'esta dómina fueron Leopold Mozart, Michael Haydn y Johann Georg Albrechtsberger.

N'Alemaña los sacabuches usar en delles ocasiones nel acompañamientu de corales. El so rexistru cromáticu facer perfectos pa estes funciones, lo que les trompetes y trompes nun podíen realizar por nun poder variar les sos notes fundamentales, circunstancia que-yos torgaba enllenar les escamplaes de les series harmóniques.

Na zona alemana'l trombón perdura pa la música relixosa. La Corte de los Habsburgu contrataba a compositores tanto alemanes como italianos (Fux, Caldara, Ziani) en que les sos obres sacres, destacaben munchos y guapos solos pa trombón.

Por cuenta de esto, dende Alemaña hubo voces en contra d'esti usu del trombón fuera del ámbitu relixosu, yá que yera consideráu como una profanación.

Nel sieglu XVIII na música austriaca'l trombón tuvo un importante papel. Cuando los altos y los tenores del coru nun cantaben, tocábense llongures soles. Estos pasaxes que teníen igual importancia que les voces yeren sacaos d'una gran variedá de música atopada ente la Lliturxa Romana Católica. El trombón d'usaba en mises, oratorios, el “Salzburg Schuldramen”, vespers, lletaníes y antífones.

Esistieron trés grandes trombonistas nel sieglu XVIII: Thomas Gschlatt de Salzburgu, Anton Bachschmidt de Melk y Leopold Christian de Viena, que yera'l más nuevu de los trés. Los trés vivieron na mesma dómina. La Stadtpeifer tradición n'Austria inda producía trombonistas qu'inspiraben a compositores como Leopold Mozart, Johann Michael Haydn, Johann Georg Albrechtsberger, Georg Christoph Wagenseil, ya inclusive Wolfgan Amadeus Mozart.

Thomas Gschlatt (1723-1806) tocaba'l trombón altu. Compositores como Leopold Mozart, Michael Haydn y Johann Georg Albrechtsberger. escribiéron-y composiciones esclusives pa él.

Anton Bachschmidt (1728-1797) foi un músicu capaz de tocar el violín y el trombón nel monesteriu de Meltz, Austria. Foi'l postreru de tres generación de Bachschmidts toos ellos Thurnermeisters. Un Thurnermeister (lliteralmente maestru de la torre) yera l'encargáu d'un pequeñu grupu de músicos (Stadtpeifer). Compositores como Melk fixeron composiciones pa él.

Na Capiya de la Corte de Viena apaecen nes nómines de 1680 a 1770 de cinco trombonistas col apellíu Christian. En concretu dos d'ellos Leopold Christian Jr. Y Leopold Christian Taben perbién pagos y yeren bien conocíos pola so habilidá como solistes. Dos Maestros de Capiya de la Corte, Johann Georg Reuter (1708-1772) y Georg Christoph Wagenseil (1715-1775) escribieron composiciones inspirándose nel talentu de Leopold Christian Jr., incluyendo un conciertu de Wagenseil.

El trombón foi un perimportante preséu na música sacra del sieglu XVIII. Esto enzancó'l so mayor algame y usu na música profana hasta la llegada de les bandes militares nel sieglu XIX. La contribución del trombón como preséu melódicu na música sacra del sieglu XVIII foi pasada por altu mientres enforma tiempu; nos nuesos díes esto camudó y reconocióse la importancia del trombón en dicha dómina.

Créese que dellos trombonistas d'Alemaña y d'Austria pasaron a Francia y a Inglaterra mientres los postreros 20 años del sieglu XVIII pa introducir de nuevu esti preséu nesos países, pero yá non namái con finalidá relixosa si non con una finalidá militar, d'orquestes de dances...

N'Alemaña, amás del trombón tenor yera representativu'l trombón altu, como s'aprecia en delles de les composiciones de Albrechtsberger (maestru de capiya de l'Abadía de Melk), en concretu'l so famosu Conciertu pa trombón altu según la participación d'esti preséu n'otres obres como na antífona “Alma redemptoris mater” na que n'unu de los sos trés movimientos entiende solos de trombones altos y tenores. Amás na cercana abadía de Góttweig, foi nomáu en 1.736 organista y compositor Zechmer quien escribió numberoses composiciones qu'incluyíen a los trombones.

