 Tblisi | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
| Alministración | |||||
| País |  Xeorxa | ||||
| Tipu d'entidá | capital | ||||
| Cabezaleru/a del gobiernu | Kakha Kaladze | ||||
| Nome oficial | თბილისი (ka) | ||||
| Nome llocal | თბილისი (ka) | ||||
| Códigu postal |
0100–0199 | ||||
| Xeografía | |||||
| Coordenaes | 41°43′21″N 44°47′33″E / 41.7225°N 44.7925°E | ||||
  Tblisi Tblisi (Xeorxa)  | |||||
| Superficie | 720 km² | ||||
| Demografía | |||||
| Población | 1 118 035 hab. (2014) | ||||
| Porcentaxe | 30.08% de Xeorxa | ||||
| Densidá | 1552,83 hab/km² | ||||
| Más información | |||||
| Fundación | 455 | ||||
| Prefixu telefónicu |
(32) | ||||
| Estaya horaria | UTC+04:00 | ||||
| Llocalidaes hermaniaes |
Liubliana, Kiev, Vilnius, Quixináu, Riga, Saarbrücken, Nantes, Innsbruck, Palermo, Bristol, Bilbao, Astaná, Estambul, Yereván, Atlanta, El Cairu, Doḥa, Teḥrán, Minsk, Sofía, Bucarest, Cracovia, Ankara, Atenes, Lviv, Odesa, Lublin, Moscú, Lagos, Varsovia, Praga, Lincoln, Kharkiv, Xerusalén, Budapest, Bakú y San Petersburgu
| ||||
| tbilisi.gov.ge | |||||
 | |||||
Tblisi[1] (en xeorxanu თბილისი Tbilisi) ye la capital de Xeorxa y la mayor ciudá del país. Asitiar a veres del ríu Kurá (მტკვარი, Mt'k'vari), tien una población de 1.345.000 habitantes y una superficie de 726 km².
Fundada nel sieglu V por Vakhtang Gorgasali, el monarca de l'antigua rexón d'Iberia caucásica, tamién conocida como Kartli, Tblisi foi, con delles interrupciones, la capital de Xeorxa. La historia de la ciudá puede ser vista pola so arquiteutura: l'estilu de l'avenida Rustaveli, diseñada pol barón Haussmann, y el del centru, tán entemecíos col de les estreches cais del distritu medieval de Narikala. Tblisi ye un importante centru industrial, social y cultural. La ciudá ye una importante ruta de tránsitu de la enerxía mundial y el comerciu. Alcontrada estratéxicamente ente Europa y Asia y d'antiguo asitiada na Ruta de la Seda, Tblisi foi de cutiu un puntu clave nes rellaciones d'imperios rivales.
La demografía de la ciudá ye diversa ya históricamente foi llar de xente de distintes etnies, relixón y cultura. Apocayá, Tblisi foi conocida pola pacífica Revolución de les roses, que tuvo llugar na plaza de la Llibertá y llugares cercanos. Por cuenta de ello, l'entós presidente, Eduard Shevardnadze, foi movíu del poder.
El xentiliciu ye teflisense o teflitano, de conformidá col nome llatín de la diócesis qu'esistió nos sieglos XV y XVI.[2]
La ciudá cunta con un aeropuertu internacional. Los sos principales llugares turísticos son la catedral de Sameba, la plaza de la Llibertá, la catedral de Sioni, Metekhi, Narikala, el Parllamentu de Xeorxa, l'avenida Rustaveli, el Teatru de la Ópera y el Ballet, la basílica de Anchiskhati, el monte de Mtatsminda y la ilesia de Kashveti, cerca de la cual atópense'l Muséu nacional de Xeorxa, el Muséu Histórico y numberosu galeríes d'arte. La ciudá foi inmortalizada polos pintores Niko Pirosmani y Llau Gudiashvili.
Historia
Primeros tiempos
Acorde cola lleenda, l'actual territoriu de Tblisi taba cubiertu de montes hasta'l 458. Una variante de la lleenda de la fundación de Tblisi llargamente aceptada ye que'l rei Vakhtang I Gorgasali de Xeorxa foi a cazar a esta rexón con un ferre. El ferre del rei supuestamente coyó un faisán mientres la caza, dempués dambos animales cayeron cerca les agües termales y morrieron escaldiaos. El rei Vakhtang llegó a tar tan impresionáu coles agües termales que decidió baltar el monte y construyir una ciudá ellí. El nome Tbilisi deriva de l'antigua pallabra xeorxana Tpili que significa agua caliente, y por tanto foi dau a la ciudá por causa de les numberoses agües termales sulfuroses qu'había.
Estudios arqueolóxicos revelaron que la zona taba habitada nel 4000 e. C. Sábese tamién que'l poblamientu del área foi mientres la segunda metá del s.IV d.C., cuando una fortaleza foi construyida mientres el reináu de Varaz-Bakur. Escontra finales del s.IV, la fortaleza cayó en manes de los perses, dempués la zona cayó en manes del rei de Kartli (Xeorxa) na metá del s.V. El rei Vakhtang ye'l principal responsable de fundar y construyir la ciudá. La zona na que se construyó l'antigua Tblisi correspuende anguaño colos distritos de Metekhi y Abanotubani.
Designación como capital
El rei Dachi I Ujarmeli (empiezos del s.VI) foi'l socesor de Vakhtang I Gorgasali y treslladó la capital de Mtskheta a Tblisi. Ye de mentar que Tblisi nun yera la capital del territoriu unificáu de Xeorxa sinón solo del este yá que el territoriu de Cólquida nun pertenecía al reinu. Mientres el so reináu, Dachi remató la construcción de la muralla de la fortaleza y delimitó les nueves fronteres de la ciudá. A empiezos del s.VI, Tblisi empezó a notar un periodu de paz por cuenta de la situación favorable y estratéxico como encruz de caminos ente Europa y Asia.
Dominación estranxera
El periodu de paz acabó y la situación estratéxica de Tblisi foi oxetu de disputa ente dellos imperios de la rexón: Persia, l'Imperiu bizantín, Arabia y los turcos selyúcides. El desenvolvimientu cultural de la ciudá yera fuertemente dependiente en quien gobernaba la ciudá naquellos tiempos. Anque Tblisi, y l'este de Xeorxa polo xeneral, yera capaz de caltener un grau d'autonomía seguro per parte de los sos conquistadores, la dominación estranxera empezó na última metá del s.VI y remató bien entráu'l s.X.
Dende'l 570 hasta'l 580, los perses apoderaron Tblisi. Nel añu 627, Tblisi foi escalada polos exércitos bizantín y jázaro. Del 736 al 738, los exércitos árabes entraron na ciudá sol mandu de Marwán II Ibn-Muhámmad. Dempués d'esto, los árabes establecieron un emiratu en Tblisi. Hai que destacar que los árabes traxeron un orde seguru na rexón ya introducieron un modernu sistema xudicial en Xeorxa. En 764, Tblisi, que taba inda so control árabe foi escalada una vegada más polos jázaros. Nel añu 853 los exércitos del líder árabe Bugha Al-Turki invadieron Tblisi pa establecer un califatu. La dominación árabe de Tblisi siguió hasta 1050 por causa de los fracasos de los xeorxanos pa espulsalos. Tblisi foi otra vegada escalada, pero esta vegada namái polos selyúcides en [(1068]] sol sultán Alp Arslan.
Tblisi como capital del estáu xeorxanu xuníu
En 1122, dempués de la feroz llucha qu'arreyó a unos 60.000 xeorxanos frente unos 300.000 turcos, les tropes del rei David IV de Xeorxa entraron en Tblisi. Cuando les batalles concluyeron, el rei treslladó la so residencia dende Kutaisi, l'oeste de Xeorxa, hasta Tblisi, que foi declarada la capital del reinu xuníu de Xeorxa. Nos sieglos XII-XIII, Tblisi aportó a una potencia rexonal dominante con una próspera economía, un comerciu bien desenvueltu y una sólida estructura social. A finales del s.XII, Tblisi tenía una población d'unos 80.000 habitantes. La ciudá tamién foi un centru cultural y lliterario bien importante non yá en Xeorxa sinón en tol mundu conocíu. Mientres el reináu de la reina Tamara, Shotá Rustaveli trabayaba en Tblisi mientres escribía'l so llexendariu poema épicu, El caballeru na piel de pantera. Esti periodu ye de cutiu denomináu la Edá d'Oru de Xeorxa o la renacencia xeorxana.