El sieglu XIX

Berlioz y Wagner, más que naide, contribuyeron a dar al trombón una posición estable; y dempués de 1860 la popularidá d'esti preséu aumento descomanadamente. Berlioz llamentar en 1843 de que namái s'usara'l trombón tenor, y nun se-y diera importancia al trombón baxu.

Al empiezu del sieglu XIX la mayoría de los instrumentos de vientu-metal sufrieron un importante tresformamientu cola invención del sistema de válvules. El trombón permaneció cola so forma orixinal y nun foi modificáu. Esto supunxo que nun se compunxera música pa él y sacante en dellos casos (Rimsky-Korsakov, Weber, Guilmant, David) foi utilizáu puramente en música pa orquesta sinfónica.

Nesa dómina la mayoría de los instrumentos de vientu metal fueron sometíos a importantes cambeos cola invención de les válvules. El trombón de vares foi consideráu un preséu toscu, cabileñu y la mayoría de los instrumentistes abandonar en favor de la trompa, el trombón de pistones, o la corneta polo qu'obres como la Romanza pa trombón y pianu de Weber foi escaecida mientres más d'un sieglu.

Por cuenta de la invención de les válvules, nel principiu del sieglu XVIII, el trombón perdió importancia.

Sicasí, en Leipzig, empecipióse una dómina que devolvió al trombón de nuevu la so gran popularidá. En 1815 un trombonista llamáu Friedrich August Belcke taba emplegáu na “Gewandhaus Orchestra” y el so debú nesi mesmu añu foi aclamáu d'en la Allgmeine Musikalische Zeitung pol so virtuosismu y conocencia del preséu. Esi añu Belcke dexó Leipzig y consiguió trabayu en Berlín. Dende equí empezó la so carrera como solista con xires que lu llevaron por toa Europa.

Anque Belcke abandonó Leipzig, el trombón siguió ganando gran importancia ellí. En 1817 un mozu de 17 años llegó a la ciudá al consiguir un trabayu como violinista y trombonista na Leipzig Stadstmusik. Llamábase Carl Traugott Queisser. Mientres dellos años foi violinista nel famosu “Matthäi Quartet” y tuvo como líder na orquesta Euterpe, pero la so gran contribución a la música facer como trombonista na Gewandhauss Orchestra, onde trabayó dende 1820 hasta 1843. El debú de Queisser como solista nun foi menos esitosu que'l de Belcke.

Dempués d'esti gran debú, Queisser apaeció como solista cola Gewandhaus Orchestra en munches ocasiones, y creció la so fama n'Alemaña.

Pol so gran popularidá y por quedar impresionáu al escuchar a Queisser, Mendelssohn (que se convirtió en direutor principal de la Gewandhaus Orchestra en 1835), prometió-y un conciertu pa trombón, que nun compunxo al namorase de Cecile Jeanrenaud y casase con ella en 1837, escaeciéndose de la tema. Afortunadamente Mendelssohn nun foi l'únicu compositor de Leipzig d'esa dómina. Nel primer añu na orquesta, Mendelssohn tenía como maestru al so colega y amigu Ferdinand David. Queisser y David conociéronse y esti postreru prometió a Queisser componer lo que Mendelsson nun tuvo tiempu pa realizar: un conciertu pa trombón. David acabó'l so conciertu pa trombón Op.4 en 1837. L'estrenu de la obra convertir nun gran acontecimientu y foi tocáu en delles ocasiones, non yá n'Alemaña sinón tamién nel estranxeru. Esti conciertu foi consideráu'l so meyor trabayu.

Dempués de la muerte de Queisser en 1846, el trombón pasó desapercibíu n'Alemaña pal públicu de música seria mientres llargu tiempu. Los sucesos de Leipzig , sicasí, nun pasaron desapercibíos pal restu d'Europa. Esto fixo qu'en Francia creciera l'interés por esti preséu de la que n'Alemaña menguaba. Nel Conservatoriu Cimeru de París creóse un ambiente bien favorable pal trombón.