La dominación mongola y el posterior periodu d'inestabilidá
La edá d'oru de Tblisi nun duró más d'un sieglu. En 1226 Tblisi foi prindada pol Imperiu corasmio y los sos defenses fueron afaraes pol exércitu mongol. En 1236 Xeorxa cayó so dominiu mongol. La nación caltuvo una forma de semi-independencia y nun perdió la so forma de vida. Pero Tblisi viose bien influyida polos mongoles tantu nel ámbitu políticu como nel cultural. Pel añu 1320, los mongoles fueron espulsaos pola fuercia y Tblisi volvió ser la capital de Xeorxa una vegada más. En 1366 por cuenta de la peste negro, la ciudá foi afarada como tantes otres.
Dende finales del s.XIV hasta finales del s.XVIII, Tblisi cayó en manes de dellos invasores y en delles ocasiones foi quemada por completu. En 1366 la ciudá foi conquistada por Tamerlán. En 1444 foi invadida y destruyida por Jahan, el shah de la ciudá persa de Tabriz. Ente 1477 y 1478 la ciudá foi conquistada por Ak Koyunlu de la tribu d'Uzun Hassan. En 1522, Tblisi cayó so control persa pero foi reconquistada en 1524 pol rei David X de Xeorxa. Mientres esti periodu munches partes de la ciudá fueron reconstruyíes. Mientres los sieglos XVII y XVIII, Tblisi foi, per enésima vegada, oxetu de rivalidá, esta vegada de turcos otomanos y perses. El rei Erekle II de Xeorxa intentó delles ocasiones, con ésitu, lliberar Tblisi de los perses pero a la fin la ciudá foi quemada hasta los cimientos en 1795 por Agha-Mohammad Khan. Ye nesta dómina cuando, concenciáu de que Xeorxa nun puede lluchar contra Persia sola, Erekle II solicita l'ayuda de Rusia.
Tblisi baxu control rusu
En 1801, cuando'l reinu xeorxanu de Kartli-Kakheti xunir al Imperiu rusu, Tblisi convertir en sede del Gobiernu de Tblisi (gubernia). A principios del s.XIX Tblisi empezó a crecer económica y políticamente. Nuevos edificios d'estilu européu principalmente fueron alzaos na ciudá. Nueves carreteres y víes ferriales fueron construyíes pa comunicar Tblisi con otres ciudaes de Rusia y de Transcaucasia como Batumi, Poti, Bakú y Yereván. Na década de 1850 Tblisi remaneció como centru cultural y comercial una vegada más. Iliá Chavchavadze, Akaki Tsereteli, Iakob Gogebashvili, Aleksandr Griboyédov y otros munchos artistes atoparon la so casa en Tblisi.
La ciudá foi visitada en numberoses ocasiones por, y foi oxetu d'especial almiración de, Aleksandr Pushkin, Lev Tolstói, Mijaíl Lérmontov, la familia Románov y otros. La familia Románov estableció la so residencia de Transcaucasia na cai Golovín (anguaño conocida como Avenida Rustaveli).
A lo llargo del sieglu, el papel políticu, económicu y cultural de Tblisi coles sos etnies, relixones y cultures distintes (armenios, xeorxanos y rusos entendíen el 38,1%, 26,3% y el 24,8% de la población respeutivamente) yera significativu non yá en Xeorxa sinón en tol Cáucasu. Dende entós Tblisi foi adquiriendo una cara distinta con nuevos monumentos propios d'una ciudá de proyeición internacional.
Independencia (1918-1921)
Tres la Revolución Rusa de 1917, la ciudá sirvió como'l centru del gobiernu de Transcaucasia qu'estableció, na primavera de 1918, la independiente Federación Transcaucásica con capital en Tblisi. Foi equí, nel antiguu Palaciu real del Cáucasu, onde la independencia de les trés naciones transcaucásicas –Xeorxa, Armenia y Azerbaixán– foi declarada del 26 al 28 de mayu de 1918. De magar, Tblisi funcionó como la capital de la República Democrática de Xeorxa hasta'l 25 de febreru de 1921. Dende 1918 hasta 1919 Tblisi foi sede de cuarteles de militares británicos y alemanes.
Sol gobiernu nacional, Tblisi tuvo la primer ciudá universitaria del Cáucasu, dempués de que la Universidá Estatal de Tblisi fuera fundada en 1918, un suañu de munchos años de los xeorxanos yá que foi prohibíu poles autoridaes ruses imperiales mientres munches décades. El 25 de febreru de 1921 l'exércitu bolxevique invadió Tblisi, dempués d'una feroz llucha pela rodiada de la ciudá. Asina, los soviéticos impunxeron la so política comunista.
Sol poder soviético
En 1921, la República Democrática de Xeorxa foi ocupada poles fuercies soviétiques bolxeviques de Rusia, y hasta 1991 Tblisi funcionó primero como capital de la República Federal Socialista Soviética de Transcaucasia (qu'incluyía Armenia, Azerbaixán y Xeorxa) y dempués como capital de la República Socialista Soviética de Xeorxa. Mientres la dómina soviética la población de Tblisi creció considerablemente, la ciudá industrializóse bastante y foi un importante centru políticu, social y cultural de la Xunión Soviética. En 1980, celebróse'l primer festival de rock de la XRSS.
Tblisi foi testigu de tres manifestaciones anti-ruses, en 1956 (en protesta poles polítiques anti-estalinistes de Khrushchov), en 1978 y en 1989 qu'acabaron en derramamiento de sangre na primera y na última ocasión.
Tblisi dempués del fin de la XRSS
Tres el colapsu de la Xunión Soviética, Tblisi esperimentó periodos de baturiciu ya inestabilidá. Dempués d'una curtia guerra civil que duró dos selmanes dende avientu de 1991 hasta xineru de 1992 (cuando los simpatizantes de Zviad Gamsajurdia y les fuercies de la oposición enfrentáronse), Tblisi aportó a escena de frecuentes enfrentamientos ente dellos clanes de la mafia y empresarios de negocios illegales. Mientres la era Shevardnadze (1993–2003) el crime y la corrupción algamaron niveles bien elevaos. Munchos estamentos de la sociedá llegaron a emprobecese por cuenta de la falta d'empléu pol colapsu de la economía. Los ciudadanos de Tblisi empezaron a tar cada vez más desilusionaos pola mala calidá de vida na ciudá (y na nación polo xeneral). Protestes masives tuvieron llugar en payares de 2003 dempués de les eleiciones parllamentaries falsificadas que forzaron a más de 100.000 persones a salir a les cais y que concluyeron cola Revolución de les roses. Dende 2003, Tblisi aumentó considerablemente la estabilidá, menguando'l crime y aumentando la economía.
N'agostu de 2008, aviones rusos bombardearon un aeródromu militar allugáu en Tblisi, onde se producíen los aviones xeorxanos Skorpion, ensin reportase víctimes, nel marcu de la Guerra n'Osetia del Sur.[3] L'aeródromu sufrió serios daños.
Xeografía
Tblisi atopar nel Cáucasu Sur a 41° 43' latitud Norte y 44° 47' llargor esti. La ciudá atopar nel este de Xeorxa en dambes veres del ríu Mt'k'vari. La elevación de la ciudá bazcuya dende 380 hasta 770 metros sobre'l nivel del mar y tien forma d'un anfiteatru arrodiáu de montes per trés llaos. Escontra'l norte, Tblisi ta delimitada pol Cordal Saguramo, al este y sureste pola llanura de Iori, al sur y al oeste con delles terminaciones (subescalas) del Cordal Trialeti.