Pero amás de la presentación de Belcke lo qu'aumentó la popularidá del trombón foi la revolucionaria invención del trombón en F en 1816. Esto foi probablemente lo qu'inspiró a Carl María von Weber a componer la so Romanza pa trombón y pianu escrita pocu dempués.

La creación de la clase de trombón nel Conservatoriu Cimeru de París fixo aumentar considerablemente'l repertoriu pa trombón. Esta clase introducióse esperimentalmente por Cherubini en 1833 con Félix Vobaron como profesor, la clase fíxose oficial en 1836 siendo dirixida por Antoine Dieppo (1808-1878) hasta 1871. Dieppo, que foi almiráu por Berlioz, foi Trombón Solista de la Ópera y Sociedá de Conciertos del Conservatoriu. Al pie de Fréderic Berr escribió unu de los primeros métodos pa trombón. Los sos socesores fueron Saul Delisse (1817-1888) dende 1871 hasta 1888, siguíu de Louis Allard (1852-1940) dende 1888 hasta 1925.

La clase de trombón de pistones sumar a la de trombón de vares ente los años 1857 y 1870. Los primeros Solos de Concursu pa exámenes del Conservatoriu fueron escritos en 1838. Son pieces importantes pa la evolución del repertoriu. Los sos autores nun fueron conocíos hasta 1842, siendo dalgunos de los primeres Dieppo, Verroust, Gounoud o Bazin. Una importante parte d'estos trabayos perdióse.

El perfeccionamiento del sistema de válvules foi lo que causó una revolución na fabricación de preseos musicales. Adolphe Sax (1814-1894) utilizó estos sistemes de válvules pa modificar y crear nuevos preseos. El trombón de válvules supunxo nun principiu una importante revolución pero progresivamente cayó en desusu. Esti trombón tenía seis válvules independientes que representaben les posiciones de varar. La complexidá de la so téunica y la desaxeración que faía de les imprecisiones de la entonación provocó que rápido se dexara d'utilizar.

A finales del sieglu XIX munchos músicos dieron cuenta que l'estrañu y guapu timbre de los preseos de metal perdiérase colos preseos de válvules y que les válvules nun ameyoraben la téunica de los preseos polo que la popularidá del trombón foi n'aumentu y l'interés por esti preséu creció dende entós.

Mientres el sieglu XIX el trombón entró a formar parte de les orquestes sinfóniques. A partir de Berlioz l'usu del trombón fíxose necesariu pa la gran orquesta sinfónica y los compositores más importantes escriben pa él. Wagner contribuyó a da-y una posición estable.

El sieglu XX

Trombón de cilindros.

Ye nesti sieglu cuando los compositores esplotaron toles posibilidaes del trombón, non yá na orquesta (confiándo-y importantes solos), sinón tamién nel so papel como preséu solista, una y bones la lliteratura pa trombón solista aumentó considerablemente.

La mayoría de la música compuesta pa trombón producióse ente 1940 (fecha en que s'escribió la Balada de Martin) y los nuesos díes.

Podría afirmase que la renacencia del trombón empezó nos Estaos Xuníos a empiezos del sieglu XX. El trombonista de jazz Jack Teagarden y el virtuosu Arthur Pryor, cada unu nel so tipu de música, llevaron el trombón a unos llendes antes non consiguíos.

Nun foi hasta metaes de sieglu cuando los compositores clásicos d'Estaos Xuníos empezaron a escribir en serio música pa trombón como solista. Los pensamientos de los solistes inda nun influyíen nos compositores de música seria: la música de Teagarden o de Pryor taba infravalorada. El jazz yera una música pa negros, la música de Pryor taba dedicada a la clase obrera media-baxa, ente que los compositores de música seria escribíen música pa los grupos d'intelectuales.

Ye por esto abondo natural que la primer vegada que s'escribió de manera seria pa trombón como preséu solista facer un compositor que tuviera comenenciudu na téunica de la música de jazz, de la música llixera y de la música clásica.