El relieve de Tblisi ye complexu. La parte de la ciudá que s'atopa nel marxe esquierdu del Mt'k'vari (Kura) estender por más de 30 km del Distritu Avchala al ríu Lochini. La parte de la ciudá que s'atopa nel llau derechu del ríu Mt'k'vari, per otra parte, construyir a lo llargo de les estribaciones del Cordal de Trialeti, les rimaes en munchos casos baxen hasta llegar a les veres del ríu Mt'k'vari. Los montes, poro, son una torga importante pal desenvolvimientu urbanu nel marxe derechu del ríu Mt'k'vari. Esti tipu de redolada xeográfica crea zones bien densamente desenvueltes, ente qu'otres partes de la ciudá quedar ensin desenvolver debíu al complexu relieve topográficu.
Al norte de la ciudá, hai una gran reserva (comúnmente conocíu como'l Mar de Tblisi) alimentada por canales de riego.
Clima
El clima de Tblisi puede ser clasificáu como subtropical húmedu moderáu (clasificación climática de Köppen, Cfa). El clima de la ciudá ta influyíu tantu poles mases d'aire seco d'Asia central y Siberia, hasta les mases subtropical y húmedu del Atlánticu y el mar Negru dende l'oeste. Tblisi tien iviernos relativamente fríos y branos calorosos. Por cuenta de que la ciudá ta llindada na mayoría de los sos llaos per montes, la proximidá a grandes cuerpos d'agua (mares Negru y Caspiu) y el fechu de que la mayor gama de monte del Cáucasu (más al norte) bloquia la intrusión de mases d'aire frío procedentes de Rusia, Tblisi tien una microclima relativamente nidia en comparanza con otres ciudaes que tienen un clima continental similar nes mesmes llatitúes.
La temperatura medio añal ye de 12,7 °C. Xineru ye'l mes más fríu con una temperatura medio de 0,9 °C, ente que xunetu ye'l mes más calorosu, con una temperatura permediu de 24,4 °C. La temperatura mínimo absoluta rexistrada ye -23 °C y la máxima absoluta ye de 40 °C. La precipitación media añal ye de 568 mm y mayu ye'l mes más lluviosu (90 mm), ente que xineru ye'l más secu (20 mm). La nieve cai una media de 15-25 díes al añu. Los montes qu'arrodien la ciudá de cutiu atrapen les nubes dientro y alredor de la mesma, sobremanera mientres los meses de primavera y seronda, lo que resulta n'agües enllargaes y díes borrinosos. Los vientos del noroeste predominen na mayor parte de Tblisi mientres tol añu y los vientos del sureste son comunes tamién.
 Parámetros climáticos permediu de Tblisi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mes | Xin | Feb | Mar | Abr | May | Xun | Xnt | Ago | Set | Och | Pay | Avi | añal |
| Temperatura máxima absoluta (°C) | 19.5 | 22.4 | 28.7 | 31.6 | 34.9 | 38.7 | 40.0 | 40.3 | 37.9 | 33.3 | 27.2 | 22.8 | 40.3 |
| Temperatura máxima media (°C) | 5.9 | 7.1 | 12.2 | 19.3 | 23.1 | 27.5 | 31.0 | 30.2 | 26.1 | 19.4 | 12.7 | 7.8 | 18.6 |
| Temperatura media (°C) | 1.5 | 2.4 | 6.8 | 13.0 | 17.0 | 21.1 | 24.5 | 23.7 | 19.8 | 13.6 | 7.8 | 3.4 | 12.9 |
| Temperatura mínima media (°C) | -1.5 | -0.8 | 3.0 | 8.1 | 12.1 | 16.0 | 19.4 | 18.6 | 15.0 | 9.4 | 4.5 | 0.5 | 8.7 |
| Temperatura mínima absoluta (°C) | -24.4 | −14.8 | −12.8 | -3.8 | 1.0 | 6.3 | 9.3 | 8.9 | 0.8 | -6.4 | −7.1 | −20.5 | -24.4 |
| Precipitación total (mm) | 20 | 29 | 31 | 51 | 84 | 84 | 41 | 43 | 35 | 41 | 35 | 23 | 517 |
| Díes de precipitaciones (≥ 1 mm) | 4.0 | 4.6 | 5.9 | 7.6 | 9.7 | 8.7 | 5.7 | 5.7 | 5.0 | 5.6 | 4.4 | 4.0 | 70.9 |
| Hores de sol | 99.2 | 104.4 | 142.6 | 171.0 | 213.9 | 249.0 | 257.3 | 248.0 | 207.0 | 164.3 | 102.0 | 93.0 | 2051.7 |
| Fonte: Pogoda.ru.net,[4] Hong Kong Observatory[5] for data of avg. precipitation days and sunshine hours, Weatherbase (estremes only)[6] | |||||||||||||
Demografía
Tblisi tien una población de 1.400.000 habitantes. Históricamente una ciudá multicultural ye'l llar de más de 100 grupos étnicos distintos. Alredor del 85% de la población ye étnicamente xeorxana, con significatives poblaciones d'armenios y rusos. Amás de los yá mentaos, tamién viven na ciudá azerbaixanos, curdos, osetios, abjasos, ucraínos, griegos, xudíos, estonios, alemanes, ente otros.
El xeorxanu ye la llingua principal de la ciudá,la llingua materna de la inmensa mayoría de la población. Gran parte de la población de Tblisi tamién fala en rusu.
Alministración
L'estatus de Tblisi como capital del país queda definíu pol artículu 10 de la Constitución de Xeorxa (1995) y la Llei de la Capital de Xeorxa – Tblisi (20 de febreru de 1998).[7]
Tblisi rexir pola Asamblea de la Ciudá de Tblisi (Sakrebulo) y el Conceyu de la Ciudá de Tblisi (Meria). L'Asamblea de la Ciudá ye escoyíu cada cuatro años. L'alcalde ye escoyíu pola Asamblea de la Ciudá. L'alcalde de Tblisi ye David Narmania y el Presidente de l'Asamblea de la ciudá de Tblisi ye Irakli Shijiashvili.
Alministrativamente, la ciudá ta estremada en raions (distritos), que tienen les sos propies unidaes de gobiernu central y llocal con xurisdicción sobre un ámbitu llindáu d'asuntos. Esta subdivisión crear sol dominiu soviéticu na década de 1930, arriendes de la Subdireición Xeneral de la Xunión Soviética. Dende Xeorxa recuperó la so independencia, el sistema raion foi modificáu y reorganizáu. Acordies cola última revisión, los rayones de Tblisi son:
- Vieya Tblisi (ძველი თბილისი)
- Vake-Saburtalo (ვაკე-საბურთალო)
- Didube-Chugureti (დიდუბე-ჩუღურეთი)
- Gldani-Nadzaladevi (გლდანი-ნაძალადევი)
- Isani-Samgori (ისანი-სამგორი)
- Didgori (დიდგორი)
La mayoría de los rayones nómense dempués respeutivos barrios históricos de la ciudá. Los ciudadanos de Tblisi llargamente reconocer un sistema de los más pequeños non formales de los barrios históricos. Estos barrios son delles, sicasí, lo que constitúi una especie de xerarquía, porque la mayoría d'ellos perdieron les sos llendes topográfiques distintivos. El nivel natural de primera subdivisión de la ciudá na marxe derecha y la marxe esquierda del Mt'k'vari. Los nomes de los barrios más antiguos remontar a la Edá Media ya inclusive plantega un gran interés llingüísticu. Los nuevos desarrollos construyíos en xunto lleven nomes de comercialización, principalmente residenciales.
Educación
Tblisi ye'l llar de delles de les principales instituciones d'educación cimera: la mayor universidá de Xeorxa ye la Universidá Estatal de Tblisi, que se fundó'l 8 de febreru de 1918. Ye, amás, la universidá más antigua de tola rexón d'El Cáucasu. Más de 35.000 estudiantes tán matriculaos y el númberu de profesores y emplegaos (collaboradores) ye de 5.000 aproximao. Tblisi ye tamién el llar de la universidá más grande de médicos na rexón del Cáucasu, la Universidá Médica Estatal de Tblisi, que se fundó como Institutu Médicu de Tblisi en 1918 y convirtióse na Facultá de Medicina de la Universidá Estatal de Tblisi (TSU) en 1930. L'Institutu Médicu Estatal de Tblisi foi renombráu a Universidá de Medicina en 1992. Desque la universidá funciona como una institución educativa independiente, el TSMU convertir nuna de les instituciones estatales más importantes d'educación cimera na rexón del Cáucasu. Na actualidá hai cerca de 5.000 estudiantes de pregrado y 203 de posgráu na universidá, de los cualos el 10% vienen de países estranxeros.
La principal y más grande universidá téunica de Xeorxa, la Universidá Téunica de Xeorxa, atópase en Tblisi. La Universidá Téunica de Xeorxa foi fundada en 1922 como Facultá Politéunica de la Universidá Estatal de Tblisi. La primer conferencia foi lleida pol famosu matemáticu xeorxanu Andria Razmadze. Algamó la categoría d'Universidá en 1990. Los dos instituciones privaes más populares d'educación cimera en Xeorxa son la Universidá del Cáucasu y la Universidá Llibre de Tblisi, dambes na ciudá. La Universidá del Cáucasu foi fundada en 2004 como una ampliación de la Escuela de Negocios del Cáucasu (CSB), fundada en 1998 por un consorciu formáu pola Universidá Estatal de Tblisi de Xeorxa y l'Universidá Téunica en collaboración cola Universidá Estatal de Georgia (Atlanta, Estaos Xuníos). La Universidá Llibre de Tblisi foi fundada en 2007 por aciu la fusión de dos escueles d'educación cimera: la Escuela Europea d'Alministración (ESM-Tbilisi) y l'Institutu d'Asia y África de Tblisi (TIAA). Anguaño, la Universidá Llibre entiende tres escueles —la Escuela de Negocios (ESM), l'Institutu d'Asia y África y la Escuela de Derechu— ya imparte programes académicos a nivel de pregrado, posgráu y doctoráu. Amás, la Universidá Llibre lleva a cabu una amplia gama de cursos de curtia duración y dirixe dellos centros d'investigación y programes d'escuela de branu.
Personalidaes
Persones notables venceyaos a la ciudá de Tblisi son:
- Josif Stalin, antiguu secretariu xeneral del PCUS y primer ministru de la XRSS
- Aram Jachaturián, compositor soviéticu d'ascendencia armenia.
- Eduard Shevardnadze, antiguu presidente de Xeorxa y Ministru d'Asuntos Esteriores de la Xunión Soviética
- Zviad Gamsakhurdia, antiguu presidente de Xeorxa
- Zurab Zhvania, antiguu primer ministru de Xeorxa
- Tigrán Petrosián, antiguu campeón del mundu d'axedrez
- Davit Chjaidze Katselashvili, campeón del mundu en Matemátiques
- Hamlet Gonashvili, cantante de los antiguos himnos xeorxanos
- Zaza Pachulia, xugador de los Dallas Mavericks de la NBA
- Nanuka "Nana" Gogichaishvilli, Miss Universo Xeorxa 2010
Ver tamién
- Avenida Alexander Kazbegi
Referencies
- ↑ (2010) Cartafueyos Normativos. Nomes de los países del mundu y de les sos capitales y xentilicios. Uviéu: Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-500-8.
- ↑ http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/d4t48.html
- ↑ Rusia preparar pa imponer un bloquéu naval contra Xeorxa. La Vanguardia.es. Consultáu'l 10/08/2008.
- ↑ «Погода и Климат». Pogoda.ru.net. Consultáu'l 19 d'avientu de 2012.
- ↑ to/tbilisi_y.htm "Climatological Information for Tbilisi, Xeorxa" – Hong Kong Observatory
- ↑ «Tbilisi, Xeorxa Travel Weather Averages». Weatherbase. Consultáu'l 19 d'avientu de 2012.
- ↑ საქართველოს დედაქალაქის – თბილისის შესახებ. Parllamentu de Xeorxa. Consultáu'l 22 de mayu de 2007. (en xeorxanu)
Enllaces esternos
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Tblisi 
.
Sitiu web oficial (en xeorxanu)
 |
| Control d'autoridaes |
|
|---|
